уда́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які завяршаецца ўдачай; удачны, паспяховы. Удалы баявы вылет. □ Байсак быў у лагодным настроі пасля ўдалай вылазкі на шашу. Лынькоў. Рэйд той наш, па сутнасці першы, быў ўдалы. Шамякін.

2. Вельмі добры. Удалая пшаніца. □ Кузьма славіцца сваім квасам на ўсю ваколіцу — ні ў кога ён не бывае такім удалым, як у Кузьмы. Пестрак. Здаецца, ні адзін год не была такая ўдалая сенажаць! Нікановіч. Удалая восень стаяла ў гэтым годзе. Чарнышэвіч. У жыцці ўсім удалым, У прыгодах-уцехах Міхасю скрозь гучала Адшуканае рэха. Кірэенка. / Пра людзей, жывыя істоты. Нездарма вяла [маці] ў святліца, За дубовы стол саджала. Слёзы капалі расіцай, Што сынок такі ўдалы. Купала. // Які адпавядае якім‑н. патрабаванням, падыходзіць для чаго‑н. Месца пад бальніцу выбрана ўдалае, ля самага бору, у закутку, крыху наводшыбе. Пестрак. Ды не зусім удалы час выбраў для знаёмства .. Нервы .. [Стасі] здалі, яна зрабілася запальчывая. Карпюк. Усё бегаючы па пакоі,.. [Іван Іванавіч] быў, здаецца, на мяжы адчаю, ды раптам ад нейкай удалай думкі ўраз успыхнуў надзеяй і ўскінуў руку. Быкаў. // Правільны, верны. Гульня пайшла жвава, і праз некалькі ўдалых ходаў Зоя выйшла пераможцай. Якімовіч.

3. Здатны на ўсё; спрытны, умелы. [Ігнат] хлапец .. удалы і на навуку, і на працу, куды хочаш! Чарнышэвіч. [Пракоп:] — Чыста ў вас, хораша. І няўжо ж гэтак у вас штодзень. Ці можа жонка ваша такая ўдалая гаспадыня? Колас.

4. Смелы, адважны, храбры; хвацкі. [Яношык:] — Каб была пры мне дружына Юнакоў — хлапцоў удалых, Ускалыхнуў бы я Карпаты. Бажко.

•••

Удалая галава гл. галава.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

game

I [geɪm]

1.

n.

1) гульня́ f.; прыла́ды для гульні́

2) Sport. гульня́, па́ртыя f.

to lose a game — прайгра́ць гульню́

3) дзі́кая зьверына́, дзічы́на f.

2.

adj.

1) адва́жны, энэргі́чны; заўзя́ты, з запа́лам

2) ахво́ча гато́вы зрабі́ць што-н.

to be game for anything — быць гато́вым на ўсё, нічо́га не бая́цца

3.

v.i.

гуля́ць у аза́ртныя гу́льні на гро́шы

to game deep — гуля́ць на высо́кую ста́ўку

4.

v.t.

раскіда́ць, праманта́чваць гро́шы; ба́віць час за аза́ртнымі гу́льнямі

to game away one’s inheritance — праманта́чыць сваю́ спа́дчыну

be on or off one’s game — быць до́брым або́ благі́м гульцо́м

die game — паме́рці ў баі́, му́жна паме́рці

game laws — пра́вілы палява́ньня, рыбало́ўлі; зако́ны ахо́вы дзічыны́

games — атлеты́чныя спабо́рніцтвы

the Olympic games — Алімпі́йскія гу́льні

make game of — сьмяя́цца, насьміха́цца з каго́-чаго́; кпіць з каго́-чаго́

play the game, informal

а) гуля́ць паво́дле пра́вілаў

б) дзе́йнічаць сумле́нна

The game is up — Спра́ва прайгра́ная; Плян ня ўда́ўся

II [geɪm]

adj., informal

скале́чаны, зьняве́чаны (пра нагу́, руку́); кульга́вы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)