цэзарапапі́зм

(ад цэзар + папа)

форма праўлення, пры якой кіраўнік свецкай улады адначасова і кіраўнік царквы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сумяшча́цца, ‑аецца; незак.

1. Непарыўна спалучацца, злучацца. Пры дапамозе гэтага суфікса [-ін-а] ўтвараюцца неадушаўлёныя назоўнікі мужчынскага роду з павелічальна-ўзмацняльным адценнем, якое сумяшчаецца з адценнем адзінкавасці. Граматыка. // Выконвацца адначасова. У прафтэхшколе вучоба сумяшчаецца з працай на заводзе. // у кім-чым. Аб’ядноўвацца, існаваць адначасова ў адной асобе, з’яве, прадмеце. У гэтым чалавеку сумяшчаюцца тэарэтычныя веды і практычны вопыт.

2. Супадаць усімі пунктамі пры накладанні (пра фігуры, лініі). Сіметрычныя фігуры сумяшчаюцца.

3. Зал. да сумяшчаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыёзо́нд, ‑а, М ‑дзе, м.

Аэралагічная прылада, якая падымаецца ў атмасферу паветраным шарам для вымярэння ціску, тэмпературы і вільготнасці паветра на розных вышынях і адначасова перадае вынікі вымярэнняў з дапамогай радыёхваль.

[Ад слова радыё і фр. sonde — шчуп.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́бач.

1. прысл. Адзін каля аднаго.

Мужчыны ішлі п.

2. прыназ. з Р. Блізка каля каго-, чаго-н., поруч з кім-, чым-н.

Ісці п. воза.

Побач з (са), прыназ. з Т

1) зусім блізка ля каго-, чаго-н.

Наша хата стаіць п. са школай;

2) адначасова, разам з чым-н.

П. са складаннем слоўніка праводзілася манаграфічнае апісанне лексікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

біпатры́ды

(ад бі- + гр. patris, -idos = бацькаўшчына)

асобы, якія адначасова маюць грамадзянства дзвюх або больш дзяржаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

камба́йн

(англ. combine)

складаная машына, якая адначасова выконвае некалькі розных аперацый (напр. збожжаўборачны к., горны к.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

за́лпам, прысл.

1. Адначасова з некалькіх гармат, мінамётаў, вінтовак (пра выстралы). Група Дзям’яна, зайшоўшы ў тыл, ударыла залпам. Пестрак.

2. перан. Разм. Адразу, без перадышкі. Марына, не чакаючы ўгавораў, выпіла шклянку залпам. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суправаджа́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які служыць для суправаджэння чаго‑н., які накіроўваецца, пасылаецца адначасова з кім‑, чым‑н. Суправаджальны бланк да пасылкі.

2. Які суправаджае пітон., цесна звязаны з чым‑н. Суправаджальныя абставіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мультыпле́кс

(лац. multiplex = складаны, шматкратны)

літарадрукавальны тэлеграфны апарат з аўтаматычнай перадачай адначасова некалькіх тэлеграм адным каналам сувязі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рэжысёр, ‑а, м.

Мастацкі кіраўнік, пастаноўшчык спектакля або кінафільма. Гэты Цімошка быў тут адначасова і арганізатарам, і рэжысёрам, і выканаўцам самых адказных роляў. Краўчанка. На канферэнцыі прысутнічалі супрацоўнікі Міністэрства культуры БССР, рэжысёры, артысты, мастакі. «ЛіМ».

[Фр. régisseur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)