упраўле́нне н

1. (установа, орган) Administratión f -, -en, Léitung f -, -en; Verwáltung f -, -en;

гало́ўнае упраўле́нне Háuptverwaltung f;

2. гл кіраванне 2.

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

імпарцёр

(англ. importer, ад лац. importare = увозіць)

краіна, установа або асоба, якія займаюцца імпартам 1 (проціл. экспарцёр).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

экспарцёр

(фр. exporteur, ад лац. exportare = вывозіць)

краіна, установа або асоба, якія займаюцца экспартам 1 (проціл. імпарцёр).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

архі́ў, ‑хіва, м.

1. Установа, якая зберагае, сістэматызуе і апісвае пісьмовыя і графічныя помнікі мінулага з мэтай навуковага і практычнага іх выкарыстання. // Аддзел установы, дзе захоўваюцца старыя дакументы, скончаныя справы і пад.

2. Збор пісьмаў, рукапісаў, фатаграфій і пад., якія маюць адносіны да дзейнасці якой‑н. установы, асобы. Партызанскі архіў. Рукапісны архіў Янкі Купалы.

•••

Здаць (спісаць) у архіў каго-што гл. здаць.

[Лац. archivum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кале́ктар, ‑а, м.

1. Установа, якая займаецца зборам і размеркаваннем чаго‑н. Бібліятэчны калектар.

2. Шырокі канал або труба, якая збірае вадкасць або газы з другіх каналаў (труб) для адводу іх у іншае месца. Каналізацыйны калектар. Меліярацыйны калектар.

3. Частка электрамашыны, якая служыць для ператварэння пераменнага току ў пастаянны.

4. Падземная галерэя, якая пракладваецца пад паверхняй вуліц для ўкладкі кабеляў або труб.

[Лац. collector — збіральнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Éinrichtung

f -, -en

1) прыла́да, механі́зм, абсталява́нне (тс. кватэры)

2) падрыхто́ўка, арганіза́цыя (дзеянне)

3) устано́ва

4) мед. выпраўле́нне (вывіху)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

а́драс, -а, мн. -ы́, -о́ў м.

1. Надпіс на паштовым адпраўленні, які называе атрымальніка і месца назначэння.

Дакладны а. на пасылцы.

Зваротны а. — гэта адрас адпраўшчыка.

2. Месцазнаходжанне, месцажыхарства, а таксама абазначэнне, назва месцазнаходжання, месцажыхарства.

Службовы а.

Пісаць на а.

3. Пісьмовае прывітанне ў гонар якой-н. урачыстай падзеі, юбілею.

Віншавальны а.

|| прым. а́драсны, -ая, -ае.

○

Адрасны стол — установа, якая рэгіструе асоб, што жывуць у пэўнай мясцовасці, і выдае даведкі пра іх месцажыхарства.

Адрасная кніга — кніга са спісам адрасоў асоб і ўстаноў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

кантро́ль

(фр. controle)

1) праверка дзейнасці каго-н., чаго-н.; назіранне з мэтай праверкі;

2) установа, якая займаецца такой праверкай (напр. дзяржаўны к.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бюро́, нескл., н.

1. Назва кіруючай часткі некаторых органаў, устаноў, арганізацыі, а таксама пасяджэнне яе складу. Бюро райкома партыі. Бюро ЦК КПБ.

2. Назва некаторых устаноў, кантор і пад. Даведачнае бюро. Бюро надвор’я. Канструктарскае бюро.

3. Пісьмовы стол з шуфлядамі для захоўвання папер. Нічыпар запаліў лямпу, не спяшаючыся падышоў да арэхавага бюро з патаемнымі скрынямі. Асіпенка.

•••

Бюро добрых паслуг — установа для задавальнення шырокіх патрэб насельніцтва.

[Фр. bureau.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

філармо́нія, ‑і, ж.

Установа, якая займаецца арганізацыяй канцэртаў і прапагандай музычнай культуры. Атрымаўшы права запрасіць у 1960 годзе адзін з лепшых калектываў СССР на святкаванне 950‑годдзя свайго горада, Яраслаўская філармонія запрасіла нашу капэлу. «Звязда». У 1932 годзе адкрыліся кансерваторыя, вялікі сімфанічны аркестр пры радыёкамітэце, філармонія і інш. «Беларусь». Доўга стаяў.. [танк] на Камароўскай развілцы, прыкладна насупраць таго месца, дзе цяпер узвышаецца будынак Дзяржаўнай філармоніі. Беразняк.

[Ад грэч. philos — сябар і harmonia — гармонія, музыка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)