1) шука́ць прыхі́льнасьці ў каго́, стара́цца дагадзі́ць каму́
2) заляца́цца да каго́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ма́цаць, ма́цыць, ма́цатэ ’датыкаючыся, распазнаваць што-небудзь’, ’шукаць, абшукваць вобмацкам’, ’правяраць курыцу, ці яна з яйкам’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Бяльк., Растарг., Сл. ПЗБ, ТС; драг., КЭС). Укр.мацати ’тс’, рус.мацать на тэрыторыі, якая прылягае да бел. і ўкр.; польск.macać, мар.-славац., ляш.macati hmatami, чэш.makati, ганацк.mněkat, славац.macať, н.-луж.makaś, в.-луж.masać, н.-луж.smasaś ’тс’. З польск.macać (Кюнэ, 74). Да зах.-слав. ⁺makati < і.-е.*mōk‑ (Шустэр–Шэўц, 12, 879–880). Неверагодна Махэк₂, 349, які macati выводзіць з mat‑s‑ati < (h)matati ’мацаць, шукаць’. Сюды ж мацацца ’марудзіць’ (карэліц., Нар. сл.) у выніку семантычнага пераносу ’(паволі) шукаць датыкаючыся’ > ’марудзіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трасці́ ‘трэсці, калаціць’ (Некр. і Байк., Касп., Яруш., Сцяшк., Сл. ПЗБ), ‘абшукваць’ (Ласт.), трясці́ ‘трэсці’ (Бяльк.), трасты́ ‘моцна трэсці; шукаць’ (Клім.), ст.-бел.трасти, трести, трясти ‘трэсці’, ‘рабіць вобыск’ (ГСБМ). Гл. трэсці; сюды ж трасці́, вытраса́ць ‘пчол падглядаць — падбіраць мёд’ (брасл., паст., ЛА, 1), відаць, табуізаваны дзеяслоў з першасным значэннем ‘шукаць, вышукваць’. Пад уплывам асабовых і прыставачных формаў утворана траса́ць ‘трэсці’ (брасл., Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прадухілі́ць, ‑хілю, ‑хіліш, ‑хіліць; зак., што.
Загадзя ліквідаваць тое, што перашкаджае ажыццяўленню чаго‑н.; папярэдзіць. [Бабейка] не можа прадухіліць тое, што павінна непазбежна адбыцца, трэба шукаць іншага шляху, каб утрымацца самому і зберагчы тое, што стварыў.Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трухля́к, ‑а, м.
Кавалак, абломак чаго‑н. трухлявага (звычайна пра дрэва). // Які‑н. трухлявы прадмет. Ноч у ноч хадзілі мужыкі на балота залатых арэшкаў шукаць. Падыдуць да яго, возьмуць у рукі, — не золата, а трухляк...Барашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мацу́каць ’мацаць’ (ТС). Да ма́цаць (гл.). Суфікс ‑ук‑ надае кароткатрывалае і шматразовае дзеянне. Роднасным з’яўляецца ўкр. новавалынск. мацкувати ’шукаць вобмацкам’ з выпадзеннем ‑у‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Міксава́ць ’нюхаць’ (гродз., Сл. ПЗБ). У выніку перастаноўкі шк > кш з пазнейшай менай ш > с з мышкава́ць, мішкава́ць ’нюхаць’, ’шукаць мордай’ (Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паляндрава́ць ’хадзіць без справы’ (Сл. ПЗБ, Сцяшк. Сл.). З польск.plondrować, plądrować)’ рабаваць, шнырыць, шукаць’, якое з ням.plündern ’тс’ (гл. Брукнер, 419).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
поро́жнийразг. паро́жні;
◊
перелива́ть из пусто́го в поро́жнеепогов. зялёны мак калаці́ць; бо́бу ў гаро́се шука́ць; з вадо́ю бі́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Ко́шкаць ’шукаць яйкі дзікіх птушак’ (ТС, Нар. словатв.), ’капаць, грэбаць’ (Сл. паўн.-зах., Федар. Рук.). Да кешкацца (гл.). Вакалізм, магчыма, пад уплывам кошкай (гл.).