Дом ’дом’. Прасл. слова; параўн. рус. дом, укр. дім, польск. dom, чэш. dům, серб.-харв. до̑м, балг. домъ́т, ст.-слав. домъ. Прасл. *domъ. Роднасныя формы: ст.-інд. dámas ’дом’, авест. dam‑, грэч. δόμος, лац. domus. Звычайна звязваецца з грэч. δέμω ’будую’, гоц. timrjan ’будаваць’ і г. д. Супраць такой сувязі выступаюць некаторыя лінгвісты. Гл. Фасмер, 1, 526–527; Траўтман, 44; Бернекер, 1, 210; падрабязна, з матэрыялам і літ-рай Трубачоў, Эт. сл., 5, 72–73.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
pipeline
[ˈpaɪplaɪn]
1.
n.
1) трубаця́г, трубаправо́д -у m. (для вады́, га́зу); нафтаправо́д -у m.
2) крыні́ца інфарма́цыі, звыча́йна неафіцы́йная
2.
v.
1) перапампо́ўваць трубаправо́дамі
2) будава́ць трубаправо́ды
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
басты́лія
(фр. Bastille, ад ст.фр. bastir = будаваць)
1) умацаваны замак у перыяд сярэдневякоўя;
2) крэпасць і адначасова турма ў Парыжы 14—18 ст.; як сімвал абсалютызму была 14 ліпеня 1789 г. ўзята штурмам народам, што з’явілася пачаткам Французскай рэвалюцыі 1789—1794 гг.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
structure
[ˈstrʌktʃər]
1.
n.
1) буды́нак -ка m., буды́ніна f.
2) будо́ва, структу́ра f.
the structure of a molecule — будо́ва мале́кулы
the structure of society — структу́ра грама́дзтва
2.
v.t.
будава́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
прызва́нне, ‑я, н.
Унутраная цяга і здольнасць да якой‑н. справы, прафесіі. Але прызванне Максімкі было не ў гэтым. Музыкай ён займаўся толькі ў час адпачынку, а больш за ўсё яму хацелася будаваць. Гурскі. З фельчарскімі абавязкамі вы спраўляецеся някепска, але мне здаецца, што па прызванню вы ўсё ж не медык. Арабей. Арганізоўваць, камандаваць — гэта .. [Сцёпкава] прызванне, яго стыхія. Жычка. // Прызначэнне. — Знаеце, што я вам скажу, Міцкевіч? — узрушана прамовіў Кудрынскі. — Беларускі верш — вось ваша сапраўднае прызванне! С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
марыць, мроіць, летуцець, летуценіць; трызніць, сніць (перан.) □ насіць мару, сніць сны, будаваць паветраныя замкі
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
migdał, ~u
м.
1. бат. міндаль (Amygdalus L.);
2. часцей мн.~y мед. міндаліны, гланды;
myśleć o niebieskich ~ach — будаваць паветраныя замкі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
fortify
[ˈfɔrtəfaɪ]
-fied, -fying
1.
v.t.
1) умацо́ўваць су́праць напа́ду, фартыфікава́ць
2) падтры́мваць (фізы́чна й мара́льна)
3) падмацо́ўваць е́жу мінэра́ламі й вітамі́намі
4) дадава́ць алькаго́лю ў напо́й
2.
v.i.
будава́ць фо́рты, абаро́нныя муры́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
nestle
[ˈnesəl]
v.
1) уту́льна, выго́дна ўла́дзіцца або́ се́сьці
2) тулі́цца, мясьці́цца
3) прытулі́ць (-ца)
to nestle up to one’s mother — прытулі́цца да ма́ці
4)
а) гнязьдзі́цца, мець гняздо́
б) будава́ць, віць гняздо́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ляпі́ць, ляплю́, ле́піш, ле́піць; ле́плены; незак.
1. што і без дап. Ствараць, рабіць якія-н. фігуры з пластычнага, мяккага матэрыялу.
Л. бюст.
Не святыя гаршкі лепяць (прыказка: хоць і цяжка, але зможам, справімся).
2. Будаваць, майстраваць, карыстаючыся якім-н. вязкім матэрыялам.
Л. сцяну.
3. Размяшчаць адно за другім, не пакідаючы свабоднага месца.
Л. літару за літарай.
4. што. Тое, што і прыклейваць (разм.).
Л. маркі.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). 3 сілай ісці (пра мокры снег).
Снег лепіць у вокны.
|| зак. вы́лепіць, -леплю, -лепіш, -лепіць; -леплены (да 1 знач.), наляпі́ць, -ляплю́, -ле́піш, -ле́піць; -ле́плены (да 2 знач.), зляпі́ць, зляплю́, зле́піш, зле́піць; зле́плены (да 1 знач.) і заляпі́ць, -ляплю́, -ле́піш, -ле́піць; -ле́плены (да 3 знач.).
|| наз. ле́пка, -і, ДМ -пцы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)