Verbum

му́скул, ‑а, м.

Тое, што і мышца. Яворскі ўнутрана здрыгануўся, але ніводзін мускул на твары не выдаў яго хвалявання. Колас. Дзесяткі рук па камандзе напружылі мускулы, — зруб узняўся і, пагойдваючыся, паплыў цераз двор на новы падмурак. Брыль.

[Лац. musculus — мышца.]

надо́ўга, прысл.

На доўгі час, на вялікі адрэзак часу, на вялікі тэрмін. Надоўга асталася ў памяці гэтая язда, густыя лясныя пахі, спяванне птушак. Мурашка. Часта ішлі дажджы, але яны не ўсталёўваліся, неба не бывала хмурным надоўга. Самуйлёнак.

памно́гу, прысл.

Разм. У вялікай колькасці, шмат. Пісаў Галавач з нястомнаю прагаю, але ніколі не быў давольны зробленым.. Памногу разоў перапісваў гатовае, перарабляў. Скрыган. Госць закусваў, памногу браў капусты, хрумстаў яе моцнымі зубамі, памногу адкусваў хлеба. Арабей.

неўразуме́нны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які вырашае неўразуменне. Лялькевіч, злавіўшы яе [Сашы] неўразуменны позірк, растлумачыў: — Гэта той, .. каго хлопцы завуць Старым. Шамякін. Неўразуменнымі, спалоханымі вачыма ўтарапіўся .. [мой брат] у незнаёмых, .. што крычалі на розныя галасы нешта незразумелае, але яўна злоснае. Мехаў.

пабра́згаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Бразгаць некаторы час, бразнуць некалькі разоў. [Кулікоўскі], пабразгаўшы яшчэ хвіліны дзве дзвярыма, пабег уніз да гаспадыні. Галавач. Цурынскі яшчэ раз пабразгаў клямкаю, але за парканам, апроч сабачага брэху, ніякага руху не пачуў. Сабаленка.

насцяро́жанасць, ‑і, ж.

Стан насцярожанага. [Агапа] была задаволена, што, нарэшце, ён прымірыўся і пачаў працаваць, нават нядрэнна працаваць, але замкнёнасць, насцярожанасць Змітрака мімаволі непакоілі яе. Стаховіч. Калі я перадаў прывітанне, здзіўленне і насцярожанасць мільганулі ў вачах Паходні. Хадкевіч.

недако́нчаны, ‑ая, ‑ае.

Не даведзены да канца; незавершаны, незакончаны. Але я веру, што сонца ўстане І за[й]грае сярпом на шыбах. На змрочных сценах майго падвала, На недакончанай маёй песні. Танк. Недакончаныя хаты паставілі ў неба кроквы. Савіцкі.

незваро́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не вернецца, не паўторыцца. Эх, шчаслівыя і незваротныя часы! Колас. [Кастусь] успамінаў мінулае — ужо далёкае і незваротнае, але яно хвалявала яго. Марціновіч.

2. Такі, які не можа развівацца ў адваротным напрамку. Незваротны працэс.

ненадо́ўга, прысл.

На кароткі час. — Дзе ты быў? — запытаўся.. [бацька] цвёрдым, зусім не хворым голасам. — Ненадоўга на двор выйшаў, тата. Чарнышэвіч. [Шэмет:] — Мы да вас ненадоўга. Пазнаёмімся з гаспадаркай і паедзем. Лобан. [Лясніцкі] павялічваў крок, але ненадоўга — зморанасць перамагала. Шамякін.

непадула́дны, ‑ая, ‑ае.

Які не знаходзіцца пад уладай, уплывам каго‑, чаго‑н. За дваццаць пяць гадоў многае забылася, але ў памяці засталіся дэталі, непадуладныя часу. Дзенісевіч. Нават у сабе самім Міця адчувае цёмную, непадуладную свядомасці сілу. Навуменка.