першаадкрыва́льнік, ‑а, м.
Той, хто першым адкрыў якія‑н. новыя землі, краіны, воды, рэкі, залежы карысных выкапняў. // у вобразным ужыв. З сваіх уласных назіранняў я прыйшоў да такога вываду, што першаадкрывальнікамі вясны ўсё ж такі з’яўляюцца не гракі, а шэрыя вароны. Ігнаценка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прастава́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Прастадушны, няхітры. Праставаты выгляд. □ Можна было толькі падзівіцца, адкуль у гэтага, з выгляду праставатага чалавека, такі тонкі розум? Шашкоў.
2. Недалёкі, наіўны. Гэты ўрывак раскрывае філасофію герояў рэвалюцыйна-дэмакратычнага руху ў мужыцкім праставатым успрыняцці. У. Калеснік.
3. Нескладаны, просты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прышчэ́плены 1, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прышчапіць 1.
2. у знач. прым. Такі, якому нададзены якія‑н. ўласцівасці шляхам перасадкі на яго часткі другой расліны (пра расліну). Прышчэпленая яблыня.
прышчэ́плены 2, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад прышчапіць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбу́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Зрабіць вялікім па аб’ёму, памеру. — Хочаш мець нешта накшталт рабочага кабінета, — усміхнуўся Арцём Паўлавіч. — Я табе ў сваім з прыемнасцю куток аддаў бы, гэта мой папярэднік разбухаў такі вялікі. Шахавец.
разбуха́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да разбухнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́жучы,
1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незак. цяпер. ад рэзаць.
2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Такі, якім можна рэзаць што‑н.; прызначаны для рэзання. Рэжучы інструмент.
3. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які выклікае адчуванне рэзі. Рэжучы боль.
4. Дзеепрысл. незак. ад рэзаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
семіна́рскі 1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да семінара. Семінарскія заняткі.
семіна́рскі 2, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да семінарыі, семінарыстаў. Семінарская адукацыя. □ [Поп] успамінаў якую-небудзь, з юнацкіх яшчэ год сваіх, семінарскую песеньку. Чорны. // Уласцівы семінарыстам, такі, як у семінарыстаў. Семінарскі жаргон.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смара́гдавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да смарагду. Смарагдавы колер. // Зроблены са смарагду; са смарагдам. Смарагдавы пярсцёнак. Смарагдавая брошка.
2. Падобны на смарагд, такі, як у смарагду. Заглядае бярозка ў акно, уся прасякнутая сонцам, стройная і светлая ў сваім смарагдавым убранні. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
струча́сты і стручы́сты, ‑ая, ‑ае.
Абл. Такі, у якога многа струкоў. А стручасты! Струкі — па дванаццаць гарошын! Дубоўка. Казачнік вельмі добра ведае, што казка абавязкова патрабуе добрай выдумкі, перабольшання. Таму ў яго калі стручысты гарох — дык абавязкова, па дванаццаць гарошын у струку. Сіпакоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сы́тны, ‑ая, ‑ае.
Такі, які добра насычае; пажыўны. Згоду замацавалі сытным абедам. Бядуля. Фасоля — самы лепшы, самы сытны прадукт на свеце. Сяркоў. // Багаты на яду; заможны, без нястач. Шаліма ва ўсіх дэталях ведае гісторыю свайго суседа: заможны сваяк зычыў яму сытнае жыццё. Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ты́гравы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да тыгра (у 1 знач.). Тыгравая шкура. □ Я спяваў аб роднай пушчы, Аб ялінах-прыгажунях, А згадаў ён пальмаў засень, Сцежкі тыгравыя ў джунглях. Гілевіч.
2. Такі, як у тыгра, уласцівы тыгру. Тыгравая афарбоўка шэрсці сабакі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)