імшы́ць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; незак., што.
Перакладваць мохам бярвёны, ставячы цёплы будынак. Імшыць хату. □ Вось і хата: дзед яшчэ імшыў Зруб яе смалісты, сукаваты. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гуза́сты, ‑ая, ‑ае.
З вялікімі гузамі. Дзед Талаш падняў вочы на.. каржакаваты гузасты дуб з магутнымі лапамі, як бы чакаючы адказу на свае сумненні. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здзяці́ніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.
Тое, што і здзяцінець. Малеча кінулася ад гумна ўцякаць, каб з радасцю пераказаць у хатах, што дзед, мусіць, здзяцініўся. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яхі́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Разм. Тое, што і яхідна 1 (у 2 знач.). [Палатна:] — Уга... знайшлі ціхоню... Гэта не дзед, а яхіда чыстая. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адрабі́ць, -раблю́, -ро́біш, -ро́біць; -ро́блены; зак.
1. Адпрацаваць узамен за што-н.
Я адраблю вам на касьбе.
2. Скончыць, перастаць рабіць, працаваць.
Дзед сваё ўжо адрабіў.
3. Папрацаваць, парабіць нейкі час.
Адрабіў два гады.
4. чаго-што. Зрабіць так, каб вярнуць што-н. да ранейшага стану.
Таго, што зробіш, часам назад не адробіш.
5. Стаць непрыгодным для працы; знасіцца ад працяглай работы.
|| незак. адрабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і адро́бліваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 4 знач.).
|| прым. адрабо́тачны, -ая, -ае (да 1 і 4 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
працаві́тасць, ‑і, ж.
Уласцівасць працавітага; любоў, шчырасць да працы. Стаялі добрыя жніўныя дні, багатыя працавітасцю людзей. Кавалёў. Дзятла дзед вельмі паважаў за яго працавітасць. П. Ткачоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кура́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; незак.
Разм. Важнічаць, трымацца фанабэрыста. Куражыцца дзед, сам сябе Нясе ён з павагай, высока. Колас. // Крыўляцца. Сцяпан куражыўся, як малое дзіця. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зала́паны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Брудны ад частага дакранання рук. Калі Павал і Алесь вярнуліся да прызбы, дзед сядзеў ужо з пацьмянелай, залапанай лірай на каленях. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БЕЛАРУ́СКАЯ ДРАМАТЫ́ЧНАЯ ДРУЖЫ́НА,
тэатральны калектыў пры Беларускім клубе ў Вільні. Існавала ў 1916—18. Кіраўнік Ф.Аляхновіч. Наладжвала муз.-вак. вечары, паказы тыпу кабарэ, дзе выконвалі куплеты, песні, эстрадны жарт «Пятрук і Петрунэла». Пастаўлены драм. спектаклі: «На Антокалі», «На вёсцы», «Дзед і баба» (з муз. С.Манюшкі) Аляхновіча, «Міхалка» Далецкіх, «У зімовы вечар» і «Хам» паводле Э.Ажэшкі, сцэнічная фантазія «У купальскую ноч» і інш. Спектаклі адбываліся 1—2 разы на тыдзень. Калектыў садзейнічаў станаўленню і развіццю бел. тэатр. мастацтва.
А.В.Сабалеўскі.
т. 2, с. 410
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ЗНАМЯРО́ЎСКАГА У. ВЫДАВЕ́ЦТВА,
прыватнае бел. выдавецтва ў Вільні ў 1920-я — сярэдзіне 1930-х г. Заснавальнік У.Б.Знамяроўскі. Выдавала арыгінальную і перакладную л-ру, падручнікі, слоўнікі (усяго каля 20 назваў). Сярод іх «Беларускі каляндар на 1920 г.», «Сцэнічныя творы» Л.Родзевіча, «Дзед Завала» Ядвігіна Ш. (2-е выд.), «Руска-беларускі слоўнік» М. і Г.Гарэцкіх (2-е выд.), «Кароткі нарыс гісторыі Беларусі» Ў.Ігнатоўскага (4-е выд.) і інш. За выпуск «Беларускага дэкламатара» (1928) Знамяроўскі быў прыцягнуты ўладамі Польшчы да суд. адказнасці.
т. 7, с. 100
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)