жыві́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

Тое, што надае каму‑, чаму‑н. жывасць, прывабнасць, своеасаблівасць. Чалавек з жывінкай. Працавалі з жывінкай. □ Упершыню з’явілася чырвоная жывінка на жоўтым, схуднелым і высахлым да немагчымасці твары. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жы́цца, жывецца; пр. жылося; безас. незак., каму, з прысл.

Разм. Ісці, складвацца (пра ўмовы жыцця). — Няхай Рыгор скажа, як нам далей жыцца будзе. Галавач. Цяпер Федзя не сумняваўся, што Галі жывецца вельмі цяжка. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запарушы́ць, ‑рушу, ‑рушыш, ‑рушыць; зак., што.

1. Пашкодзіць чым‑н., папаўшым у сярэдзіну. Запарушыць вока. Запарушыць вушы.

2. Прысыпаць, зацерушыць. Снег паспеў запарушыць .. галлё. Лынькоў.

•••

Вока не запарушыць каму — пра ціхага, няшкоднага, бяскрыўднага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адшлёпаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм.

1. каго. Надаваць каму‑н. плескачоў. Бабуля толькі што адшлёпала.. [Дзіму] за патаптаныя на клумбе кветкі. Гарбук.

2. Прайсці якую‑н. адлегласць па гразі. Пятнаццаць кіламетраў адшлёпаў па бездаражы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абрысава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак., каго-што.

1. Абвесці рыскай, абчарціць. Вутрым памаўчаў. — Яны гэта, бабы, могуць... Ручку.. [сынаву] абрысавала мне ў другім пісьме. Брыль.

2. Даць характарыстыку каму‑, чаму‑н.; абмаляваць, апісаць. Абрысаваць абставіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кры́ўдна,

1. Прысл. да крыўдны.

2. безас. у знач. вык., звычайна каму. Пра пачуццё крыўды, якое зведвае хто‑н. Леанід пачырванеў, заблішчэлі слёзы — было сорамна перад таварышамі і крыўдна, што яму не вераць. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лаго́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; незак.

Разм.

1. каго-што. Лашчыць; прывабліваць. Была ранняя вясна, і сонца шчодра лагодзіла і ўгравала зямлю. Гроднеў. Той дом лагодзіць наша вока. Броўка.

2. каму. Дагаджаць, паддобрывацца. Лагодзіць старэйшаму.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазайздро́сціць, ‑рошчу, ‑росціш, ‑росціць; заг. пазайздросціў зак., каму-чаму і без дап.

Адчуць зайздрасць. Пазайздросціць чужому шчасцю. □ — Здорава вам пашанцавала, — пазайздросціў чалавек з вусікамі. — Рэдкі экземпляр. Хомчанка. [Антанюк:] — Ого! З шыкам жывеш! Можна пазайздросціць. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панака́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каму і без дап.

Паказаць, паведаміць усім, многім. [Бацька:] — Дык мы ж твайго вяселля не гулялі, то дома параіліся ды сёння і згуляем.. Я ўжо там і гасцям панаказваў. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папікну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго.

Выказаць каму‑н. нездавальненне, дакор; папракнуць. Настаўнік папікнуў сябе за легкадумнасць. Колас. Алесь упершыню асмеліўся папікнуць Лену: — Навошта чапаць тое, што мне самому брыдка ўспомніць? Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)