крэату́ра, ‑ы, ж.
Кніжн. Той, хто займае месца дзякуючы пратэкцыі якой‑н. уплывовай асобы і з’яўляецца паслухмяным выканаўцам яе волі; стаўленік.
[Ад лац. creatura — тварэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лы́ндаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.
Разм. Хадзіць без справы, гультаяваць, бяздзейнічаць. Лындае гультай, сланяецца па гаспадарцы, цяплейшага месца шукае. Рылько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назганя́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго.
Сагнаць у адно месца вялікую колькасць каго‑н. Тым часам людзей пазганялі паўнюткую хату. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назліва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Адліваючы або зліваючы ў адно месца, наліць нейкую колькасць чаго‑н. Назліваць вяршкоў з малака.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нападго́ртваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Падгарнуць, падграбці ў якое‑н. месца многа чаго‑н. Нападгортваць жару. Нападгортваць сена да стога.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парэ́піна, ‑ы, ж.
Разм. Месца, дзе што‑н. парэпалася; шурпатасць. Рыгор бачыў, як, чапляючыся за парэпіны кары, спрабаваў лезці Ясь. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перасе́к, ‑у, м.
Разм. Месца, дзе перасякаецца што‑н.; перасячэнне, перакрыжаванне. На перасеку .. вуліц, каля саменькай школы, стаяў высачэзны крыж. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сэ́дас, ‑а, м.
Абл. Месца жыхарства, сяліба; котлішча. Трэба было вяртацца назад, у горад. Але .. [Язэпа] цягнула на стары бацькаў сэдас. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
То́клішча ’месца, дзе стаяў ток’ (баран., Сл. ПЗБ), ’вытаптанае месца, вытаптаны ўчастак (на полі, у агародзе)’ (пух., Сл. ПЗБ), ’пажарышча’ (баран., ЛА, 4), сюды ж то́кавішча ’месца, дзе быў ток’ (Касп.), то́кывішча ’гумнішча’ (талач., ЛА, 4). Да ток 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Га́рка ’нізкае месца, дзе вясной доўга стаіць вада; багністае месца, балота’ (Яшкін). Магчыма, з *garьka (памяншальная форма да *garь < *gorěti).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)