І́джа ’вось жа’ (Бяльк.), зах.-бранск. и́джа ’тс’. З і‑ад‑жа? Гл. аджа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
such-and-such [ˈsʌtʃənsʌtʃ] pron. infml такі́ вось;
on such-and-such a day у такі́ і такі́ дзень
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
на², часц.
1. Вазьмі, бяры; атрымлівай.
На яблык, занясі брату.
На табе, нябожа, што мне нягожа (прыказка).
2. Ужыв. для падзывання сабакі.
На, цюцька, на!
◊
Вось табе і на! (разм.) — вокліч з выпадку чаго-н., што выклікае здзіўленне, расчараванне.
На табе (разм.) — ужыв. пры выказванні здзіўлення, выкліканага нечаканасцю, неспадзяванасцю чаго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дагуля́цца spíelen, bis…;
◊ вось і дагуля́ўся! разм da hast du es!, da hast du die Beschérung!
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Лысы́чка ’драўляны кранштэйн, які замацоўвае вось ганчарнага круга да лаўкі’ (Вяр.—Крыв.). Да лісіца 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Vórderachse
f -, -en тэх. пярэ́дняя вось, пярэ́дні мост
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ю́р’еў, -ва.
У выразе: вось табе, бабка, і Юр’еў дзень — пра нечакана страчаную надзею, спыненне свабодных дзеянняў і пад. [першапачаткова пра непрыемнасць, якая ўзнікла ў сувязі з абмежаваннем свабоды дзеянняў, перамяшчэння і пад.; звязана з адменай у канцы 16 ст. права прыгонных пераходзіць ад аднаго памешчыка да другога ў асенняе свята Святога Юрыя].
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бія́кс
(ад бі- + лац. axis = вось)
ферытавы элемент (гл. ферыт) у некаторых запамінальных устройствах электронна-вылічальных машын.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
лі́ханька ср. го́рюшко;
◊ л. на яго́ — чтоб ему́ пу́сто бы́ло;
вось л. — вот не́ было печа́ли
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
*Табо́йта, тобо́йто ’вось іменна, так’ (ТС). Універбаванае спалучэнне *то бо і то (гл. то, бо), параўн. то́бта, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)