БА́НКАЎСКІ КАПІТА́Л,

сканцэнтраваныя ў банкаўскай сістэме рэсурсы, прызначаныя для выканання крэдытна-разліковых і інш. аперацый і атрымання прыбытку. Складаецца з уласнага капіталу банка (статутны, падпісны, аплачаны і рэзервовы) і чужога (найперш з укладаў). Паводле рэчавага складу ён падзяляецца на наяўныя грошы, каштоўныя паперы ў выглядзе гандл. вэксаляў і публічныя каштоўныя паперы (дзярж. аблігацыі, казначэйскія вэксалі, акцыі, іпатэкі). Наяўныя грашовыя сродкі банкі ўкладваюць у банкаўскія будынкі і іх абсталяванне, у зямельныя ўчасткі і г.д., выкарыстоўваюць на выдачу доўгатэрміновых крэдытаў, куплю каштоўных папераў, нерухомасці. Але большая частка банкаўскага капіталу — фіктыўны капітал у форме публічных каштоўных папераў, якія не маюць вартасці і толькі сведчаць аб праве іх уладальніка на атрыманне часткі нац. даходу. Іх можна прадаць на фін. рынку па больш высокай цане (курсе) і атрымаць наяўных грошай больш, чым кошт гэтых папераў. Таму маса банкаўскага капіталу павялічваецца найперш па законах фін. рынку (а не таварнага), што вядзе да адрыву руху банкаўскага капіталу ад руху прамысл. капіталу і да банкруцтва слабых банкаў.

Велічыня банкаўскага капіталу ў сучасны перыяд вымяраецца з дапамогай грашовых агрэгатаў — спецыфічных груповак ліквідных актываў. У мінулым стабільнасць банкаў вызначалася сумай наяўных грошай і чэкавых укладаў, а з пач. 1980-х г. — яшчэ і сумай укладаў на бясчэкавых рахунках і дробных тэрміновых укладаў. Вышэйшая форма канцэнтрацыі і цэнтралізацыі банкаўскага капіталу — транснац. банкаўскі капітал.

Т.І.Адамовіч.

т. 2, с. 281

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

any

[ˈeni]

1.

adj.

1)

а) які́-хаця́, хоць-які́, які́е́будзь, які́о́лечы; абы́-які́; хто-ко́лечы

Give me any book — Дай мне хоць-яку́ю кні́гу

б) (у пыта́ньні) які́? або́ не тлума́чыцца

Do any spots show? — Ці віда́ць які́я пля́мы?

Have you any money? — Ці ў цябе́ ёсьць гро́шы? Ці ма́еш гро́шы?

2) ко́жны, уся́кі

at any cost — за ўся́кую цану́

Any child knows that — Ко́жнае дзіця́ гэ́та ве́дае

2.

pron.

ніхто́, нішто́

Take the cake; I don’t want any — Вазьмі́ піро́г; я зусі́м не хачу́

3.

adv.

крыху́, хаця́ крыху, ані́ крыху́, зусі́м не

is he any better? — Ці яму́ хаця́ крыху́ ле́пей?

He had hardly any money — Ён ама́ль ня меў гро́шай

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Купі́ць ’набыць за грошы’ (ТСБМ, Бяльк., ТС, Сл. паўн.-зах.). Укр. купити, рус. купить, ст.-слав. коупити, балг. купя, серб.-харв. ку́пити, славен. kúpiti, польск. kupić, чэш. koupiti, славац. kúpiť, в.-луж. kupić, н.-луж. kupiś ’тс’. Прасл. kupiti лічыцца запазычаннем з гоц. kaupon ’таргаваць, гандляваць’, а германскія словы — з лац. caupo ’крамар’ (Бернекер, 647; Траўтман, 123; Кіпарскі, 204). Аднак існуе іншая магчымасць вытлумачыць паходжанне славянскіх лексем. Лац. caupo ў сваю чаргу разглядаецца як запазычанне з невядомай мовы. Яго можна звязаць са ст.-грэч. κάπηλος ’крамар’, калі прыняць для апошняга κάπηλος (< *κϜαπηλος): caupo‑ *ku̯op‑: *kou̯p‑. Сюды ж можна аднесці і тах. kappi ’серабро’ (< *kou̯p‑): ст.-грэч. καπηλεία ’гандаль’ ∼ тах. kappi ’серабро’. І.‑е. ku̯op тады разглядаецца як назва адзінкі натуральнага абмену. Параўн. прасл. kopa (гл. капа) (ст.-польск. і ст.-чэш. kopa ’грашовая адзінка’). Калі гэта так, мы можам рэканструяваць *ku̯op‑/*kou̯p‑ і аднесці сюды прасл. kupiti. Германскія словы можна разглядаць як славянізмы (далейшую аргументацыю гл. у Мартынава, Лекс. взаим., 161–166).

Ку́піць ’гарэць без полымя, дымець’ (Мартынаў, Зб. Крапіве, 210), якое суадносіцца з ко́паць (< *ku̯op‑) як аблаўтны варыянт *koup‑. Гл. купець і капцець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мата́ць, мота́ць, мыта́ць, мота́тэ ’віць, накручваць’, ’махаць’, ’плесці (аб павуку)’, ’хутка ісці, бегчы, уцякаць, неразумна траціць грошы’ (ТСБМ, Бяльк., Яруш., ТС, Сл. ПЗБ), матану́ць ’кінуцца, прамільгнуць’, ’махнуць’ (ТСБМ, Нас., Юрч.), мата́цца ’перашкаджаць, церціся’, ’матляцца’, ’сноўдацца’, ’калыхацца’, ’добра старацца’ (Нас., Бяльк., Растарг., ТС), мотну́цца, мотну́ць ’кінуцца’ (ТС). Укр. мота́ти, мота́тися, рус. мота́ть(ся), ст.-рус. мотатися ’бязладна рухацца’, ’жыць абы-як’, польск. motać (się), н.-луж. motas (se), в.-луж. motać (so), чэш. motati (se), славац. motať (sa), славен. motáti (se), серб.-харв. мо̀тати (ce), макед. мота (се), балг. мотая (се), ц.-слав. мотати сѧ. Прасл. motati (), аснова якога mot‑ чаргуецца з met‑, параўн. ст.-слав. мести ’кінуць’, літ. mèsti ’тс’. Прасл. motati ўтворана так, як літ. matúoti ’тс’, ’мераць’, роднасным да якога з’яўляецца matarúoti ’махаць’, ’матаць’, ст.-грэч. μόθος ’гарачы бой’, μόθουρα ’ручка вясла’ (Бернекер, 2, 40; Фасмер, 2, 665–666; Скок, 2, 413; Покарны, 732). Махэк₂, 375 разумее форму motati як інтэнсіў на ‑t‑ ад асновы mov‑ (параўн. лац. movēre ’рухацца’) і выводзіць прасл. праформу mov‑ta‑ti, у якой пасля ‑v‑ перад ‑t‑ выпала, а дзеяслоў стаў экспрэсіўным. Бязлай (2, 197) неапраўдана выводзіць і.-е. рэканструкцыю кораня ў выглядзе *menth‑ (Куркіна, Этимология–83, 191).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

issue

[ˈɪʃu:]

1.

v.t.

1) выпушча́ць, выпуска́ць (гро́шы, газэ́ту)

2) выдава́ць (кні́гі)

3) раздава́ць, выдзяля́ць

2.

v.i.

1) выхо́дзіць (з дру́ку)

2) мець вы́нік

3.

n.

1) выда́ньне n. (кні́гі)

2) вы́пуск -у m. (гро́шай)

3) канчатко́вы вы́нік -у m., рэзульта́т -у m.

4) вы́хад -у m.

5) пыта́ньне, спра́ва

Point at issue — пыта́ньне пад разгля́дам

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

allowance

[əˈlaʊəns]

n.

1) кішэ́нныя гро́шы

2) дапамо́га f., дада́так -ку m.

family allowance — грашо́вая дапамо́га се́м’ям

3) адлічэ́ньне n., скі́дка f.

an allowance of $500 on the old car — скі́дка 500 даля́раў за стары́ аўтамабі́ль

4) талерава́ньне n.

allowance of slavery — талерава́ньне няво́льніцтва

to make allowance for the wishes of others — лічы́цца з жада́ньнем і́ншых

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

bruk, ~u

м. брук;

szlifować (obijać) ~i — бадзяцца без справы;

pieniądze leżą na ~u — грошы на дарозе валяюцца;

wyrzucić kogo na bruk — выкінуць каго на вуліцу; прагнаць; звольніць;

pójść na bruk — пайсці на вуліцу (на панэль); стаць прастытуткай

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

instecken

vt укла́дваць, запі́хваць, засо́ўваць

2) разм. сцягну́ць, укра́сці, прысво́іць

3) цярпе́ць (пабоі, абразы, знявагі)

4) разм. пасадзі́ць у турму́

5) разм. мець пры сабе́ (пра грошы)

ich hbe nur Rbel ingesteckt — у мяне́ з сабо́ю то́лькі рублі́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

scant [skænt] adj.

1. недастатко́вы, мізэ́рны;

be of scant breath задыха́цца;

be of scant speech быць скупы́м на сло́вы;

do scant justice несправядлі́ва ста́віцца (да каго-н., чаго-н.), недаацэ́ньваць (што-н., каго-н.);

scant attendance ке́пскае наве́дванне;

show smb. scant hospitality ке́пска прыма́ць каго́-н.;

2. абмежава́ны, малы́;

scant two hours усяго́ дзве гадзі́ны;

He is scant of sense. Яму не хапае разважнасці;

We are scant of money. У нас канчаюцца грошы.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

tide [taɪd] n.

1. марскі́ прылі́ў і адлі́ў;

at high tide у мо́мант прылі́ву;

at low tide у мо́мант адлі́ву;

The tide is coming. Прыліў набліжаецца.

2. плынь, цячэ́нне, напра́мак

go/row/swim against the tide ісці́ су́праць цячэ́ння;

turn the tide змяні́ць ход падзе́й

tide over [ˌtaɪdˈəʊvə] phr. v. пераадо́льваць;

tide the business over аго́раць спра́ву;

The mo ney helped us to tide the winter over. Тыя грошы дапамаглі нам пратрымацца гэтай зімой.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)