уся́кі мест. опред.
1. вся́кий; ка́ждый;
у. раз адно́ і то́е ж — вся́кий (ка́ждый) раз одно́ и то же;
2. (разнообразный) вся́кий, ра́зный, всевозмо́жный, вся́ческий;
~кія лю́дзі быва́юць — вся́кие (ра́зные) лю́ди быва́ют;
3. (при сущ. с предлогом без) вся́кий, како́й бы то ни́ было;
без ~кай мэ́ты — без вся́кой (како́й бы то ни́ было) це́ли;
без ~кіх ця́жкасцей — без вся́ких (каки́х бы то ни́ было) тру́дностей;
4. в знач. сущ. вся́кий; ка́ждый;
не ўся́кі так змо́жа зрабі́ць — не вся́кий (не ка́ждый) так смо́жет сде́лать;
◊ без ~кага ўсяго́ — без вся́ких, безо вся́кого основа́ния;
ва ўся́кім ра́зе — во вся́ком слу́чае;
на ўся́кі вы́падак — на вся́кий слу́чай;
ва ўся́кім вы́падку — во вся́ком слу́чае;
~кая ўся́чына — вся́кая вся́чина;
на ўся́кае хаце́нне ёсць цярпе́нне — посл. на вся́кое хоте́ние есть терпе́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паражняко́м, прысл.
Разм. Без грузу, без паклажы, без пасажыраў. Калі вярталіся хлопцы паражняком, .. [Надзя] хуценька загружала іхнія насілкі. Грахоўскі. Ля нас паражняком праскочыла грузавая машына, а ззаду марудна цягнулася, ляскочучы на ўвесь лес, фурманка. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шлы́ндаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Бадзяцца, швэндацца ўзад і ўперад, з месца на месца без мэты, без пэўнага занятку. Хочацца бесперастанку хадзіць, шлындаць, цягацца без аніякае мэты, напрамку — так, куды вочы глядзяць. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накуха́рыць, -ру, -рыш, -рыць; зак., чаго і без дап. (разм.).
Наварыць чаго-н., прыгатаваць у нейкай колькасці для яды.
Чаго ты там накухарыла?
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
налаташы́ць, -ташу́, -то́шыш, -то́шыць; -то́шаны; зак., чаго (разм.).
Нарваць без разбору, псуючы і спусташаючы.
Н. агуркоў.
Н. гароху.
|| незак. налато́шваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напэ́ўна, прысл.
1. Беспамылкова, з разлікам, без рызыкі.
Дзейнічаць н.
2. у знач. пабочн. сл. Мабыць, хутчэй за ўсё.
Н., тут адпачывалі турысты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
недзялі́мы, -ая, -ае.
1. Які не паддаецца падзелу, цэласны.
Н. фонд.
2. Які не дзеліцца без астатку.
Н. лік.
|| наз. недзялі́масць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пааку́чваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.
1. Акучыць усё, многае.
П. бульбу.
2. і без дап. Акучваць некаторы час.
П. да паўдня.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паджартава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; зак., з каго-чаго або без. дап. (разм.).
Зрабіць каго-, што-н. прадметам жартаў, забавы.
П. з дзівака.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паско́лваць¹, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.
1. Скалоць усё, многае (гл. скалоць¹).
П. ломам лёд.
2. і без дап. Сколваць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)