błoto
н.
1. гразь;
~o uliczne — вулічная гразь;
(pieniądze) jak w ~o wrzucił — (грошы) выкінуў як у гразь;
zmieszać kogo z ~em — змяшаць каго з граззю;
stoczyć się w ~o — скаціцца ў балота (у гразь);
2. ~a мн. балоты;
~a pińskie — пінскія балоты
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ciężki
ciężk|i
1. цяжкі;
2. цяжкі; грувасткі; няўклюдны;
3. цяжкі; складаны;
4. разм. няздатны; няздольны;
~i do matematyki — няздатны (няздольны) да матэматыкі;
~a atletyka спарт. цяжкая атлетыка;
~i przemysł — цяжкая прамысловасць;
~a głowa — дурная галава; дурань;
~ie pieniądze (~i grosz) — вялікія грошы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
own1 [əʊn]adj., pron. свой; ула́сны;
She has money of her own. У яе ёсць свае грошы;
see smth. with one’s own eyes ба́чыць што-н. на свае́ во́чы
♦
(all) on one’s own сам, без дапамо́гі; адзі́н;
come into one’s own атрыма́ць нале́жнае, дабі́цца свайго́; атрыма́ць прызна́нне, уступа́ць у свае́ правы́;
get one’s own back on smb.infml разлі́чвацца/квіта́цца з кім-н.;
hold one’s own стая́ць на сваі́м;
The patient is holding his own. Пацыент змагаецца з хваробай.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
part2 [pɑ:t] v.
1. раздзяля́ць; раздзяля́цца; аддзяля́ць; аддзяля́цца;
part one’s hair рабі́ць прабо́р
2. fml (from) разлуча́ць; разлуча́цца; расстава́цца;
We parted the best of friends. Мы рассталіся лепшымі сябрамі;
He parted from his wife a year ago. Ён разышоўся з жонкай год таму.
3. (with) адмаўля́цца ад чаго́-н. (асабліва з неахвотай);
He hates parting with money. Ён не любіць траціць грошы.
♦
part company (with/from smb.)
1) раз’е́хацца; расста́цца (з кім-н.)
2) пасвары́цца, пераста́ць сябрава́ць (з кім-н.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
free1 [fri:] adj.
1. свабо́дны, во́льны;
free time во́льны час;
a free translation во́льны перакла́д;
free speech свабо́да сло́ва;
set free вызваля́ць
2. бяспла́тны, дармавы́, дармо́вы;
free of duty бяспо́шлінны;
Admission is free. Уваход бясплатны.
3. (from/of) пазба́ўлены (чаго-н. непажаданага);
free from care пазба́ўлены турбо́т, бестурбо́тны, бесклапо́тны
4. (with) шчо́дры;
She is free with her money. Яна шчодрая на грошы.
♦
free and easy раскава́ны (у паводзінах), бесцырымо́нны;
have/give a free hand мець/даць по́ўную свабо́ду дзе́янняў
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
scatter2 [ˈskætə] v.
1. раскі́дваць, рассыпа́ць;
scatter seed раскі́дваць зярня́ты;
scatter sand рассыпа́ць пясо́к;
Don’t scatter your money around. Не пускай грошы на вецер.
2. разганя́ць; расстава́цца, разыхо́дзіцца;
The police scattered the crowd. Паліцыя разагнала натоўп;
The birds scattered when a shot was fired. Птушкі разляцеліся, калі раздаўся выстрал.
3. насыпа́ць, усыпа́ць;
scatter the fields with seed засе́йваць палі́
4. разбіва́ць, разве́йваць (надзеі, планы);
All our hopes and plans were scattered to the four winds. Усе нашы надзеі і планы пайшлі марна.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Bank
I
f -, Bänke
1) ла́ва, ла́ўка
2) мель
auf die lánge ~ schíeben* — адкла́дваць на до́ўгі час
auf der fáulen ~ líegen* — гульта́йнічаць
II
f -, -en
1) фін. банк
Geld auf [bei] der ~ stéhen* [líegen*] háben — мець гро́шы ў ба́нку
2) карт. банк
die ~ áuflegen — ста́віць банк
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
адрабі́ць, ‑раблю, ‑робіш, ‑робіць; зак.
1. Разлічыцца за даўгі, атрыманыя грошы і пад. сваёй працай. — Дзякуй вам, дзякуй! — пачаў паўтараць.. Даніла і ледзь не кланяецца гаспадыні. — Мы заплацім, як прыедзе сын, а то я адраблю валі, кашоў напляту. Кулакоўскі.
2. Разм. Скончыць працаваць. Адрабіўшы, можна і адпачыць. // Перастаць рабіць, папрацаваўшы доўгі час, аддаць працы многа сіл, стаць непрыгодным для працы. [Сын з нявесткай:] — Не табе, старой, сягоння Раўнавацца з намі, Ты сваё ўжо адрабіла, Справімся і самі. Русак. — Дзед ужо не работнік... — ледзьве прагаварыла маці праз плач. — Дзед сваё адрабіў... Якімовіч. // Знасіцца ад працяглай работы (пра машыны, прылады і пад.).
3. Папрацаваць нейкі час. Пастушэня гутаркай кароткай быў узрушан, хоць нямала ён у праектнай адрабіў канторы, розных шмат спраектаваў мастоў. Русецкі.
4. чаго, што. Зрабіць так, каб вярнуць што‑н. да ранейшага стану. Адно для Сценкі было ясна: цяпер ён за парогам бацькавай хаты. Таго, што зрабілася, назад не адробіш. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дождж, дажджу, м.
1. Атмасферныя асадкі ў выглядзе капель вады, якія падаюць з хмар. Асенні дождж. Праліўны дождж. □ З самага рання.. ішоў дождж перагонамі. Чорны. У паветры была страшэнная духата — нібыта збіралася на дождж. Чарот. З халодным ветрам урываліся частыя каплі дажджу, адганялі сон, бадзёрылі. Лынькоў. Раніцай прайшоў спорны дождж, дрэвы абапал дарогі яшчэ не абсохлі. Ваданосаў. З вялікага грому дажджу не бывае. Прыказка.
2. перан.; які або чаго. Мноства, вялікая колькасць чаго‑н., што падае, сыплецца. Метэарытны дождж. □ З абодвух бакоў няспынна грукатала зенітная артылерыя, на зямлю сыпаўся жалезны дождж асколкаў. Дудо.
3. у знач. прысл. дажджо́м. У дождж, у дажджлівае надвор’е. Хто дажджом косіць, той пагодай сушыць. Прыказка.
4. у знач. прысл. дажджо́м. Падобна дажджу; у мностве. Іскры сыпаліся дажджом.
•••
Зорны дождж — вялікае падзенне метэораў; зарапад.
Сляпы (цыганскі) дождж — дождж, які ідзе пры сонцы.
Залаты дождж — вялікія грошы, прыбыткі.
Як грыбоў пасля дажджу гл. грыб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кішэ́нь і кішэ́ня, ‑і, ж.
1. Частка адзення (штаноў, паліто, пінжака) у форме прышытага або ўшытага мяшочка для дробных рэчаў і грошай. Бакавая кішэнь. Нагрудная кішэнь. □ Кавалёва задумалася, дастала з кішэні паліто некалькі зярнят грэчкі і, разглядаючы, перагортвала іх на далоні. Дуброўскі.
2. перан. Разм. Дабрабыт, багацце, грошы. Проста дзіва, як «клапоцяцца» рускія міністры аб кішэні [паноў] фабрыкантаў! Ленін. Буш быў сам не свой: яго кішэні пагражала сур’ёзная небяспека. Маўр.
3. Асобнае аддзяленне ў партфелі, чамадане і пад.
4. Спец. Пра паглыбленне, выемку ў чым‑н. Кішэнь раны. Кішэнь тоўстай кішкі.
•••
Біць па кішэні гл. біць.
Вецер гуляе ў кішэні гл. вецер.
За словам (па слова) у кішэнь не лазіць гл. лазіць.
Класці (сабе) у кішэню гл. класці.
Набіць кішэнь гл. набіць.
Не па кішэні каму — занадта дорага для каго‑н.
Пустыя кішэні ў каго — пра беднага чалавека.
Тоўстыя кішэні ў каго — пра багатага чалавека.
Трэсці (калаціць) кішэні гл. трэсці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)