Verbum

асарамаці́ць, ‑мачу, ‑маціш, ‑маціць; зак., каго.

Разм. Паставіць каго‑н. у становішча, якое прымушае адчуць сорам, няёмкасць. Андрушка ўзяў з рук у Мацвея плуг. Яму цяпер было страшна асарамаціць сябе перад Мацвеем. Лобан.

беф-стро́ганаў, нескл., м.

Мясная страва з невялікіх кавалкаў струганага мяса ў падліве. Як толькі афіцыянтка наважылася паставіць перад Кумейшам беф-строганаў, ён выставіў руку і загадаў: — Дайце сёння біфштэкс з рысам. Кавалёў.

[Ад фр. boeuf — ялавічына і ўласнага імя.]

крытыка́н, ‑а, м.

Неадабр. Пра чалавека, схільнага да прыдзірлівай, неабгрунтаванай крытыкі, звычайна павярхоўнай. Даўно, напрыклад, вядомы байцы тып крытыкана, які, каб выслужыцца самому, бэсціць усіх і толькі перад начальнікам ходзіць на лапках. Казека.

кале́нчаты, ‑ая, ‑ае.

1. Які складаецца з некалькіх кален (у 3 знач.). Каленчаты вал. Каленчатая труба.

2. Які складаецца з каленцаў (у 2 знач.). Перад яго [Тапурыя] вачыма мільгалі пыльныя мяцёлкі, каленчатыя сцёблы. Самуйлёнак.

каміла́ўка, ‑і, ДМ ‑лаўцы; Р мн. ‑лавак; ж.

Высокі цыліндрычны галаўны ўбор з аксаміту, які даецца праваслаўным свяшчэннікам як знак узнагароды. Перад .. [вяскоўцамі] стаяў .. бацюшка ў пазалочанай рызе з камілаўкаю на галаве. Чарот.

[Грэч. kamēkaukion.]

ёта́цыя, ‑і, ж.

Спец. З’яўленне зычнага гука ёт (й) у пачатку слова перад галосным або ў сярэдзіне слова паміж галоснымі гукамі, напрыклад: ёд, свая, дзе «я» = «йа», «е» = «йэ», «ё» = «йо», «ю» = «йу».

задо́ўга, прысл.

За многа часу перад чым‑н., да чаго‑н. Назаўтра яшчэ задоўга да васьмі гадзін Аляксей падышоў да тэатра. Даніленка. Дырэктар школы, задоўга да пачатку заняткаў, пайшоў да хлопчыкавага бацькі. Кавалёў.

выхваля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

Разм.

1. Выхваляць самога сябе; хваліцца. Пакрысе бяседа ўвайшла ў тое рэчышча, калі пачынаецца бязладная гамана, калі мужчыны пачынаюць адзін перад адным выхваляцца. Сабаленка.

2. Зал. да выхваляць.

вы́шмальцаваны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад вышмальцаваць.

2. у знач. прым. Запэцканы; зашмальцаваны. [Міша] і сам не ведаў, што сказаць, бачачы перад сабою юнака ў вышмальцаванай вопратцы і з заскарузлымі рукамі. Чорны.

дурнап’я́н, ‑у, м.

Ядавітая травяністая расліна сямейства паслёнавых з дурманлівым пахам. Перад хатай, дзе ў агародчыку да вайны Вольга вадзіла кветкі — мальвы, вяргіні, півоні, цяпер яшчэ густа буялі каструбаватыя калючыя кусты дурнап’яну. Мележ.