Verbum

ха́бар, ‑у, м.

Грошы або рэчы, што даюцца каму‑н. як подкуп з мэтай атрымання пэўнай выгады; барыш. [Пётра:] Хто пасля князя тут галоўны будзе, каму ў ногі кінуцца ці хабар даць. Клімковіч. Часта прыязджалі акцызнікі, правяралі градусы гарэлкі і бралі ў карчмара хабар. Бядуля. Калі трапляўся наведвальнік скупы на хабар, то Рабушка цягнуў справу так, што таму моташна рабілася. Новікаў. І толькі той для Жука блізкі сябар, Хто дасць у лапу хабар. Крапіва.

[Ад араб. habar — паведамленне.]

наканава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., каго-што, каму.

Разм. Наперад, загадзя вызначыць, абумовіць што‑н. Жыццё наканавала.. [Багдановічу] кароткі век. Бачыла. Ля стаю... Мне лёс наканаваў Быць помнікам жывым братам памёршым. Тармола.

падхарашы́ць, ‑харашу, ‑харошыш, ‑харошыць; зак., каго-што.

Разм. Надаць каму‑, чаму‑н. больш прыгожы выгляд. Прыйшло ў гэты свет невядома адкуль нешта чароўнае, вясёлае і змяніла, перайначыла яго, падхарашыла людзей. Адамчык.

нежыццёвы, ‑ая, ‑ае.

Далёкі ад жыцця, ад рэчаіснасць нерэальны. Нежыццёвая прапанова. □ — Дык жа паспрабуй вазьмі дваццаць пяць [цэнтнераў з гектара]. Каму яны сніліся? — усё больш разыходзіўся Ёсіп, пераконваючыся, што прыведзеныя Глебам лічбы нежыццёвыя. Дуброўскі.

прыру́пець, ‑піць; безас. зак.

Разм.

1. Стаць неабходным, спатрэбіцца. Дзядзьку майму, Антонію Плахінскаму, прырупіла гэтым часам прыняць да Юзі зяця. Гарэцкі. Каму прырупіць, дык вочы пралупіць. Прымаўка.

2. Захацецца. Прырупіла есці.

асісці́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каму і без дап.

Выконваць абавязкі асістэнта (у 1 знач.). Прыйшла сястра і сказала, што Смірніцкі кліча.. [Ніну] да сябе і яна будзе асісціраваць пры аперацыі. Шахавец.

ахарактарызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., каго-што.

Даць характарыстыку каму‑, чаму‑н. Пра гэтага чалавека [Арэшкіна] Жураўскія не расказвалі, мабыць, не ведалі, а загадчык райана ахарактарызаваў коратка: «Завуч у вас вопытны». Шамякін.

пашчаслі́віць, ‑віць; безас. зак., каму і без дап.

Пра спрыяльны збег акалічнасцей для каго‑н. — Табе, сынок, пашчаслівіла, — сказаў мне бацька, — будзеш у сапраўднага настаўніка вучыцца, а не ў самавучак. Пальчэўскі.

перажда́ць, ‑жду, ‑жджэш, ‑жджэ; ‑жджом, ‑жджаце; зак., каго-што.

Тое, што і перачакаць. [Дзяжа:] Каму ахвота прападаць І стравай быць чарвям, акулам? І ясна: лепей дзе за шулам Вайну — вар’яцтва пераждаць... Колас.

давяра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да даверыць.

2. Верыць каму‑, чаму‑н., спадзявацца на каго‑, што‑н. Грышку ўсе давяралі, і ён ніколі ні ў чым не падкачаў. Чарот.