французскі інжынер і фізік, адзін з заснавальнікаў электрастатыкі і магнітастатыкі. Чл. Парыжскай АН (1803). Скончыў школу ваен. інжынераў (1761). Навук. працы па электрычнасці, магнетызме і дастасавальнай механіцы. Сфармуляваў законы сухога трэння (1781). Даследаваў дэфармацыю кручэння ніцей, устанавіў законы пругкага кручэння. Вынайшаў (1784) круцільныя вагі, з дапамогай якіх устанавіў у 1785 асн.законы электрастатыкі (Кулона закон), пашырыў яго на ўзаемадзеянне засяроджаных магнітных полюсаў і сканструяваў магнітометр (1785—88). Яго імем названа адзінка эл. зараду кулон.
Літ.:
Голин Г.М., Филонович С.Р. Классики физической науки (с древнейших времен до начала XX в.). М., 1989. С. 242—252.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
біякіберне́тыка
(ад бія- + кібернетыка)
кірунак кібернетыкі, які вывучае законы зберажэння, перапрацоўкі і перадачы інфармацыі ў біялагічных сістэмах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фізі́чныв разн. знач. физи́ческий;
~ныя зако́ны — физи́ческие зако́ны;
~ная лабарато́рыя — физи́ческая лаборато́рия;
~ная хі́мія — физи́ческая хи́мия;
~ная культу́ра — физи́ческая культу́ра;
~ныя ўласці́васці цел — физи́ческие сво́йства тел;
~ная пра́ца — физи́ческий труд;
~ная геагра́фія — физи́ческая геогра́фия;
~ная распра́ва — физи́ческая распра́ва;
~ная асо́ба — юр. физи́ческое лицо́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перспекты́ва, -ы, мн. -ы, -ты́ў, ж.
1. Мастацтва адлюстроўваць на плоскасці трохмерную прастору з улікам уяўных змяненняў велічыні, абрысаў, выразнасці прадметаў, што абумоўлены ступенню аддаленасці іх ад наглядальніка.
Законы перспектывы.
2. Від у далячынь з якога-н. месца; даль.
Марская п.
3.перан., звычайна мн. Будучыня, планы, віды на будучае.
Добрыя перспектывы на ўраджай.
У перспектыве (у будучым, наперадзе).
|| прым.перспекты́ўны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спазна́ць, -зна́ю, -зна́еш, -зна́е; -зна́ны; зак.
1.што. Засвоіць, асэнсаваць з’явы рэчаіснасці, атрымаць уяўленне.
С. законы развіцця грамадства.
С. ісціну.
2. Набыць веды ў чым-н., пазнаць што-н.
С, як сканструяваны агрэгат.
3. і з дадан. Зазнаць, зведаць што-н. на ўласным вопыце, перажыць што-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нігілі́ст, ‑а, М ‑сце, м.
1. Чалавек, які адмаўляе ўсе грамадскія каштоўнасці, нормы, прынцыпы маралі, законы; прыхільна; нігілізму (у 1 знач.).
2. Прадстаўнік разначыннай інтэлігенцыі 60‑х гг. XIX ст. у Расіі, які адмоўна ставіўся да буржуазна-дваранскіх традыцый і прыгонніцтва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
legislate
[ˈledʒɪsleɪt]1.
v.i.
выдава́ць зако́ны
2.
v.t.
пастанаўля́ць, прыма́ць пастано́ву
The council legislated a new law — Ра́да прыняла́ но́вы зако́н
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
тэрмадына́міка
(ад тэрма- + дынаміка)
раздзел фізікі, які вывучае законы цеплавога руху і яго ўплыў на фізічныя ўласцівасці цел.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Драко́н ’дракон’ (БРС). Рус.драко́н, укр.драко́н. У ст.-рус. мове (Максім Грэк) лічыцца запазычаннем прама з грэч.δράκων ’тс’. Паводле Фасмера (1, 534), у іншых выпадках у рус. мове гэта запазычанне з лац.dracō, ‑ōnis (< грэч.). Гл. яшчэ Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 183. Прыметнік драко́наўскі (драконаўскія законы) — запазычанне з франц. (магчыма, праз рус. мову) draconique або ням.drakonisch. У аснове ляжыць імя элінскага заканадаўца Дракона (Δράκων). Гл. Фасмер, 1, 535.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
obowiązujący
obowiązując|y
1. абавязковы;
2.юр. які дзейнічае; дзейны;
ustawy ~e — дзейныя законы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
