сасма́глы, ‑ая, ‑ае.

1. Зняможаны, змучаны ад смагі, гарачыні. [Хлопцы] прышкандыбалі дадому змучаныя і сасмаглыя. Ваданосаў. Пап’е сасмаглы падарожнік, Асушыць конь сваё карыта, А восень агалосіць пожні Птушыным развітальным крыкам. Вітка.

2. Перасохлы (пра губы, горла, рот). [Яўхім] выцер пачарнелыя, сасмаглыя губы, зморана супакоіў: — Духата. Мележ. // Вялы ад недахопу вільгаці (пра траву і пад.). Сасмаглыя пасевы з неба Адразу ўбачыла яна [навальніца] І прагрымела: — Дождж ім трэба, Жаўцее лён і збажына! Смагаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стулі́ць, стулю, стуліш, стуліць; зак., што.

1. Шчыльна сціснуць, заплюшчыць (пра губы, вочы і пад.). — Папала мне з-за цябе, таварыш Сучок, — сказаў Журавінка і губы стуліў. Лобан. Сінічкін стуліў вочы, нібы хочучы падрамаць, і тут перад вачыма раскінулася пясчанае поле, а на ім — лён, неабдымныя прасторы лёну, а пасля — бульба, кармавая морква, буракі. Пестрак.

2. Звесці, злучыць разам. Сафрон стуліў гармонік, ён раўнуў усімі галасамі апошні раз і сціх! Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перасо́хлы, ‑ая, ‑ае.

1. Празмерна сухі. Перасохлае сена. Перасохлыя губы. □ На перасохлым дарожным пяску пад дубамі непарушна ляжалі .. чорныя цені. Галавач.

2. Які стаў бязводным. Перасохлая рачулка. Перасохлы лужок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выпіна́ць разм heráusstrecken vt, hervórstrecken vt;

выпіна́ць гру́дзі die Brust wölben [heráusstrecken];

выпіна́ць гу́бы éinen Schmóllmund máchen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

засма́глы, засмя́глы

1. (які высах, перасох) vertrócknet, áusgetrocknet, áusgedörrt;

2. (перасохлы – пра губы, рот) ríssig, áufgeplatzt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

verkníffen

a

ein ~er Mund — (з’е́дліва) сці́снутыя гу́бы

ein ~es Gesícht — перакрыўлены [скрыўлены] (хі́трай усме́шкай) твар

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

нама́заць сов.

1. в разн. знач. нама́зать;

н. хлеб ма́слам — нама́зать хлеб ма́слом;

н. на стале́ — нама́зать на столе́;

не напіса́ў, а ~заў — не написа́л, а нама́зал;

н. гу́бы пама́дай — нама́зать гу́бы пома́дой;

2. подма́зать;

н. ко́лы — подма́зать колёса

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

марафе́т, ‑у, М ‑феце, м.

Разм. У выразе: наводзіць марафет — прыхарошвацца, прыводзіць у парадак свой знешні выгляд (прычоску, бровы, губы і пад.). // Падчышчаць, упрыгожваць што‑н. (кватэру, горад і пад.).

[Тур. marifet — майстэрства, спрыт.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трэ́снуты, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Які трэснуў, з трэшчынай. [Яўсей] усміхнуўся, з трэснутай губы прасачылася кроў, падбітае вока заплыло пухлінай. Паўлаў.

2. перан. Надтрэснуты (пра голас). — Спрабуйце! — сказаў трэснутым голасам [Прыстром]. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тпру́нні экспр. ’губы’ (Бяльк.). Утворана на аснове гукапераймання (імітатыва), што перадае змыканне губ. Параўн. ні тпру, ні мя, ні божа імя — гавораць, калі хтосьці запнецца ў час апавядання (Федар. 4).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)