эксо́д

(гр. eksodos = выхад)

заключная частка трагедыі ў антычным тэатры, урачысты адыход акцёраў са сцэны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Theáter

n -s, -

1) тэа́тр

2) тэатра́льнае відо́вішча, спекта́кль

was wird héute im ~ gegében? — што ідзе́ сёння ў тэа́тры?

héute ist kein ~ — сёння (у тэа́тры) спекта́кля няма́

3) разм. тэа́тр; сканда́л

j-m ein ~ máchen — учыні́ць каму́-н. сканда́л

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Тэа́тр ‘род мастацтва, прадстаўленне відовішчаў’, ‘памяшканне са сцэнай і залам’, ‘месца важных падзей’ (ТСБМ, Пятр.), тэа́тар, тэа́тр (Некр. і Байк.), ст.-бел. театръ, театрумъ ‘тэатр, сцэна, памост’ (1638 г). Запазычана або са ст.-польск. teatr, teatrum, якія праз лац. theātrum узыходзяць да ст.-грэч. θέατρου, іян. υέητρον ‘гледачы, публіка ў тэатры’, ‘прадстаўленне’, або непасрэдна ад лац. theātrum, пра што сведчыць ранняя фіксацыя ў старабеларускай мове формы театрумъ (Булыка, Лекс. запазыч., 167). Прысутнічае не ва ўсіх славянскіх мовах, параўн. чэш. divadlo, славац. divadlo, харв. gledalîšte, што тлумачаць уплывам пурыстычных тэндэнцый (Чарных, 2, 231–232; ЕСУМ, 5, 534; Скок, 1, 568; Фасмер, 4, 34).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

арке́стр, ‑а, м.

1. Сукупнасць музычных інструментаў, што ўдзельнічаюць у выкананні музычнага твора; калектыў музыкантаў, якія сумесна выконваюць музычны твор. Сімфанічны аркестр. Духавы аркестр. Зводны аркестр. Аркестр цымбалістаў. □ Барабан, дзве скрыпкі і цымбалы, Невялікі аркестр, а выгляд сталы. Лужанін.

2. Месца перад сцэнай у тэатры, дзе знаходзяцца музыканты.

[Ад грэч. orchēstra — пляцоўка перад сцэнай у старажытнагрэчаскім тэатры.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

марш-мане́ўр

(фр. marchemanoeuvre)

перамяшчэнне вялікіх вайсковых злучэнняў на тэатры ваенных дзеянняў з мэтай перагрупоўкі сіл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

парады́з

(фр. paradis, ад гр. paradeisos = сад, парк)

1) галёрка ў даўнейшым тэатры;

2) уст. рай.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пейза́н

(фр. paysan = селянін)

селянін, які паказаны ідылічна ў мастацкай літаратуры, жывапісе, тэатры 18—19 ст.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэатраліза́цыя

(ад тэатральны)

прыстасаванне несцэнічнага твора для паказу ў тэатры, увядзенне ў твор элементаў сцэнічнага дзеяння.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэла́рьп

(іт. telari, ад tela = палатно)

прыстасаванні для змены дэкарацый у заходнееўрапейскім тэатры 16—17 ст.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

stooge

[stu:dʒ]

n.

1) напа́рнік ко́міка ў тэа́тры

2) пры́хвасьцень -ня m.; марыянэ́тка f.

3) стука́ч -а́ m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)