Варся́нка ’расліна варсянка, Dipsacus’ (БРС). Рус. ворся́нка, укр. ворся́нка. Ад ворс (гл.). Адносна матывацыі гл. Нейштадт, Определитель, 524. Да семантыкі параўн. іншыя назвы гэтай расліны ва ўкр. мове: черсак, чесак, дряпач, щітка, шершак (Макавецкі, Sł. botan., 132).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Све́тнік ‘расліна Coronaria L.’ (ТСБМ, Кіс.), ‘жаўтацвет, Adonis L.’ (ТСБМ). Ад свет (гл.). Назва дадзена па форме кветак, якія нагадваюць ліхтарыкі, або з-за іх яркасці, параўн. светнік росце по горках, здалек вон видно (лельч., Арх. ГУ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тапаркі́ ’расліна, якая расце ў жыце і мае сінія кветкі ў выглядзе сякеркі’ (Нас.), ’пустазелле ў жыце’ (Байк. і Некр.), ’рагулькі’ (Кіс.). Названа па знешняму выгляду кветак, параўн. укр. топірчики ’браткі’, рус. топо́рник ’вязель’, да тапор, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тубяро́за ‘дэкаратыўная расліна Polyanthes tuberosa L.’ (ТСБМ), тубэро́за ‘тс’ (Некр. і Байк.): tuberozy pyšny ćviet (Т. Падзява). Запазычана праз польск. tuberoza ‘тс’ з ням. Tuberóse як частка лацінскай навуковай назвы са значэннем ‘пакрытая бугаркамі’ (ЕСУМ, 5, 666).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
арназе́рыс
(н.-лац. arnoseris)
травяністая расліна сям. складанакветных з залаціста-жоўтымі кветкамі, пашыраная ў Еўропе.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
археаптэ́рыс
(ад археа- + гр. pteris = папараць)
вымерлая буйная папарацепадобная расліна, якая існавала ў дэвоне — карбоне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
бата́т
(ісп. batata)
расліна сям. павоевых, клубні якой багатыя на крухмал і цукар; салодкая бульба.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дыяне́я
(н.-лац. dionaea)
травяністая насякомаедная расліна сям. расянкавых; пашырана на Атлантычным узбярэжжы Паўн. Амерыкі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Настаноўнік ’нейкая лясная лекавая расліна’ (ТС). Да пастанаўляць (настоноўляць) ’настаўляць’, настивіць ’паставіць’ (ТС), у канкрэтным значэнні ’паставіць на месца’, параўн. ілюстрацыю да назвы расліны: Ек подорвёцца человек, то вон помогав, г. зн. вяртае да нармальнага стану. Гл. настиўнік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Заразі́ха ’расліна-паразіт Orobanche L.’ Рус., укр. зарази́ха ’тс’. Параўн. польск. zaraza, чэш., славац. záraza ’тс’. Паводле Махэка (Jména rostl., 217), чэш. з польск. Зважаючы на паразітны характар расліны, відаць, вытворны назоўнік з суф. ‑іха ад зараза (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)