Verbum

каламу́ціць, -му́чу, -му́ціш, -му́ціць; незак., што.

1. Муціць, рабіць каламутным.

К. ваду.

2. перан. Выклікаць неспакой, баламуціць, уносіць беспарадак.

|| зак. закаламу́ціць, -му́чу, -му́ціш, -му́ціць; -му́чаны (да 1 знач.), скаламу́ціць, -му́чу, -му́ціш, -му́ціць; -му́чаны, ускаламу́ціць, -му́чу, -му́ціш, -му́ціць; -му́чаны і пакаламу́ціць, -му́чу, -му́ціш, -му́ціць; -му́чаны.

ка́рак, -рка, мн. -ркі, -ркаў, м. (разм.) Задняя частка шыі ў жывёлы і чалавека.

◊

Браць (узяць) за карак — прыцягнуць да адказнасці.

Гнаць у карак — прымушаць хутка рабіць што-н., падганяць.

Сядзець на карку — быць на ўтрыманні ў каго-н., жыць на чые-н. сродкі.

ру́пець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -піць; незак.

1. безас., каму, з інф. і без дап. Пра неадольнае жаданне рабіць што-н.; хацецца; карцець.

Мне рупіла хутчэй пра ўсё даведацца.

2. Турбаваць, не даваць спакою.

Яго ўвесь час рупіць сям ’я і гаспадарка.

сваво́ліць, -лю, -ліш, -ліць; незак.

1. Гарэзаваць, дурэць.

Наглядай, каб дзеці не сваволілі.

2. Рабіць у адпаведнасці са сваёй воляй, не зважаючы ні на што.

3. Весці сябе несур’ёзна, легкадумна; буяніць.

Хлопец сталы, а сваволіць.

|| зак. насваво́ліць, -лю, -ліш, -ліць.

|| наз. сваво́ленне, -я, н.

запрэ́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.

1. Некалькі коней, сабак, аленяў і пад., запрэжаных у адну вупраж.

З. сабак.

У адной запрэжцы (таксама перан.: у пастаянных і цесных рабочых адносінах; разм.).

2. Вупраж, збруя.

◊

Хадзіць у запрэжцы — рабіць адну пэўную работу.

пусці́цца, пушчу́ся, пу́сцішся, пу́сціцца; зак., у што і з інф.

1. Адправіцца куды-н.

П. ў далёкую дарогу. П. бягом.

2. Пачаць рабіць што-н. у адпаведнасці са значэннем назоўніка або інфінітыва.

П. ў скокі.

П. ў спрэчкі.

П. разважаць.

|| незак. пуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

тума́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; незак., што.

1. Засцілаць, рабіць нябачным што-н.

Дым туманіў неба.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Перашкаджаць добра бачыць або ясна разумець, успрымаць што-н.

Слёзы туманілі вочы.

Т. галаву.

|| зак. затума́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены.

хрысці́цца, хрышчу́ся, хры́сцішся, хры́сціцца; хрысці́ся; незак.

1. таксама зак. Абрадам хрышчэння прыняць (прымаць) хрысціянскую веру.

2. Рабіць малітвенны знак крыжа.

|| зак. ахрысці́цца, ахрышчу́ся, ахры́сцішся, ахры́сціцца (да 1 знач.), пахрысці́цца, пахрышчу́ся, пахры́сцішся, пахры́сціцца (да 1 знач.) і перахрысці́цца, -хрышчу́ся, -хры́сцішся, -хры́сціцца; -хрысці́ся (да 2 знач.).

цы́каць, -аю, -аеш, -ае (разм.).

1. на каго (што). Спыняць каго-н. вокрыкам «цыц», «ц-с-с», прыкрыкваць, забараняючы рабіць што-н.

Дзед цыкаў на дзяцей, каб не сваволілі.

2. Сплёўваць сліну праз зубы.

|| аднакр. цы́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. цы́канне, -я, н.

шурава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак.

1. што. Перамешваць у топцы палаючае паліва (спец.).

2. перан. Дзейнічаць, рабіць што-н. хутка, энергічна (разм.).

|| наз. шурава́нне, -я, н. і шуро́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 1 знач.).

|| прым. шуро́вачны, -ая, -ае (да 1 знач.).