шмат...

Першая частка складаных слоў у знач. шмат¹, многа, напр.: шматвопытны, шматвяковы, шматгалосы, шматскладовы, шматкаляровы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

перакуры́ць, -уру́, -у́рыш, -у́рыць; -у́раны; зак.

1. што. Курачы, паспрабаваць (многа гатункаў тытуню).

П. нямала розных цыгарэт.

2. Многа накурыўшыся, прычыніць сабе шкоду.

Перакурыў, цяпер баліць галава.

3. Зрабіць кароткі перапынак для курэння (разм.).

|| незак. пераку́рваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пераду́маць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. Падумаўшы, змяніць намер.

Хацеў зайсці да знаёмага, але перадумаў.

2. што, пра што, аб чым і без дап. Падумаць пра многае або многа разоў.

Многа прыйшлося п. за апошні час.

|| незак. пераду́мваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

зра́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., каго-што.

Нанесці каму-н. многа ран.

З. усё цела.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

настая́цца¹, -таю́ся, -таі́шся, -таі́цца; -таі́мся, -таіце́ся, -тая́цца; -то́йся; зак. (разм.).

Доўга, многа пастаяць.

Настаяўся ў чарзе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

грашаві́ты, -ая, -ае (разм.).

Які мае многа грошай або прыносіць вялікі даход.

Г. чалавек.

Грашавітая служба.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

дажартава́цца, -ту́юся, -ту́ешся, -ту́ецца; -ту́йся; зак. (разм.).

Многа жартуючы, наклікаць на сябе непрыемнасці.

Глядзі, хлопец, дажартуешся!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

але́істы, -ая, -ае.

Які ўтрымлівае ў сабе многа алею, тлусты.

А. сланечнік.

|| наз. але́істасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

панава́рваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., чаго.

Наварыць многа чаго-н.

П. страў на цэлую талаку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

панасма́жваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., чаго.

Насмажыць многа чаго-н.

П. мяса на ўсю брыгаду.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)