жы́тнішча Поле, на якім зжата жыта, іржэўнік (БРС). Тое ж жы́тніска (Вор.), жытное (Пол.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
зярэ́мя Месца, у якім знаходзіцца асобны статак баброў; бабрынае логава, гняздо (Гарб., Нас. АУ).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Бо́нчка ’кольца, якім замацоўваецца каса на касільне’ (ДАБМ, 832). Запазычанне з польск. bączek ’кольца’ (паходжанне польск. слова, мабыць, гукапераймальнае, гл. Брукнер, 19).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кы́ча-кы́ча ’воклік, якім адганяюць авечак’ (Нар. лекс.). Параўн. чэш. kyč‑kyč (так адганяюць коз). Аб генетычнай сувязі такіх воклічаў гаварыць немагчыма.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Надоў ’даўно’ (Сцяшк. Сл.). Параўн. анадоу (< onogbday гл. нагды, надоечы), у якім ‑оў пад уплывам утварэнняў тыпу дамоў (Карскі 2-3, 71).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
По́ла (по́ло) ’выгук, якім падганяюць валоў’ (ганц., Сл. ПЗБ). Няясна, магчыма, з выразаў поле! (*у полё!) з дэпалаталізацыяй канцовак склада; гл. по́ле.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Смагу́ла ‘працавіты, але скупаваты чалавек’ (мядз., Нар. словатв.). Да смага, смагнуць з суф. ‑ул‑(а), аб якім гл. Сцяцко, Афікс. наз., 42.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сто́лкі ‘прыстасаванне, на якім пілуюць дровы, дошкі’ (Сл. Брэс., Сл. рэг. лекс., Чэрн.). Запазычанне з польск. stołek, stołki ‘тс’ < stół (гл. стол).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ВЕРМІКУЛІТАБЕТО́Н,
лёгкі бетон, запаўняльнікам у якім з’яўляецца ўспучаны вермікуліт. Вермікулітабетон з сярэдняй шчыльн. 250—400 кг/м³ выкарыстоўваецца для цеплавой ізаляцыі прамысл. абсталявання, больш цяжкі са шчыльн. 600—1000 кг/м³ — для вырабу сценавых панэлей, блокаў і інш. агараджальных канструкцый.
т. 4, с. 102
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
А́ЎРА
(ад грэч. aura веянне, подых ветрыку),
1) стан, які папярэднічае прыступам эпілепсіі, істэрыі і да т.п.
2) Паводле акультных, парапсіхалагічных уяўленняў сукупнасць энергетычных выпрамяненняў, якія ўтвараюць біяполе чалавека. У пераносным сэнсе — настрой, клімат, атмасфера, што пануюць у якім-н. Асяроддзі.
т. 2, с. 87
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)