хадо́к, хадака́, мн. хадакі́, хадако́ў, м.

1. Той, хто ходзіць пехатой.

У каго сілы хапае, той і х. добры.

2. Выбраная асоба, якая пасылаецца куды-н. з хадайніцтвам, даручэннем.

Сялянскія хадакі.

◊

Не хадок хто куды (разм.) — пра таго, хто больш не можа ці не хоча хадзіць куды-н.

Я туды больш не хадок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сно́ўдацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Разм. Хадзіць, рухацца туды і сюды (часцей без мэты); бадзяцца (звычайна без справы). Каля буданоў сюды-туды сноўдаюцца людскія постаці. Кулакоўскі. Вучоба не лезла ў галаву, пісаць таксама не хацелася,.. [Кастусь] сноўдаўся з кута ў кут, не знаходзячы месца. С. Александровіч. Цяпер.. [дзеці] сноўдаюцца па двары — шукаюць сабе занятак. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сюд ’тут’ (калінк., З нар. сл.), сюд‑туд ’раз-пораз, вельмі часта; узад і ўперад, з аднаго боку ў другі’ (ТСБМ, Сцяшк.), сюд‑не‑ту́д, сюд‑ту́д, сюд‑то‑ту́д ’тс’ (ТС), з перасэнсаваннем абедзвюх частак і збліжэннем да тут (гл.): сют‑тут ’хутка’ (Сл. ПЗБ). Скарачэнне з сюды‑туды; гл. сюды, туды.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перабазі́равацца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; зак.

Перамясціцца на новую базу. Мы .. спяшаліся падрыхтаваць запасную базу. Туды павінен быў перабазіравацца наш атрад. Чыгрынаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рассаба́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Разм. Разбэсціцца, распусціцца. І так рассабачыўся [Пракоп], што пасля ўжо куды сам захоча, туды і ідзе. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ко́лева ’мядовая сыта і пакрышаныя туды абаранкі або булка’ (Кос.). Магчыма, праз значэнне ’дробнае зерне’, да каліва (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

buzz​2 [bʌz] v.

1. гусці́, гудзе́ць

2. ху́тка і шу́мна ру́хацца, хадзі́ць туды́ і сюды́;

The town was buzzing with tourists. Горад гудзеў ад турыстаў.

buzz about [ˌbʌzəˈbaʊt] phr. v. ху́тка ру́хацца, мітусі́цца, хадзі́ць туды́ і сюды́

buzz around [ˌbʌzəˈraʊnd] phr. v. =

buzz aboutbuzz off [ˌbʌzˈɒf]phr. v. infml адыхо́дзіць;

Buzz off! Ідзі прэч!

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

уза́д, прысл.

Назад; у процілеглы бок. [Васіль] пацягнуў гармату ўзад да таго дома, з якога ад куляў сыпалася тынкоўка. Карпюк.

•••

Ні ўзад ні ўперад — ні сюды ні туды.

Узад і ўперад; узад-уперад (з дзеясловамі руху) — з аднаго канца ў другі, сюды і туды. Штурхаючыся, збіваючы людзей з ног, Толя бегаў ўзад і ўперад. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выжа́рына, ‑ы, ж.

Выгаралы ўчастак балота, лесу. // Некалі выгаралае месца на балоце. Аўтобус туды [у вёску] ходзіць толькі ўлетку, калі паперасыхаюць усе выжарыны. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

neither here nor there

не на тэ́му; ні туды́ ні сюды́, ні там ні сям

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)