бары́ш, ‑у, м.
1. Пачастунак пасля куплі-продажу, заключэння здзелкі. Усякі.. торг і сканчэнне торгу звычайна адзначаецца барышом. Колас.
2. Чысты прыбытак ад гандлю або перапродажу. Вялікі барыш абвастрае нястрымную прагнасць яшчэ большага барышу. Маркс. Гонка ўзбраенняў.. прыносіць фантастычныя барышы магнатам капіталу. «ЛіМ».
[Цюрк.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́ясніцца, ‑ніцца; зак.
1. Стаць ясным, светлым, бясхмарным. Пасля поўначы неба выяснілася, засеялася рознакаляровымі.. агеньчыкамі-зорамі. Колас. // безас. Распагодзіцца. У гэты дзень сеялася мокрая імгла, але к вечару выяснілася і захад сонца быў чысты. Чорны.
2. Тое, што і высветліцца. Непаразуменне выяснілася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жабрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.
Збіраць міласціну. Не ўмеў шанаваць — ідзі жабраваць. Прыказка. Хто з маладосці ні працуе, той на старасці жабруе. Прыказка. // што і чаго. Разм. Выпрошваць; дакучаць просьбамі. Селядцоў за суткі прапіваў .. заробак і пасля жабраваў махоркі ў рабочых. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жа́рнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм. Аднакр. да жарыць (у 2 знач.); ударыць вялікай сілай. Сержант пасля некаторай размовы жарнуў вартаўніку прыкладам карабінкі па галаве. Нікановіч. // Пачацца знянацку, з вялікай сілай. [Дождж] так горача жарнуў — Здалося, ссыпаюць пшаніцу ў ток з мяхоў велізарных. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
забаранава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што.
Апрацаваць глебу бараной; заскародзіць. Пасля таго як дзед забаранаваў загончык пад грэчку, Яша павёў пасвіць буланага. Навуменка. // Барануючы, закрыць пасеянае насенне глебай. [Насця:] Цяпер ноч відная, дык тата будзе грэчку сеяць, а заўтра мы з мамаю забарануем. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заві́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. завіс, ‑ла; зак.
Зачапіўшыся за што‑н., застацца вісець; павіснуць. Пачаў тут волат-дуб трашчаць, пасля скаціўся ён уніз і на ялінках там завіс. Дубоўка. Лахінскі.. завіс на плоце і вісеў так, перавесіўшыся галавою на Газавы завулак. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кара́л, ‑а, м.
1. Марская нерухомая жывёліна, якая жыве калоніямі на скалах; род паліпаў.
2. Вапнавае адкладанне некаторых відаў гэтых жывёл — чырвоны, ружовы або белы камень, які пасля адпаведнай апрацоўкі выкарыстоўваецца як упрыгожанне. Маніста з каралаў. // Само ўпрыгожанне з такога каменю; каралі.
[Грэч. korallion.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кату́рны, ‑аў; адз. катурн, ‑а, м.
Від абутку з высокай падэшвай, які надзяваўся трагічнымі акцёрамі старажытнага грэчаскага і рыжскага тэатраў для надання фігуры велічнасці. / у перан. ужыв. Па другі дзень пасля прэм’еры я ўжо хадзіў па калідорах гімназіі на катурнах славы. Рамановіч.
[Грэч. kóthornoi.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
луб, ‑у, м.
1. Валакністая частка кары дрэў, па якой перамяшчаюцца арганічныя і мінеральныя рэчывы.
2. Палоска такой кары ліпы, вяза. З лубу, пасля належнай апрацоўкі, вілі вяроўкі. Дубоўка.
3. Спец. Валокны лёну, канопляў і пад., якія ідуць на выраб тэкстыльнай сыравіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мазу́т, ‑у, М ‑зуце, м. і мазу́та, ‑ы, ДМ ‑зуце, ж.
Астаткі ад нафты пасля адгонкі з яе бензіну, газы і газаліну. Пахла мазутам, нагрэтымі за дзень шпаламі, жвірам і нечым асаблівым, станцыйным. Карпаў. Востра пахла зямлёй, мазутай і каменным вугалем. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)