кату́х, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Невялікі хлеў або адгароджанае месца ў хляве.

К. для свіней.

2. перан. Пра цёмны, малы пакой або хату (разм.).

Сем гадоў жыву ў гэтым катуху.

|| памянш. катушо́к, -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

успаро́ць, -пару́, -по́раш, -по́ра; -пары́; -по́раты; зак.

1. што. Распароўшы, адкрыць.

У. мяшок.

2. каго (што). Рана падняць, разбудзіць або ўзагнаць са свайго месца (разм.).

Сёння ўспаролі мяне на досвітку.

У. курыцу з гнязда.

|| незак. успо́рваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хава́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Той, хто хавае што-н., кладзе ў невядомае для іншых месца.

2. Службовая асоба ў музеях, бібліятэках і пад., якая зберагае, захоўвае што-н.

Х. рукапісаў.

|| ж. хава́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

давалачы́, -лаку́, -лачэ́ш, -лачэ́; -лачо́м, -лачаце́, -лаку́ць; -ло́к, -лакла́, -ло́; -лачы́; -ло́чаны; зак., што (разм.).

3 цяжкасцю данесці, дацягнуць да якога-н. месца.

Ледзь давалок мех бульбы.

Хлопцы не змаглі д. лодку да возера.

|| незак. давалака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рум, ‑у, м.

Разм. Месца на беразе ракі, куды звозяць бярвенне для сплаву і дзе вяжуць плыты. Румам у нас называецца тое месца, куды вывозяць зімою калоды з лесу, каб вясною збіць іх у плыты і сплаўляць па рэчцы. Колас. Хлопцы хадзілі на рум, дзе завіхаліся плытнікі каля высокіх ярусаў бярвення. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штаб-кватэ́ра, ‑ы, ж.

Месца, дзе размяшчаецца вайсковы штаб. Знайшоўшы штабкватэру, мы даведаліся, што жанатым адразу даюць адтэрміноўку на месяц. «Полымя». // перан. Галоўнае месца збору каго‑, чаго‑н. [Лабановіч:] — Можа, ты [Алесь] і маеш рацыю. А калі ў цябе ёсць яшчэ і ахвота жыць тут, тым лепей. Хоць мець будзем летам штаб-кватэру. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вандрава́ць

(польск. wędrować, ад с.-в.-ням. wandem)

1) весці неаселы спосаб жыцця, пераязджаць з месца на месца; качаваць (пра плямёны, народы);

2) доўга хадзіць, ездзіць дзе-н.; блукаць, падарожнічаць;

3) пераходзіць ад аднаго ўладальніка да другога на працягу доўгага часу (аб прадметах).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дае́хаць, ‑еду, ‑едзеш, ‑едзе; заг. даедзь; зак.

Едучы, дабрацца да якога‑н. месца. [Лідзе] хацелася як мага хутчэй даехаць да вёскі. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дапало́ць, ‑палю, ‑полеш, ‑поле; зак., што.

Скончыць палоць што‑н.; прапалоць да якога‑н. месца, прадмета. Дапалоць лён. Дапалоць да дарогі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дасвідрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

Скончыць свідраваць; давесці свідраванне чаго‑н. да канца ці да якога‑н. месца. Дасвідраваць дзірку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)