АНДАРА́К,

паясное жаночае адзенне, спадніца з шарсцяной ці паўшарсцяной саматканкі. Вядомы па ўсёй Беларусі за выключэннем паўн.-зах. раёнаў. Шылі з 3—5 полак. Малюнак (у клетку або ў падоўжныя ці ў папярочныя палосы) утвараўся на вохрыста-ружовым, вішнёвым, сінім, зялёным, серабрыста-белым, чорным фоне тканіны. Дадатковымі элементамі дэкору служылі запрасаваныя складкі, вышыўка, карункавыя тасёмкі, стужкі. У 19 — пач. 20 ст. найб. пашыраныя былі клятчастыя андаракі (чырвона-чорныя клеткі па ўсім полі — ваўкавыска-камянецкі строй). Паступова да чорнага і чырвонага колераў пачалі дадаваць зялёны, ружовы, жоўты і інш. У паўд.-зах. і цэнтр. раёнах Беларусі пераважалі андаракі ў папярочныя палосы (ляхавіцкі строй, пухавіцкі строй), ва ўсх. — у падоўжныя (шырокія чырвоныя чаргаваліся з вузейшымі белымі). З пач. 20 ст. пашыраны аднатонныя чырвоныя, сінія і інш. андаракі. Святочныя андаракі абавязкова гафрыравалі. Выйшаў з ужытку ў 1930-я г.

т. 1, с. 353

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Kostüm

n -s, -e

1) кася́рм (жано́чы), строй, убо́р

2) маскара́дны касцю́м

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ружжо́, -а́, мн. ру́жжы і (з ліч. 2, 3, 4) ружжы́, ру́жжаў, н.

Ручная агнястрэльная зброя з доўгім ненаразным ствалом.

Паляўнічае р.

Процітанкавае р.

Быць пад ружжом (перан.: быць на ваенным становішчы, у стане баявой гатоўнасці — пра армію). У р.! (каманда стаць у строй з вінтоўкамі). Паставіць пад р. (прызваць на ваенную службу).

|| памянш. ружэ́йца, -а, мн. -ы, -аў, н.

|| прым. ружэ́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разамкну́ць

1. эл áusschalten vt; trénnen vt;

разамкну́ць канта́кты die Kontákte trénnen;

2. вайск öffnen vt (строй)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

стро́іцца (станавіцца ў строй, шыхтавацца) ántreten* vi (s); sich áufstellen; sich formíeren;

вайск стро́йся! (каманда) ángetreten!, ántreten!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

расстро́іць, ‑строю, ‑строіш, ‑строіць; зак., каго-што.

1. Парушыць строй, парадак чаго‑н. Расстроіць рады праціўніка. // Вывесці са стану раўнавагі, гатоўнасці. — Класавы вораг выкарыстоўвае любыя метады, каб расстроіць шчыльныя шэрагі бальшавіцкай моладзі. Мележ.

2. Парушыць строй, лад (музычнага інструмента). Расстроіць піяніна.

3. Перашкодзіць ажыццяўленню чаго‑н.; разладзіць. Расстроіць бяседу. Расстроіць вяселле. Расстроіць планы.

4. Прычыніць вялікую шкоду, прывесці ў заняпад. Расстроіць гаспадарку.

5. Давесці да ненармальнага стану, хваробы. Расстроіць страваванне.

6. Пазбавіць добрага настрою, засмуціць. Расстроіць непрыемнай весткай. □ — Ну, вядома, і яна плача. Адну парадаваў, другую расстроіў. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Kleid

n -(e)s, -er

1) суке́нка, убо́р

2) pl адзе́нне, во́пратка, убо́р, строй

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

przywdziewać

незак. уст., кніжн. апранаць;

przywdziewać żałobę — апранаць жалобны строй; апранацца ў жалобу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

прогна́ть сов., в разн. знач. прагна́ць, мног. папраганя́ць; (промчаться — ещё) прамча́цца; (пробить — ещё) прабі́ць, мног. папрабіва́ць;

прогна́ть и́з дому прагна́ць з до́му;

прогна́ть ску́ку прагна́ць нуду́;

прогна́ть гвоздь сквозь сте́ну прагна́ць (прабі́ць) цвік праз сцяну́;

◊

прогна́ть сквозь строй ист. прагна́ць праз строй.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

развярну́ць, -вярну́, -ве́рнеш, -ве́рне; -вярні́; -ве́рнуты; зак., што.

1. Разваліць, раскідаць, разбурыць.

Р. старую будыніну.

Р. бульдозерам зямлю.

Выбухам развярнула (безас.) зямлю.

2. Раскруціўшы, зрабіць, пашырыць (дзірку, адтуліну і пад.).

Р. дзірку.

3. Павярнуўшы, змяніць становішча прадмета, напрамак яго руху.

Р. машыну.

4. Размясціць у шырыню па лініі фронту (спец.).

Р. войска.

Р. строй.

|| незак. разваро́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. разваро́чванне, -я, н. і разваро́т, -у, М -ро́це, м. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)