весьI мест. увесь (род. усяго́, дат. усяму́, вин. усяго́, увесь, твор., пред. усі́м); мн., см. все; (целый — ещё) цэ́лы;
весь день уве́сь (цэ́лы) дзень;
во весь го́лос на ўвесь го́лас;
по всему́ ви́дно па ўсім (з усяго́) віда́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ночь ноч, род. но́чы ж.;
по ноча́м нача́мі, па нача́х;
в ночь под Но́вый год у ноч пад Но́вы год;
поля́рная ночь паля́рная ноч;
◊
споко́йной ночи до́брай но́чы, дабра́нач;
день и ночь дзень і ноч;
в ночь у ноч;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
со́лнечный прям., перен. со́нечны;
со́лнечная систе́ма астр. Со́нечная сістэ́ма;
со́лнечный день со́нечны дзень;
со́лнечное настрое́ние со́нечны настро́й;
со́лнечная ко́мната со́нечны пако́й;
со́лнечная сторона́ со́нечны бок;
со́лнечные часы́ со́нечны гадзі́ннік;
со́лнечный уда́р мед. со́нечны ўдар;
со́лнечное сплете́ние анат. со́нечнае спляце́нне.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
meal [mi:l] n. яда́ (снеданне, абед або вячэра);
We have three meals a day. Мы ядзім тры разы ў/на дзень;
go out for a meal пайсці́ ў рэстара́н або́ кафэ́
♦
make a meal of infml патра́ціць бо́лей ча́су і намага́нняў (на што-н.), чым неабхо́дна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Christmas [ˈkrɪsməs] n. Нараджэ́нне Хрысто́ва; Каля́ды;
a Christmas card каля́дная віншава́льная пашто́ўка;
Christmas Day пе́ршы дзень Каля́д (25 снежня);
Christmas Eve пярэ́дадзень Каля́д, По́сная куцця́;
Christmas pudding каля́дны пу́дынг;
a Christmas stocking панчо́ха для каля́дных падару́нкаў дзе́цям;
a Christmas tree каля́дная ёлка;
Merry Christmas! Віншую з Калядамі!
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Па́хму́рны, похму́рны ’хмарны’, ’хмурны’, ’з хваравітым выглядам’ (Касп., ТС, Сл. ПЗБ), чач. по́хмарны ’сумны, маркотны’ (Мат. Гом.), пахма́рна ’пахмурна’ (Др.-Падб., Мат. Гом., ТС), па́хмурак, похмарак, по́хмарок ’хмарка, воблака (летам у добрую пагоду)’ (ТС; лельч., Мат. Гом.), пахма́рваць ’зацягваць хмарамі’ (ТС, Ян.; светлаг., Мат. Гом.). Укр. похмари́ти, похмари́ти(ся), похмарі́ти, по́хмарний, по́хмарно ’тс’; рус. похму́ра (пск., цвяр.) ’суровае надвор’е’, похму́рый (пск.) ’хмурны (дзень)’ (пск., цвяр.), ’шэры’ (кузбаск., бран., арл.), хма́рый ’тс’. Польск. pochmurny, pochmury, pochmarny, pochmurowaty, в.-луж. pochmurjeny ’тс’, pochmurić ’зацямніць, пахмурнець’, н.-луж. pochmuriś ’тс’, pochmurny, чэш. pochmurný, ходск. pošmourný ’пакрыты хмарамі’. Паўн.-прасл. (po‑)xmurьnъjь, (po‑)xmarьnъjь. Да хма́ра, хму́ра (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Нарок ’прадвызначэнне, наканаванне’ (Гарэц.), ’прызначэнне, лёс’ (Др.), а таксама нарокам ’спецыяльна, наўмысна’ (Чач., Нас., Гарэц., Бяльк.), ’жартам’ (Чач., Нас., Яруш.), наракава́ць ’прадвызначыць лёсам’ (Нас.); рус. нарок ’зарок, клятва; намер, мэта’, ’паклёп, нагавор; няпраўда, ілжа; хвароба ад дрэнных вачэй’, польск. narok ’бачнасць’, ’намер’, ’абавязак пэўных паслуг для сярэднявечнага горада’, чэш. nárok ’прэтэнзія (юрыдычны тэрмін)’, славац. ’намер’, славен. nárok ’тэрмін, вызначаны дзень’, серб.-харв. на́рок ’прызначэнне, пастанова’, ’шчасце’, балг. дыял. на́рок ’прадузятасць; наўмысна ствараемы настрой супраць каго-небудзь’, нароча ’наўмысна абвінаваціць’, ст.-слав. нарокъ ’голас (за або супраць)’, нарокомь ’па імені’. З *na і *rokъ (ад *rekti ’сказаць’), гл. рэкнуць (Міклашыч, 274; Фасмер, 3, 45; Махэк₂, 300; Бязлай, 2, 215; Скок, 3, 120).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Bonum est etiam bona verba inimicis reddere
Добра нават ворагу сказаць прыемнае слова.
Хорошо даже недругам сказать доброе слово.
бел. Прыемнае слова ‒ вясенні дзень. Добрае слаўцо лепш, чым піўцо. 3 мядком і цвік праглынеш. 3 добрым падыходам і кот гарчыцу есць.
рус. Ласково слово кость ломит, а жестоко гнев движет. Покорное слово гнев укрощает. Ласково слово и ласковый вид и свирепого зверя к рукам приманит. Доброе слово лучше мягкого пирога. На добрый привет добрый ответ.
фр. On prend plus de mouche avec du miel qu’avec du vinaigre (Мёдом больше наловишь мух, чем уксусом).
англ. There is a great force in soft command (В ласковой команде огромная сила).
нем. Gutes Wort findet guten Ort (Хорошее слово находит хорошее место). Gut Gruß, gute Antwort (Хороший привет, хороший ответ). Guter Gruß, guter Dank (Хороший привет, хорошая благодарность).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
let alone
а) пакі́нуць у супако́і, не чапа́ць
б) ня ка́жучы ўжо́ пра
it would have been a hot day for July, let alone early May — Гэ́та быў бы гара́чы дзень для лі́пеня, ня ка́жучы ўжо́ пра пача́так тра́ўня
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
snow
[snoʊ]
1.
n.
1) сьнег -у m.
2) сьнегапа́д -у m.
3) Sl. какаі́н або́ гэраі́н -у m.
2.
v.i.
сьняжы́ць, ісьці́ (пра сьнег)
it is snowing all day — Уве́сь дзень ідзе́ сьнег
•
- snow up
- snow up
- snow under
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)