Ipsum sibi asciam in crus impingere
Самому сабе ўвагнаць сякеру ў нагу.
Самому себе вогнать топор в ногу.
бел. Сам на сябе нож точыць. Сам на сябе вяроўку ўе. На суку стаіць і сук сячэ.
рус. Подрезать сук, на котором сидишь. Самому себе рыть яму. Он сам на себя нож точит. Он сам на себя плеть свил. Сам свою бороду оплевал.
фр. Scier la branche sur laquelle on est assis (Пилить ветку/сук, на которой/-ом сидишь).
англ. Don’t make a rod for your own back (He делай палку на свою спину).
нем. Den Ast absägen, auf dem man sitzt (Отпилить сук, на котором сидишь).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
аске́т
(гр. asketes)
1) рэлігійны падзвіжнік, які знясільвае сябе постам і доўгай малітвай;
2) перан. чалавек, які адмаўляецца ад жыццёвых задавальненняў, абмяжоўваецца самым неабходным і вядзе строгі спосаб жыцця.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
апакры́нны
(ад гр. apokrino = аддзяляю)
які адлучае ад сябе;
а-ыя залозы — залозы, у якіх пры ўтварэнні сакрэту2 адбываецца частковае парушэнне цэласнасці клетак, напр. малочныя, потавыя залозы (параўн. гелакрынавы, мерыкрынавы).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мадэ́рн
(фр. modeme = навейшы, сучасны)
1) стылявы кірунак у еўрапейскім і амерыканскім мастацтве канца 19 — пач. 20 ст., які супрацьпастаўляў сябе мастацтву мінулага;
2) што-н. сучаснае, моднае (напр. стыль-м.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ма́клер
(ням. Makler, ад гал. makelaar)
біржавы пасрэднік, які заключае гандлёвыя здзелкі для сябе і за свой кошт у адрозненне ад брокера, які заключае здзелкі і для кліентаў за іх кошт.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
по́мніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., каго-што, аб кім-чым і з дадан. cказам.
Трымаць у памяці, не забываць. — У жыцці чалавека бывае адзін такі выпадак, адно здарэнне, якое, магчыма, цягнецца ўсяго некалькі хвілін, але помніш аб ім усё жыццё. Шамякін.
•••
Не помніць сябе — будучы ўсхваляваным, не разумець сутнасці сваіх учынкаў.
Помніць да новых венікаў — доўга помніць.
Помніць сябе — усведамляць сваё існаванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
квадра́т, -а, М -ра́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Роўнастаронні прамавугольнік, а таксама прадмет або ўчастак такой формы.
К. стала.
2. У матэматыцы: здабытак ад памнажэння якога-н. ліку на самога сябе.
Дзевяць — гэта к. трох.
3. У матэматыцы: паказальнік ступені, роўны двум.
Узвесці шэсць у к.
|| прым. квадра́тны, -ая, -ае.
К. двор.
К. корань.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бе́дны, -ая, -ае.
1. Які не мае дастаткова матэрыяльных сродкаў; небагаты, незаможны.
Б. чалавек.
2. Аднастайны, мізэрны; які мае недахоп у чым-н.
Бедная расліннасць.
Б. слоўнікавы запас.
3. Нешчаслівы, які выклікае спачуванне да сябе.
Беднае дзіця.
4. Танны, просты.
Б. гардэроб.
Бедная вопратка.
|| наз. бе́днасць, -і, ж. (да 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адмы́цца, -мы́юся, -мы́ешся, -мы́ецца; зак.
1. Змыць з сябе бруд.
З дарогі ледзь адмыўся.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зрабіцца чыстым, адмыцца, знікнуць пры мыцці.
Пляма на абрусе адмылася.
3. перан. (звычайна з адмоўем). Аднавіць аб сабе ранейшую думку (разм.).
Страціўшы рэпутацыю, да канца дзён не адмыешся.
|| незак. адмыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папусці́цца, -ушчу́ся, -у́сцішся, -у́сціцца; зак.
1. Уступіць у чым-н., адступіць, адмовіцца ад чаго-н.
Тут я не папушчуся: будзе, як рашылі раней.
2. Даць сябе ў крыўду.
Ён не той чалавек, каб п.
3. Дапусціць, дазволіць што-н. (разм.).
Як ты магла п., што яны табе на галаву селі?
|| незак. папуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)