Verbum

анлайнавы слоўнік

◎ Піля́ць ₁ ’моцна кусаць, джгаць’ (ТС). Няясна. Хутчэй за ўсё, гукапераймальнае, параўн. такаць ’пстрыкаць’ (гл.).

◎ Піляць ₂ ’пілаваць’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ; добр., Мат. Гом.), ’няўмела іграць’ (Сл. ПЗБ). Да яйкі (гл.), параўн. пацокаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тры́мкаць ‘брынкаць струнамі’ (Шат., Зайка Кос.; навагр., Ск. нар. мовы), ‘няўмела іграць’ (в.-дзв., Шатал., Сцяц., Ск. нар. мовы), ‘падыгрываць другому музыканту’ (кап., Жыв. сл.). Гукаперайманне, параўн. трым ‘шчоўк’ (Вушац. сл.). Параўн. таксама трынкаць, брынкаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ду́дачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

1. Памянш.-ласк. да дудка; невялікая дудка. Ён як пачне іграць на дудачцы, дык уся вёска збягаецца слухаць. Якімовіч.

2. перан. Разм. Пра вузкае, завужанае адзенне. Вельмі ж не да спадобы Ганне Макараўне штонікі-дудачкі. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пілі́каць (пілі́каті) ’няўмела іграць на скрыпцы’ (Нас., ТСБМ, Варл.), ’рэзаць чым-н. тупым’ (Нас.; ТС; беласт., Сл. ПЗБ; жытк., б.-каш., Мат. Гом.; баран., Сл. Брэс.), ’пілаваць’ (Шат.). Утворана пры дапамозе імітацыйнага суф. ‑ка‑ ад піліць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

fagot, ~tu

fago|t

м. муз. фагот;

grać na ~cie — іграць на фагоце

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

mímen

vt разм.

1) ігра́ць (каго-н., што-н.)

2) удава́ць з сябе́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Zápfenstreich

m -(e)s, -e вайск. вячэ́рняя [вечаро́вая] зара́

den ~ blásen* — ігра́ць вячэ́рнюю зару́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

зайгра́ць ¹, і заігра́ць ¹, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Часта іграючы на чым‑н. або чым‑н., зрабіць непрыгодным. Зайграць пласцінку.

2. Часта выконваючы (сцэнічны або музычны твор), зрабіць банальным, збітым. Зайграць п’есу.

зайгра́ць ² і заігра́ць ², ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць іграць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падкле́іць, ‑клею, ‑клеіш, ‑клеіць; зак., што.

1. Прыклеіць што‑н. пад чым‑н. Падклеіць назву пад малюнкам. // Прыклеіць што‑н. знізу, спадыспаду. Падклеіць падноскі да падэшваў.

2. Падрамантаваць што‑н., змацоўваючы клеем. Падклеіць геаграфічную карту. □ Андрэй.. [балалайку] падклеіў, тое-сёе падкляпаў, напяў струны і стаў вучыцца іграць. Гаўрылкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вытылі́нгаваць ’іграць на язык’ (Жд., 2), вытылі́нкванне (птушак) (КЭС, слуц.). Ад гукапераймальнага выклічніка тылі-тылі; параўн. рус. тили́кать, тилили́кать ’выпускаць тонкія, высокія гукі’, укр. тілікати ’дрэнна граць на скрыпцы’, выкл. тылі-тылі, чэш. tikati ’шчабятаць (аб птушанятах)’. Гл. таксама Махэк₂, 643.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)