Нацянькі́ ’напрасткі, бліжэйшай дарогай’ (Гарэц., Др., Яруш., Некр., Бяльк., лях., Янк. Мат., Сцяшк.), ’кароткім шляхам’ (Сл. ПЗБ), наценькі́ ’напрамік, наўпрост’ (слуц., Нар. словатв., ТС), параўн. нацянёк ’кароткім шляхам’ (лаг., Сл. ПЗБ), укр.давати натеньки́ ’намякаць’. Да цянькі́ ’бліжэйшая прамая, але глухая, цяністая ці небяспечная дарога, ідучы па якой лёгка збіцца’: Цянькі бываюць на тры дзянькі (Нас.), Цянькі дома не начуюць (Сл. ПЗБ), як відаць, звязанае з цень, цянёк, параўн. дыял.на́цень ’тс’, што можа быць вынікам народнай этымалогіі; параўн. іншую версію: з на‑цям‑кі, ад цяміць ’помніць, кеміць, заўважаць’ (Шуба, Прыслоўе, 141). Гл. папярэдняе слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
hint1[hɪnt]n.
1. намёк
2. (of) зусі́м мале́нькая ко́лькасць чаго́-н.; цень (усмешкі, суму і да т.п.); a hint of garlic in the dish невялі́кая ко́лькасць часнаку́ ў стра́ве дзе́ля па́ху
3. (on) пара́да;
hints on cooking пара́ды па прыгатава́нні е́жы
♦
take a/the hint зразуме́ць намёк
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
vanish[ˈvænɪʃ]v.
1. зніка́ць, прапада́ць;
vanish without trace зні́кнуць бяссле́дна;
vanish in the dark зні́кнуць у це́мры
2. выміра́ць; зніка́ць;
Many types of animals have vanished completely. Шмат якія віды жывёл цалкам вымерлі.
♦
vanish into thin air/the blue ≅ прапа́сці як тума́н, прапа́сці як цень на вадзе́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
сму́та, ‑ы, ДМ смуце, ж.
1.Уст. Мяцеж, паўстанне, беспарадак. А ў нядзелю ў царкве гарачае казанне казаў бацюшка, падымаючы рукі ўгору — пра смуту, пра Русь і пра веру ў госпада бога.Скрыган.
2. Душэўнае замяшанне, трывога, хваляванне. І тут ён [Антось] нават засмяецца, Каб цень развеяць тае смуты: — І трэба часам крыж пакуты Панесці, мілыя мае вы, Зазнаць і гора, неспадзевы!Колас.
•••
Сеяць смутугл. сеяць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
kamfora
ж. камфара, камфора;
zniknął jak kamfora — і следу не стала; ні пылу ні следу; прапаў як цень на вадзе; і знаку не відаць (не засталося)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
адпла́та, ‑ы, ДМ ‑плаце, ж.
1. Разлік, плата (за працу, паслугу, доўг); аплата. [Байкач:] Што вам трэба? [Пякарская:] Адплата па векселях.Гурскі.[Сёмка:] — Уся сям’я працуе цэлы год, а ў канцы — нічагусенькі ў адплату.Гартны.[Сімон:] — Зямлю іхнюю.. [жанчын] бяру сабе ў адплату доўгу.Самуйлёнак.// Аддзяка за клопат, дбанне.
2.перан. Помста, кара за злачынства, крыўду. [Алешын:] Яшчэ душа адплатаю гарыць — Ні смерці жах, ні чорны цень магілы Агонь душы не здольны пагасіць.Бачыла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)