кардыясігналіза́тар

(ад кардыя- + сігнал)

прыбор, пры дапамозе якога прасочваюць на экране асцылографа змены электракардыяграмы хворага чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

метэапаты́чны

(ад метэа + гр. pathos = пакута, хвароба);

м-ая рэакцыя — паталагічная рэакцыя арганізма на змены надвор’я.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэла́рьп

(іт. telari, ад tela = палатно)

прыстасаванні для змены дэкарацый у заходнееўрапейскім тэатры 16—17 ст.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

хемарэцэ́птары

(ад хема- + рэцэптары)

рэцэптары, якія ўспрымаюць хімічныя раздражненні, у тым ліку змены ў абмене рэчываў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Кала́ндыш ’целяпень, непаваротлівы чалавек’ (івац., Нар. сл.). Фармальна як быццам бы няма пярэчанняў супраць таго, каб суаднесці з каланда́ (гл.), для якога можна рэканструяваць значэнне ’кашалёк, каліта’. Параўн. да семантыкі бел. дыял. капшук ’мяшочак (для тытуню і інш.)’ і ’жывёла, якая многа наядаецца’. Гэту версію, аднак, нельга лічыць задавальняючай (словы адзначаны ў розных гаворках, семантыка каланда не вельмі ясная, няма надзейных прыкладаў прапанаванай намі семантычнай мадэлі ’тоўсты кашалёк’ — ’целяпень’). Больш пэўна суаднесці каландыш і карантыш, мяркуючы мену плаўных і азванчэнне зычнага. Не выключана, што гэтыя змены — вынік пранікнення слова ў іншыя гаворкі, унутраная форма не асэнсоўваецца і таму пачынаюцца фармальныя змены. Аб далейшай этымалогіі гл. карантыш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падагу́ліць, ‑гулю, ‑гуліш, ‑гуліць; зак., што.

Падлічыць суму, падвесці вынікі вылічэнняў. Падагуліць суму расходаў. Падагуліць вынікі надояў малака. // Падвесці вынікі якой‑н. работы, справы, намеціць выгады; абагульніць. Падагуліць сказанае. Падагуліць вынікі сацспаборніцтва. □ Час падагуліць усе змены, усё тое новае, што з’явілася ў мове ад Кастрычніцкай рэвалюцыі да нашых дзён. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

астэаартапатало́гія

(ад астэа- + гр. arthron = сустаў + паталогія)

раздзел медыцыны, які вывучае паталагічныя змены ў касцях і суставах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гіраа́зімут

(ад гіра- + азімут)

прыбор для вызначэння вуглоў змены курсу і вуглоў павароту аб’екта вакол вертыкальнай восі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

канстытуа́нта

[фр. (assemblée) constituante = устаноўчы сход]

устаноўчы сход у Францыі з мэтай распрацоўкі або змены канстытуцыі 1.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

карбанатыза́цыя

(ад карбанаты)

працэс змены горных парод, які выклікае ўтварэнне карбанатаў кальцыю, магнію, жалеза і іншых металаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)