смугля́вы, ‑ая, ‑ае.
Злёгку смуглы; смуглаваты. Смуглявы тварык. □ На смуглявую, чыстую, дзявочай свежасці скуру брытву браць трэба было самую вострую. Карпюк. // Які мае такую скуру. І вось выходзіць хлопец статны, Крыху смуглявы, малады, Танкіст і песе[ннік] выдатны, І сам прыгожы, хоць куды. Колас. Мікола сапраўды нагадваў цыгана — такі ён быў чорны, смуглявы. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
супаста́т, ‑а, М ‑таце, м.
1. Уст. і высок. Вораг, непрыяцель. Нам не забыць ні хат, ні нават траў, Што супастатам спалены, стаптаны. Астрэйка. Няхай помняць супастаты, Што значаць бравыя салдаты. Колас.
2. Разм. лаянк. Разбойнік, злачынец, ліхадзей. [Маці:] — А, супастат... Драчонікі даўно пастылі, авечак трэба ісці займаць, а ён храпе сабе! Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
та́хканне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. тахкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. «Трэба заснуць і мне», — шапнуў [Алесь] у душы, без слоў, палажыўшы на грудзях далоні. Пад імі спакваля адчулася цяпло і маладое, упартае тахканне сэрца. Брыль. Пад тахканне вагонных колаў .. [Стэфа] задрамала і абудзілася, калі поезд падыходзіў да незнаёмага прыстапцыйнага будынка. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
унь, часціца.
Разм. Тое, што і вунь. Даль агорнута смугою, і ў смузе нізіны. Унь замерлі на кургане ў полі дзве хваіны. Трус. Унь на тым тыдні з Ланска сто кубаметраў напілавалі. Пальчэўскі. [Сёмка:] — Капейка нам тады унь як трэба была. Кандрусевіч. — Унь праснак праз вас, неслухаў, згарэў! — Бабка выхапіла з печы патэльню. Каліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уры́мсціцца, ‑мшчуся, ‑мсцішся, ‑мсціцца; зак.
Разм. Супакоіцца, угаманіцца. [Зося:] — А каб ты ведаў, Рыгор, як я цябе чакала! Проста ўрымсціцца не магла... Гартны. [Маці:] — Што з яе [Надзі] толькі будзе, чаго яна сабе шукае, чаму не ўрымсціцца, чаго ёй трэба? Галавач. [Эма:] Летась спалілі гумно, Можа, сяголета зноў.. Новую нашу абору? Хіба ж урымсціцца вораг? Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уступі́цца, уступлюся, уступішся, уступіцца; зак.
Заступіцца за каго‑, што‑н., узяць пад сваю ахову. Сказала.. [Ганна] крыўднае слова Аляксею, а за Аляксея ўступілася яго жонка. Чорны. — Спрыту яму пазычаць не трэба, — уступіўся за сына Яўсей. Сабаленка. — Ціхі ён у нас, пане, — уступілася за сына маці, якая сядзела на палку каля малых дзяцей. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дерза́ть несов.
1. (осмеливаться на что-л.) книжн. адва́жвацца, асме́львацца; (рисковать) рызыкава́ць;
враги́ не дерза́ли прибли́зиться во́рагі не адва́жваліся (не асме́льваліся, не рызыкава́лі) наблі́зіцца;
2. (смело стремиться к чему-л.) высок. сме́ла імкну́цца; (рисковать) рызыкава́ць;
на́до дерза́ть (рисковать) трэ́ба рызыкава́ць;
дерза́йте! (действуйте) разг. дзе́йнічайце!
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
не́як нареч.
1. в разн. знач. ка́к-то;
ён н. злаўчы́ўся — он ка́к-то изловчи́лся;
н. трэ́ба разлічы́цца з ім — ка́к-то ну́жно рассчита́ться с ним;
2. (когда-то) одна́жды, ка́к-то;
н. ра́нняй вясно́й — одна́жды (ка́к-то) ра́нней весно́й;
◊ н. бу́дзе — ка́к-то обойдётся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
угрэ́ць сов., разг.
1. смочь нагре́ть; прогре́ть, согре́ть;
каб у. гэ́ту печ, трэ́ба шмат дроў — что́бы смочь нагре́ть (согре́ть, прогре́ть) э́ту печь, на́до мно́го дров;
2. пригре́ть;
яшчэ́ со́нца до́бра не ўгрэ́ла — ещё со́лнце хорошо́ не пригре́ло;
3. (утомить) упа́рить;
у. каня́ — упа́рить ло́шадь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
scarcely [ˈskeəsli] adv.
1. як то́лькі, ледзь, ле́дзьве;
Scarcely had she entered the room when the bell rang. Як толькі яна ўвайшла ў пакой, зазвінеў званок;
I scarcely know him. Я амаль не ведаю яго.
2. наўра́д ці;
You can scarcely expect me to believe that. Наўрад ці трэба чакаць, што я паверу ў гэта.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)