шум I, род. шу́му м., в разн. знач. шум;

лясны́ ш. — лесно́й шум;

без шу́му — без шу́ма;

гу́кі і шу́мы — зву́ки и шу́мы;

шу́мы ў сэ́рцы — шу́мы в се́рдце;

нарабі́ць шу́му — наде́лать шу́му, подня́ть шум;

і не ш. баравы́хоть бы что, (и) в ус не дуть;

мно́га шу́му з нічо́гапогов. мно́го шу́ма из ничего́

шум II, род. шу́му м., разг.

1. пе́на ж.;

2. на́кипь ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

завали́ться

1. в разн. знач. завалі́цца, мног. пазава́львацца;

кни́га завали́лась за шкаф кні́га завалі́лася за ша́фу;

он завали́лся спать ён завалі́ўся спаць;

2. (запрокинуться) разг. закі́нуцца, мног. пазакіда́цца, пазакі́двацца, адкі́нуцца, мног. паадкіда́цца, паадкі́двацца;

одна́ рука́ его́ беспо́мощно завали́лась наза́д адна́ рука́ яго́ бездапамо́жна закі́нулася (адкі́нулася) наза́д;

3. (обрушиться) разг. абвалі́цца, мног. паабва́львацца, абуры́цца, абру́шыцца;

плете́нь завали́лся пляце́нь абвалі́ўся (абуры́ўся, абру́шыўся);

4. (потерпеть неудачу, провалиться) прост. правалі́цца, мног. паправа́львацца;

завали́ться на экза́мене правалі́цца на экза́мене;

хоть завали́сь хоць завалі́ся;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вол (род. вала́) м. вол;

рабі́ць як чо́рны в. — рабо́тать как вол;

ні вала́ ні кала́ — ни кола́ ни двора́;

з аднаго́ вала́ дзвюх шкур не дзяру́цьпогов. с одного́ вола́ двух шкур не деру́т;

адзі́н хоць з’еш вала́, дык адна́ хвала́посл. оди́н хоть съешь вола́, так одна́ сла́ва;

стары́ в. баразны́ не псуе́погов. ста́рый конь борозды́ не по́ртит;

(прыйшо́ўся) як вол да карэ́тыпогов. (годи́тся) как вол для каре́ты

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лы́сы

1. прил. (с лысиной, без волос) лы́сый, плеши́вый;

2. прил. (с белым пятном на лбу — о животном) лы́сый, белоло́бый;

3. прил., перен., разг. (лишённый растительности) лы́сый;

лы́сая гара́ — лы́сая гора́;

4. в знач. сущ. лы́сый;

чорт л. — чёрт лы́сый;

чо́рта лы́сага — чёрта лы́сого;

а ён і ні лыс — а он хоть бы хны, а ему́ нипочём;

рабі́ць чо́рту лы́саму — рабо́тать да́ром;

ні лыс Габру́сь — как с гу́ся вода́;

тра́піў л. на пляшы́вагапосл. два сапога́ — па́ра

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кол (род. кала́) м.

1. кол; (длинный — ещё) шест;

2. (для привязывания лодок, домашних животных) прико́л;

3. (школьное арго) кол, едини́ца ж.;

пасадзі́ць на к. — посади́ть на́ кол;

у віру́ на калу́ — у чёрта на кули́чках;

стаць кало́м у го́рле — стать коло́м в го́рле;

хоць к. на галаве́ чашы́хоть кол на голове́ теши́;

забі́ць асі́навы к. — вбить оси́новый кол;

кало́м яму́ зямля́ — коло́м ему́ земля́;

як саро́ка на калу́ — как соро́ка на колу́;

ні кала́ ні двара́погов. ни кола́ ни двора́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

петля́ ж.

1. пятля́, -лі́ ж., мн. пе́тлі, -ляў; (затяжная) за́шмарга, -гі ж.;

сложи́ть петлю зрабі́ць пятлю́;

завяза́ть петлёй завяза́ць пятлёй (за́шмаргай);

2. (дверная, оконная и т. п.) заве́са, -сы ж.;

дверь соскочи́ла с пете́ль дзве́ры саско́чылі з заве́с;

3. (для пуговицы) прарэ́шак, -шка м.; (для крючка) га́фтачка, -кі ж.;

4. (в вязании) во́чка, -ка ср.;

спусти́ть петлю спусці́ць во́чка;

5. (силок) сіло́, -ла́ ср.;

ножна́я, горлова́я петля́ нажно́е, гарлаво́е сіло́;

6. перен. пятля́, -лі́ ж.;

описа́ть петлю апіса́ць пятлю́;

де́лать петлю ав. рабі́ць пятлю́;

хоть в петлю лезь хоць у пятлю́ лезь, хоць ве́шайся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

залі́цца I сов.

1. в разн. знач. зали́ться; (всплеском влиться куда-л. — ещё) захлестну́ться;

лугі́ ~лілі́ся вадо́й — луга́ залили́сь водо́й;

вада ~ліла́ся ў ілюміна́тар карабля́ — вода́ залила́сь (захлестну́лась) в иллюмина́тор корабля́;

хлапчу́к уве́сь ~лі́ўся су́пам — ма́льчик весь зали́лся су́пом;

вада́ ~ліла́ся за каўне́р — вода́ залила́сь за воротни́к;

і́ўся гармо́нік — залила́сь гармо́нь;

з. чы́рванню — зали́ться румя́нцем;

пако́й ~лі́ўся святло́м — ко́мната залила́сь све́том;

2. разг. утону́ть;

з. сляза́мі — зали́ться слеза́ми;

з. кро́ўю — зали́ться кро́вью; изойти́ кро́вью;

хоць залі́сяхоть зале́йся

залі́цца II несов., страд., спец. золи́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лезть несов., в разн. знач. ле́зці; (о мехе, шерсти — ещё) выла́зіць;

лезть из ко́жи вон са ску́ры ле́зці (вылу́звацца);

он в карма́н за сло́вом не ле́зет ён у кішэ́нь па сло́ва не ле́зе;

лезть на глаза́ ле́зці ў во́чы;

лезть на рожо́н ле́зці на ражо́н;

лезть на́ стену ле́зці на сцяну́;

лезть не в своё де́ло ле́зці не ў сваю́ спра́ву;

в го́рло не ле́зет у го́рла не ле́зе;

хоть в пе́тлю лезь хоць у пятлю́ лезь;

лезть в го́лову ле́зці ў галаву́;

лезть в ду́шу ле́зці ў душу́;

глаза́ на лоб ле́зут во́чы на лоб ле́зуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аI союз

1. (противительный) а; (но) але; (да) ды;

на горе́ дом, а под горо́й руче́й на гары́ дом, а пад гаро́й руча́й;

хоть уже́ о́сень, а дни стоя́т тёплые хаця́ ўжо во́сень, а дні стая́ць цёплыя;

2. (усилительный) а, ды;

отку́да вы пришли́? — А отту́да, отку́да и вы адку́ль вы прыйшлі́? — А (ды) адту́ль, адку́ль і вы;

3. (присоединительный) а;

что вы сего́дня де́лаете? А за́втра? А послеза́втра? што вы сяго́ння ро́біце? А за́ўтра? А пасляза́ўтра?;

а то а то;

спеши́, а то опозда́ешь спяша́йся, а то спо́знішся;

а и́менно а і́менна, а менаві́та.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ма́ло

1. нареч. ма́ла; (немного, чуть-чуть) тро́хі, крыху́;

хоть ма́ло жил, да мно́го ви́дел хоць ма́ла жыў, ды мно́га ба́чыў;

2. безл., в знач. сказ. ма́ла;

э́того ма́ло гэ́тага ма́ла;

ма́ло ли а) (разве мало) хі́ба ма́ла;

ма́ло ли у нас люде́й! хіба́ ма́ла ў нас людзе́й!; б) мест. и нареч. кто, что, как, како́й, где, когда́) (ці) ма́ла;

ма́ло ли что быва́ет! (ці) ма́ла што быва́е!;

ма́ло ли где я мог его́ встре́тить! ма́ла дзе я мог яго́ сустрэ́ць!;

ма́ло ли что! ма́ла што!;

ма́ло того́, что ма́ла таго́, што;

ни мно́го, ни ма́ло ні мно́га, ні ма́ла;

и го́ря ма́ло і го́ра (кло́пату) ма́ла.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)