тыпізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.
1. Спец. Правесці (праводзіць) тыпізацыю (у 1 знач.). Тыпізаваць будаўніцтва.
2. і без дап. Ажыццявіць (ажыццяўляць) тыпізацыю (у 2 знач.). І пісьменнік, пазіраючы такія факты, імкнецца ў сваіх творах абагульніць іх, тыпізаваць. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ху́тка,
1. Прысл. да хуткі (у 1, 3 знач.).
2. у знач. вык. Пра хуткае наступленне чаго‑н., набліжэнне да чаго‑н. «Хутка каляды... А там і Новы год», — думала Алаіза. Арабей. [Чалавек] усё дапытваўся, ці хутка канец дарозе, як там у партызан... Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бранзале́т, ‑а, М ‑леце, м.
Упрыгожанне ў выглядзе вялікага кольца з высакародных металаў, слановай косці і пад., якое носяць на руцэ вышэй кісці. Пятро Іванавіч націснуў кнопку, аддаў загад і праз некалькі хвілін у кабінет.., ззяючы завушніцамі, каралямі і бранзалетамі, увайшла высокая пышная бландзінка. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аво́ська, ‑і, ДМ ‑сьцы; Р мн. ‑сек; ж.
Разм. Сеткаватая сумка для прадуктаў, дробных рэчаў; сетка (у 4 знач.). Катэр пагойдвала, да прычала спяшаліся людзі з сумкамі, з авоськамі. Арабей. У вагоне — амаль пуста, едуць дзве немаладыя пары з поўнымі кошыкамі і авоськамі. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
датава́цца, ‑туецца; незак.
1. Абазначацца якой‑н. датай, адносіцца да якога‑н. часу. Рукапіс датуецца 17 стагоддзем. □ Апошні запіс датуецца 30 лістапада таго ж самага года — днём, калі курсанты здалі залікі і, атрымаўшы годнасць савецкіх афіцэраў, збіраюцца ісці на фронт. Арабей.
2. Зал. да датаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мікрараён, ‑а, м.
Частка раёна, якая выдзяляецца пры раяніраванні для якой‑н. мэты. Адрас, які па тэлефоне даў Рыгору Тарасевіч, прывёў яго ў адзін з мікрараёнаў горада. Арабей. На абодва бакі ад цэнтральнай магістралі раскінуліся так званыя мікрараёны, забудаваныя чатырох- і пяціпавярховымі дамамі. Грахоўскі.
[Ад грэч. mikrós — маленькі і раён.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напрыно́сіць, ‑ношу, ‑носіш, ‑носіць; зак., каго-чаго.
Прынесці за некалькі прыёмаў у вялікай колькасці. Салдаты напрыносілі корму для птушак: хто хлеба, хто сем[е]чак. Хомчанка. Здаецца, столькі нацягаў .. [Косцік] усяго з магазінаў, і маці напрыносіла і мукі, і круп, а пад восень убачылі, што прыпасы канчаюцца. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нязру́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Пазбаўлены зручнасці ў карыстанні; дрэнна прыстасаваны для чаго‑н. Пад зямлёй праход нязручны, вузкі Выглядае просекай лясной. Аўрамчык. [Сцяпан:] — У.. [гаспадара явачнай кватэры], і праўда, куча дзяцей. Месца для шапірографа нязручнае. Арабей.
2. Які не садзейнічае поспеху, непрыдатны для дасягнення жаданых вынікаў. Нязручны момант.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пале́гчаць, ‑ае; зак.
Разм. Тое, што і палягчэць. За год каса нібы высахла, палегчала. Карпюк. Цяпер шашу з двух бакоў абступаў лес. На дарозе быў халадок, і Раі палегчала. Арабей. Хочацца піць. Каўтнеш глыток-другі вады з пляшкі — палегчае, але потым — зноў смага. Каршукоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рознагало́сы, ‑ая, ‑ае.
Які адрозніваецца ад іншага (іншых) голасам, гучаннем. Тысячы рознагалосых птушак напоўнілі паветра свістам, шчэбетам і спевамі. Колас. Івана Лыкава падтрымалі рознагалосыя воклічы. Арабей. // Такі, у якім чутны розныя галасы. Рознагалосыя спевы. Рознагалосы тлум. □ З самай раніцы лес напоўніўся рознагалосым гоманам. Вірня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)