1. Страціць без карысці; папсаваць, перавесці. Зглуміць дабро. □ Колькі за вайну зглумілі сталі! Ты прыкінь, таварыш, як і я: Тысячу мастоў пабудавалі б Праз любы вялікі акіян.Панчанка.Есці яму ўжо не хочацца, але і пакідаць чуць не палавіну мазанага бліна нядобра, будуць сварыцца, што зглуміў.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Labitur a mente cito res bona, sed mala lente
Дабро хутка забываецца, зло доўга помніцца.
Добро быстро забывается, зло долго помнится.
бел. Добрае доўга помніцца, а дрэннае век не забудзеш. Ліхое доўга ў памяці. Ліха даўжэй у памяці, як дабро.
рус. Доброе скоро забывается, а худое долго помнится. Лихо помнится, а добро забывается. Хорошее лежит, а худое бежит. Доброе смолчится, а худое смолвится. Обида сильнее человека, и чтобы её забыть, не хватает века.
фр. Mémoire du mal a longue face, mémoire du bien bientôt passe (У лиха ‒ долгий след, a добро быстро забывается).
англ.
нем. Das Gute wird bald vergessen (Доброе скоро забывается).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
kradziony
kradzion|y
крадзены;
~e nie tuczy прык. ад крадзенага не пасыцееш; крадзеным падавішся; чужое дабро вылазіць праз рабро
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
дабрадзе́й, ‑я, м.
1. Той, хто чыніць дабро, аказвае дапамогу, паслугу каму‑н.; дабрачынец. — Прыходзьце, даражэнькія мае, часцей: вы толькі і засталіся нашымі сябрамі-дабрадзеямі.Гартны.На словах дабрадзей, а на справе ліхадзей.З нар.
2.Разм. Форма сяброўскага звароту да каго‑н., часам з адценнем іроніі, злараднасці. — Памыляешся, дабрадзей, мне пайшоў ужо дваццаць другі год.Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
айце́ц, айца, м.
Уст.
1. Служка культу.
2. Мужчына ў дачыненні да сваіх дзяцей; бацька. Так званіў ён [звон], так ён клікаў, Каб пазнаць дабро адзіна, Каб айцец не крыўдзіў сына.Колас.Ці я ў мамкі не радзілася, Ці ў айца не гадавалася.З нар.
•••
Духоўны айцец — свяшчэннік, які спавядае каго‑н. пастаянна.
Святы айцец — пачцівы зварот да служыцеля культу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згра́я, ‑і, ж.
Разм.
1. Група сабак, ваўкоў і пад. Зграя сабак ахоўвае Скарбы, дабро запаветнае.Дзяргай.[Ваўкі] палююць зграямі на ласёў, аленяў і казуль.В. Вольскі.
2.перан. Банда, шайка. Пракляты навек нямецкі фашызм, няўжо не хопіць ва ўсёй тваёй зграі здольнасці зразумець, што нельга будаваць сваё шчасце на вялікім няшчасці мільёнаў.Быкаў.Зладзейская зграя канец свой знайшла.Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расцяга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разабраць, разнесці за некалькі прыёмаў, у розныя месцы. Ніжніх лесвіц няма — расцягалі на дровы, на верхніх ярусах — густыя пераплёты коса пастаўленых клетак.Навуменка.Абгніў, абваліўся паркан. Праўда, .. [Алеся] сама пакрысе яго расцягала.Скрыган.// Раскрасці. Пайсці ў лес, гэта значыць кінуць усё дабро. А хіба яно застанецца цэлае! Яго ж расцягаюць дарэшты.Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
good1[gʊd]n.
1.дабро́; кары́сць;
good and evilдабро́ і зло;
I’m doing this for your good. Я раблю гэта дзеля вашай карысці;
What’s the good of…?/What good is…? Якая карысць ад…?/Які сэнс у…?;
2. the goodpl. дабрадзе́і, паважа́ныя лю́дзі
♦
all to the good тым лепш;
be no good ма́рна;
do (smb.) good прыне́сці кары́сць, дапамагчы́ каму́-н.;
The doctor says a few days of rest will do you good. Доктар кажа, што вам будзе карысна адпачыць некалькі дзён;
for good назаўсёды;
He’s gone for good. Ён паехаў назаўсёды.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Heil
n -s дабро́, шча́сце, дабрабы́т
~! — cла́ва!, віта́ем!
sein ~ versúchen — паспрабава́ць [пашука́ць] шча́сця
das war mein ~ — гэ́та вы́ратавала мяне́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
АТАРА́КСІЯ
(ад грэч. ataraxia спакойнасць),
паняцце стараж.-грэч. этыкі пра ціхамірнасць і душэўны спакой як мэту і форму паводзін. Ант. мысліцелі лічылі, што атараксія садзейнічае непрадузятаму роздуму. Калі матэрыялісты (Дэмакрыт, Эпікур, Лукрэцый) бачылі гэты шлях у пазнанні свету, пераадоленні страху і трывог, у дасягненні душэўнага спакою і ўнутранай гармоніі, то ў этыцы прыхільнікаў скептыцызму (Пірон) атараксія дасягаецца ўстрыманнем ад суджэнняў пра дабро і зло, ісціннае і памылковае, прымірэннем з рэальнасцю (гл. таксама Апатыя). Атараксія, узведзеная ў этычны прынцып, супярэчыць актыўнай, сацыяльна-дзейснай жыццёвай пазіцыі.