нахмы́ліцца, ‑ліцца; зак.
Прыціснуўшы вушы, падрыхтавацца да нападу або абароны (пра каня). Конь раптам нахмыліўся і, узмахнуўшы галавой, кінуўся на хлопчыка. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прашалясце́ць, ‑ляшчу, ‑лясціш, ‑ляссціць; зак.
Утварыць шалясценне. Лісце прашалясцела. □ Раптам прашалясцелі крыл[ы], цёмны цень мільгануў над вуліцай — паляцеў да крыніц бусел. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шу́снуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак. (разм.).
1. Шмыгнуць, кінуцца куды-н.; хутка залезці куды-н., схавацца дзе-н.
Ш. за дзверы.
Ш. у ложак.
2. Зваліцца адкуль-н., нечакана праваліцца куды-н.
Ш. у адхон.
Ш. пад лёд.
3. Імкліва ўзняцца, узляцець уверх.
Шуснула чарада птушак.
4. 3 сілай выліць што-н.; раптам паліцца, пасыпацца.
Ш. памыйную ваду ў баразну.
Шуснуў дождж.
5. Утварыць лёгкі шум, шолах.
Шуснула галінка.
6. што. З сілай высыпаць.
Ш. лапату пяску на агонь.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ро́ўнасць, -і, ж.
1. Уласцівасць і стан роўнага, а таксама пра вялікае роўнае месца.
Гаворка раптам страціла р.
Палявая р.
2. Поўнае падабенства, аднолькавасць (па велічыні, колькасці, якасці і пад.).
Р. сіл.
3. Становішча людзей у грамадстве, што выяўляецца ў аднолькавых адносінах да сродкаў вытворчасці і ў карыстанні аднолькавымі палітычнымі і грамадзянскімі правамі.
Р. народаў і нацый.
4. У матэматыцы: суадносіны паміж велічынямі, якія паказваюць, што адна велічыня роўная другой.
Знак роўнасці (=).
Ставіць знак роўнасці паміж кім-, чым-н. (перан.: прызнаваць раўнацэнным).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
схапі́цца, схаплю́ся, схо́пішся, схо́піцца; зак.
1. гл. хапацца.
2. Уступіць у бой, барацьбу, спрэчку.
С. з ворагам.
Зноў схапіліся юнакі дужацца.
3. Раптам успомніць пра што-н.; спахапіцца (разм.).
Схапілася пад вечар, ды позна ўжо.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Заняцца полымем.
Пуня схапілася полымем.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зрабіцца цвёрдым, застыць (спец.).
Бетон схапіўся даволі хутка.
◊
Схапіцца за галаву (разм.) — прыйсці ў адчай, жахнуцца.
|| незак. схо́плівацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
spring3 [sprɪŋ] v. (sprang, sprung)
1. скака́ць, уско́кваць;
spring over smth. пераско́кваць праз што-н.;
spring to one’s feet уско́чыць на но́гі;
spring to smb.’s aid кі́дацца каму́-н. на дапамо́гу
2. спружы́ніць;
spring open ра́птам адчыні́цца
3. здзіўля́ць; ра́птам адкры́ць (сакрэт);
spring a surprise прыне́сці каму́-н. неспадзява́нку
4. infml вы́йсці з турмы́; дапамагчы́ каму́-н. уцячы́
5. дава́ць це́чу
spring back [ˌsprɪŋˈbæk] phr. v. адско́чыць, адхісну́цца
spring up [ˌsprɪŋˈʌp] phr. v. ху́тка расці́, выраста́ць;
spring up like mushrooms расці́ як грыбы́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
падпе́рці сов., в разн. знач. подпере́ть;
п. сцяну́ — подпере́ть сте́ну;
п. руко́й галаву́ — подпере́ть руко́й го́лову;
ра́птам як падапрэ́ пад лы́жачкай — безл. вдруг как подопрёт под ло́жечкой
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пастудзі́ць, ‑студжу, ‑студзіш, ‑студзіць; зак.
1. што. Зрабіць халодным або халаднейшым. Раздзімаюць [коні] цёплыя храпы, Не даюць застаяцца льду, — Быццам ім захацелася раптам Пастудзіць густую ваду. Барадулін. — Апякуся — дык пастуджу тое месца, — сказаў .. [Пятро] і раптам памкнуўся да яе, расставіўшы рукі, каб абняць. Марціновіч.
2. на каго-што. Разм. Падзьмуць. Звіснуць патроны на грудзі, Вецер на раны пастудзіць. Пушча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
залепята́ць, ‑лепячу, ‑ляпечаш, ‑ляпеча; зак.
Пачаць лепятаць. // Пралепятаць. Стараста, пажылы, злыселы мужчына, лісліва пакланіўся, нешта залепятаў, а калі выпраміўся, дык раптам збялеў. Казлоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заці́шыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., што.
Разм. Сцішыць, зменшыць скорасць чаго‑н. Зацішыць рух. □ Раптам струмень пешаходаў зацішыў хаду, затоўкся на месцы. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)