ве́ялка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
1. Сельскагаспадарчая машына, якой ачышчаюць збожжа ад мякіны пасля малацьбы.
2. Драўляны шуфлік для ручнога веяння збожжа пасля малацьбы. Каб адпачыць і падумаць, Клемс сеў на варотніцу, выцяг[нуў] перад сабою ногі, веялку кінуў на мякіну. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ру́блены 1, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад рубіць 1.
ру́блены 2, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад рубіць 2.
2. у знач. прым. Зроблены з бярвення; драўляны. Рубленая хата. □ Прывезлі да каменданта гарнізона. Нічога не пыталіся, а заперлі ў маленькім рубленым свінушніку. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фаго́т, ‑а, М ‑гоце, м.
Драўляны духавы музычны інструмент тэнарова-басовага дыяпазону з канічным каналам і падвойнай трысцінкай. Здавалася, што ў старэнькім, неважнецкім на выгляд баяне схаваны цэлы аркестр, бо ў вагоне гучалі то разважлівы фагот, то далікатная флейта, а то сардэчная скрыпка. Васілёнак.
[Іт. fagotto.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ге́гні ’рыбалавецкая снасць’. Запазычанне з літ. мовы; падрабязней гл. пад ге́глі. Сюды і ґе́ґня ’драўляны шпень у ярме’ (Сл. паўн.-зах.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Па́сыр ’драўляны валікі штангенцыркуль, якім вымяраюць таўшчыню ствала’ (Інстр. III; чач., Мат. Гом.) — скарочаная форма тэхнічнага тэрмін^ пасамётра, ці пасімётра ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
маты́ка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
1. Насаджаны на палку каменны або драўляны клінок, які служыў у старажытнасці для апрацоўкі глебы.
2. Ручная прылада для рыхлення глебы ў форме трохвугольнай лапаткі, уздзетай на палку пад прамым вуглом. Акопваць буракі матыкаю.
•••
Ратацыйная матыка — сельскагаспадарчая машына для рыхлення глебы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сабутэ́льнік, ‑а, м.
Разм. Той, хто разам з кім‑н. п’е, п’янствуе. Са свайго пакоя выглянула Аля. Але як толькі ўбачыла гаспадара з сабутэльнікам, у той жа момант дзверы яе пакоя зачыніліся. Кавалёў. Наперадзе ішоў Кастусь Канцавы — былы сябар і сабутэльнік Сашкі, нёс вялізны драўляны крыж. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кларне́т
(фр. clarinette, ад іт. clarinetto)
драўляны духавы язычковы музычны інструмент, які мае форму трубкі з клапанамі і раструбам на канцы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ По́люх ’ручка касы’ (ДАБМ). Узыходзіць да паток, якое з палюк (гл.). Параўн. рус. пачец ’ручка касы; ручка вясла; драўляны брусок; калок’. Да палёг! (гл.)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гвозд, гвазда, М ‑дзе, м.
Разм. Металічны або драўляны завостраны шпень для забівання ў што‑н., змацавання чаго‑н. з чым‑н. Павесіць шапку на гвозд. □ Над тапчаном сагнуліся Сцёпка і Раман — гоняць гвазды, цягаюць дратву. Чорны. Ёмкая перакладзіна, прыбітая гваздамі ўпоперак дзвярэй, вартуе.. хатку над балотцам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)