пентало́гія

(ад пента- + -логія)

літаратурны твор, які складаецца з пяці адносна самастойных твораў, звязаных паміж сабой логікай развіцця ідэі, пераемнасцю сюжэтных ліній, агульнасцю кампазіцыйнай будовы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

арамарфо́з

(ад гр. airo = падымаць + -марфоз)

адзін з напрамкаў эвалюцыі арганізмаў, які характарызуецца ўскладненнем іх будовы і функцыі, развіццём прыстасавальнай здольнасці да ўмоў асяроддзя (параўн. ідыяадаптацыя).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

вампірамо́рфы

(н.-лац. vampyromorpha)

атрад галаваногіх малюскаў, спалучаюць прыметы будовы, уласцівыя кальмарам і прымітыўным васьміногам; пашыраны ў трапічных і субтрапічных морах на глыбіні 700—1500 м.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дромеагнаты́зм

(ад лац. dromaeus = назва атрада птушак + гр. gnathos = сківіца)

від будовы паднябення ў птушак, калі косці нерухома зрошчаны паміж сабой (характэрны для страусаў, ківі, нанду).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

парафілі́я

(ад пара- + -філія)

прынцып эвалюцыі груп арганізмаў, які заключаецца ў незалежным набыцці імі падобных рыс будовы на аснове асаблівасцей, узятых у спадчыну ад агульных продкаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАЗО́ЙЛЬ,

сумесь вуглевадародаў рознай будовы (пераважна з 12—35 атамамі вугляроду ў малекуле); фракцыі нафты, якія выкіпаюць пры 200—500 °C. Атрымліваюць пры атмасфернай (атм. газойль tкіп 270—360 °C) ці вакуумнай (вакуумны газойль tкіп 350—500 °C) перагонцы нафты. Выкарыстоўваюць як кампанент дызельнага паліва і сыравіну для каталітычнага крэкінгу і гідракрэкінгу.

т. 4, с. 433

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГІГРАМАРФІ́ЗМ

(ад гігра... + грэч. morphē форма, выгляд),

асаблівасці будовы раслін, якія растуць у вільготных мясцінах, з павышанай вільгаццю паветра. Для іх характэрны прыстасаванні, накіраваныя на ўзмацненне транспірацыі (клеткі эпідэрмы танкасценныя, укрытыя тонкай кутыкулай; вялізныя міжклетнікі і танкасценныя валаскі ствараюць вял. выпаральную паверхню), што забяспечвае інтэнсіўнае перамяшчэнне пажыўных раствораў да парасткаў. Гл. таксама Гіграфіты, Ксерамарфізм.

т. 5, с. 219

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

се́на, ‑а, н.

Скошаная і высушаная трава, якая ідзе на корм жывёле. Стог сена. □ Непадалёк ад дарогі чарнела капа сена. Скрыган. [Засмужац] завёў каня ў хлеў, у зацішку рассядлаў, падкінуў яму сена і тады ўвайшоў у хату. Мележ. // Трава, прызначаная для нарыхтоўкі такога корму. За працу майстры атрымліваюць лес для будовы, косяць сена на пагранічных лугах. Брыль.

•••

Колам і сена травіць гл. травіць.

Сабакам сена косіць гл. касіць ​1.

Як іголка ў стозе сена гл. іголка.

(Як) сабака на сене гл. сабака.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

альбуміно́іды

(ад лац. albumen, -minis = бялок + -оід)

простыя бялкі валакністай будовы, устойлівыя на ўздзеянне хімічных рэчываў, якія з’яўляюцца асноўнай састаўной часткай шкілета, валасоў, рагоў, пер’я, злучальнай тканкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

масі́ў

(фр. massif = цяжкавагавы, ад лац. massa = глыба, камяк)

1) горнае ўзвышша аднароднай геалагічнай будовы (горны м.);

2) шырокая прастора, аднастайная па якіх-н. прыметах (напр. лясны м.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)