Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
беспрасве́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Без прасвету, вельмі цёмны. Беспрасветная ноч.// Бясконцы, густы (пра дождж, туман і пад.). Зноў дажджы, нудныя, халодныя, беспрасветныя.Сачанка.
2.перан. Сумны, цяжкі, безнадзейны. У гэтых думках чэрпаў ён падтрыманне сабе самому і простым людзям, што стогнуць у ярме беспрасветнага прыгнёту.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закану́рак, ‑рка, м.
Разм. Цеснае памяшканне, цёмны куток. «Ах, вось яно што! — здагадваюся я. — Прадалі дом, а купілі заканурак, каб з яго ў дармавую кватэру ўлезці?»Ракітны.//перан. Глухое, патайное або аддаленае месца. Абышлі ўсе закануркі паблізу вёскі — можа дзе да часу зладзеі кінулі коп[ей].Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АНА́ФАРА
(грэч. anaphora літар. вынясенне ўверх),
адзінапачатак, стылістычная фігура ў вершаскладанні — паўтарэнне аднолькавых гукаспалучэнняў, слоў ці выразаў у пачатку вершаваных радкоў або суседніх строфаў (адпаведна выдзяляюць гукавую, лексічную і сінтаксічную анафару). Павышае эмацыянальнасць паэт. выказвання, узвышае яго тон, кампазіцыйна арганізуе, яднае асобныя радкі і часткі тэксту. Прыклад лексічнай анафары:
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
shady
[ˈʃeɪdi]
adj.
1) у це́ню; заце́нены
2) цяні́сты
3) сумне́ўнай сумле́ннасьці; цёмны
rather shady occupations — до́сыць цёмныя заня́ткі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
grape
[greɪp]
n.
1) вінагра́д -у m. (лаза́, я́гады)
2) цёмны фіяле́тава-чырво́ны ко́лер
3) вінагра́дны сок; віно́n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Смідзін (смиди́н) ‘куст чырвоных ягад’ (зах.-палес., Бел.-укр. ізал.). Паводле Дзендзялеўскага (гам жа, 25), заходнепалескі рэгіяналізм. Няясна; магчыма звязана з укр.дыял.смідь ‘мох’, смідова́тий ‘прарослы мохам’, для якога ЕСУМ (5, 322) мяркуе пра сувязь з ст.-польск.śmiady ‘цёмны, смуглы’, гл. смядзіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
заку́так, ‑тка, м.
1.Цёмны, цесны вугал, куток. Вайтовіч дапамог фурману выкаціць з закутка брычку і пайшоў у пакоі.Пальчэўскі.
2.перан. Глухое, аддаленае ад культурных цэнтраў месца. Пасылаліся з далёкага фронту пісьмы ў глухія закуткі палескіх вёсак.Колас.[Сёмка Фартушнік] шкадаваў, што проста не выехаў з гэтага закутка.. ў вялікі горад.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ма́чтавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да мачты. Мачтавы ліхтар.
2. З якога робяць мачты. Мачтавы лес. □ Пушча — гэта плямёны асілкаў-дубоў, Што сышліся на вечныя сходкі дуброў; Гэта мачтавых сосен бары-гушчары, Цёмны лог, дзе пасуцца дзікі і зубры.Куляшоў.
мачтавы́, ‑о́га, м.
Матрос, які нясе службу на мачце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цемнава́ты, ‑ая, ‑ае.
Няпоўнасцю, не зусім цёмны (у 1, 2 знач.). За дзвярыма, на шырокім і ўжо цемнаватым калідоры, на хаду дзяўчына выняла з кішэнькі фартуха хустачку і прылажыла яе, раз і другі, да вачэй.Брыль.Доўга я глядзеў на цемнаваты абадок вакол ствала на бярозе, мацаў яго рукамі.Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)