ска́заны ска́занный;
◊ ~на — зро́блена — ска́зано — сде́лано;
не ў кры́ўду хай бу́дзе ~на — не в оби́ду будь ска́зано
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ве́рна,
1. Прысл. да верны (у 1–4 знач.).
2. у знач. вык. Вельмі надзейна, абавязкова. [Бародзіч:] — Пакуль гэта ўсё будзе, справа, вядома, зацягнецца, але затое гэта будзе верна і цвёрда. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прэзу́мпцыя
(лац. praesumptio = меркаванне)
1) адзін з прынцыпаў судаправядзення, згодна з якім абвінавачваемы лічыцца невінаватым да таго часу, пакуль яго віна не будзе даказана ва ўстаноўленым законам парадку;
2) меркаванне, здагадка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Выбэ́ндюваты ’капрызіць, перабіраць’ (брэсц., Нар. лекс.). Няясна, незвычайны фанетычны воблік слова прымушае бачыць у ім запазычанне хутчэй за ўсё з польскай мовы (ці не наватвор ад польск. będzie ’будзе’?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мулёўка ’дупло’ (петрык., Шатал.). Няясна. Магчыма, роднасным да яе будзе польск. muleszka ’ракавінка слімака, выкінутая на бераг мора’, якое Варш. сл. (2, 1067) адносіць да muł ’мул, твань, іл’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Самура́й ’гарэзлівае дзіця’, перан. ’насякомае’ (Мат. Гом.). Тыпалагічна хутчэй першасным значэннем будзе ’насякомае’, потым ’гарэзлівае дзіця’. Тады з ⁺са‑мур‑ай, да кораня ‑мур‑, які ў мурашка, муравей (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адбо́й, -бо́ю, м.
1. гл. адбіць.
2. Сігнал (першапачаткова барабанны), які апавяшчае аб заканчэнні чаго-н.
А. паветранай трывогі.
3. перан. Перапынак у працы, дзеянні; спачын.
Біць (даць) адбой (таксама перан.: адмаўляцца ад свайго рашэння, думкі).
◊
Адбою няма (не будзе) ад каго-чаго (разм.) — вельмі многа каго-, чаго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
упэ́ўнены, -ая, -ае.
Які цвёрда верыць у што-н., перакананы ў чым-н.; цвёрды, рашучы.
У. ў поспеху.
У. ў сабе (не сумняваецца ў сваіх сілах, магчымасцях). Упэўнена (прысл.) гаварыць.
У. крок.
У. адказ.
◊
Будзь упэўнены — не сумнявайся, не турбуйся (усё будзе так, як трэба).
|| наз. упэ́ўненасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мі́ленькі, -ая, -ае.
1. Прыемны на выгляд, прыгожы.
Міленькае дзіця.
2. Блізкі сэрцу, дарагі, каханы.
М. дружок.
3. у знач. наз. мі́ленькі, -ага, м., мі́ленькая, -ай, ж. Каханы чалавек.
4. Ужыв. як ласкавы або фамільярны зварот.
Прынясі дроўцаў, м.
◊
Як міленькі (разм.) — без пярэчанняў, абавязкова.
Будзе працаваць як м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
АДНАБАКО́ВАЯ ПАВЕ́РХНЯ,
паверхня, якая не мае двух розных бакоў, чым і адрозніваецца, напр., ад сферы, куба ці квадрата. Размешчаная ў прасторы аднабаковая паверхня з зафіксаваным на ёй пунктам неперарыўнай дэфармацыяй абарачальна ператвараецца ў такую, на якой праз гэты пункт будзе праходзіць некаторы замкнёны шлях (абход), уздоўж якога можна пабудаваць нармаль, што неперарыўна мяняе свой кірунак да паверхні; праходзячы гэты шлях, нармаль вяртаецца ў зыходны пункт з напрамкам, процілеглым першапачатковаму. Характарыстыка аднабаковай паверхні — яе неарыентаванасць (гл. Арыентацыя). Для трохмернай прасторы сапраўдна і адваротнае: кожная неарыентаваная паверхня будзе адбаковай паверхняй. Прыклады аднабаковай паверхні: Мёбіуса ліст, Клейна паверхня.
т. 1, с. 121
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)