lángsam
1.
a паво́льны, мару́дны
~ von Begríff sein — мару́дна разуме́ць [ця́міць, ке́міць], быць тугаду́мам
2.
adv паво́льна, ці́ха
~, áber sícher — паво́льна, ды дакла́дна
◊ was ~ kommt, kommt gut — ≅ цішэ́й е́дзеш – да́лей бу́дзеш; паспе́х – кура́м на смех
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
лень ж.
1. ляно́та, -ты ж.; гульта́йства, -ва ср.;
2. безл., в знач. сказ. / мне (ему́) лень мне (яму́) не хо́чацца; или же переводится личными формами от глаг. ленава́цца;
на́до бы пойти́, да лень трэ́ба б пайсці́, ды не хо́чацца (ды ляну́юся);
◊
все, кому́ не лень усе́, каму́ (то́лькі) хо́чацца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
рог1, ✂, м.
-
Выраст з касцявога рэчыва на чэрапе ў некаторых жывёл.
- Валовыя рогі.
- Абламаць або пазбіваць рогі каму-н. (перан. уціхамірыць, утаймаваць, прымусіць каго-н.
пакарыцца; сагнаць пыху з каго-н.; разм.).
- Сагнуць (або скруціць) у бараноў р. (перан. строгасцю, жорсткасцю прымусіць каго-н.
пакарыцца, падпарадкавацца; разм.).
-
Музычны або сігнальны інструмент у выглядзе сагнутай трубы з расшыраным канцом.
-
Полы рог жывёліны, які выкарыстоўваецца для піцця і як ёмішча.
- Піць віно з рога.
- Р. багацця (пра невычэрпную крыніцу багацця, дабрабыту).
-
Востры загнуты канец чаго-н.
|| памянш. ражок, ✂.
- Рожкі ды ножкі засталіся ад каго-н. (нічога не засталося; разм.).
|| прым. рагавы, ✂ і рогавы, ✂.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
пазбіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Сабраць, сканцэнтраваць у адным месцы ўсіх, многіх або ўсё, многае. [Рыль:] — Людзі, дзядзька Рыгор, ёсць. Пазбіраць іх толькі трэба ды на добрую дарогу паставіць ды даць ім добрага камандзіра. Колас.
2. Падабраць, падняць усё тое, што ўпала, рассыпалася і пад. [Фаня:] — Трэба гэты гарох пазбіраць, а то тут можна ўпасці. Чорны. // Падабраўшы, скласці ў адно месца ўсё, многае. [Маці] схадзіла на гарод, пазбірала ў адну кучу альховыя тычкі, якімі падпірала ўлетку фасолю. Чыгрынаў. І калі хлопцы пазбіралі ды спалілі ўсё бліжэйшае галлё, тады толькі яны наваліліся на зямлю і паснулі. Маўр.
3. Скласці, саставіць з розных частак многа чаго‑н. Пазбіраць станкі.
4. Размясціць у выглядзе складак, зборак што‑н. або ўсё, многае. Пазбіраць складкі на сукенцы.
5. і чаго. Збіраць што‑н. на працягу нейкага часу. Пасля трэцяга ўрока ўся школа пайшла на высокі бераг пацешыцца з прыгажосці яснага дня, пазбіраць грыбоў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
затра́вка ж.
1. горн., техн. запа́л, -ла м.;
2. перен., охот. (приманка) прост. прына́да, -ды ж.;
◊
на затра́вку для пача́тку;
сде́лать затра́вку зрабі́ць пача́так.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
до́лжность ж. паса́да, -ды ж.; (служба) слу́жба, -бы ж.; (обязанность) абавя́зкі, -каў;
вре́менно исполня́ющий до́лжность часо́ва выко́нваючы абавя́зкі;
вступа́ть в до́лжность уступа́ць на паса́ду.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
естество́ ср.
1. (основная сущность) книжн. і́снасць, -ці ж.; (существо) су́тнасць, -ці ж.;
2. (природа, всё живое) уст. прыро́да, -ды ж., нату́ра, -ры ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
вознагражде́ние ср.
1. (действие) узнагаро́джанне, -ння ср.; неоконч. узнагаро́джванне, -ння ср.;
2. (награда) узнагаро́да, -ды ж.; (плата) пла́та, -ты ж.; (благодарность) аддзя́ка, -кі ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
прише́лец м. прышэ́лец, -льца м.; (с оттенком пренебрежения) пры́хадзень, -дня м.; разг. прыблу́да, -ды ж.; (чужак) чужы́нец, -нца м., чужані́ца, -цы м. и ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
тоска́ ж.
1. туга́, -гі́ ж.;
2. (скука) нуда́, -ды́ ж., сму́так, -тку м.;
наводи́ть тоску на кого́-л. наганя́ць нуду́ на каго́-не́будзь.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)