вуго́лле н Kóhlen pl;
◊ сядзе́ць як на вуго́ллі (wie) auf glühenden Kóhlen sítzen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
по́седам прысл разм:
сядзе́ць по́седам lánge sítzen*, ein Stúbenhocker sein; zu Háuse hócken
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
паршы́вец, ‑шаўца, м.
Разм. Дрэнны чалавек; нягоднік. — Я не магу сядзець за адным сталом з такім паршыўцам, — сказаў я, — і быць яго раднёй. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўсхва́твацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
Усхваціцца — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае. Адразу ўсе паўсхватваліся, толькі высокі афіцэр застаўся сядзець. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пячо́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
1. Печань жывёлы як ежа.
Паштэт з пячонкі.
2. Тое, што і печань (разм.).
Камяні ў пячонцы.
◊
У пячонках сядзець у каго (разм., неадабр.) — вельмі непакоіць каго-н., дапякаць каго-н.
|| прым. пячо́начны, -ая, -ае і пячо́нкавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
цвік, ‑а, м.
1. Металічны або драўляны стрыжань з вастрыём на канцы, прызначаны для змацавання чаго‑н. Рупная рука прыбівала цвікамі адарваную дошку. Бядуля. Вось Глеб махнуў рукою, нібы даў сігнал, і Данік пачаў заганяць цвік. Дуброўскі. // Калочак для вешання чаго‑н. Андрэй вярнуўся, павесіў на цвік шапку і сеў. Чарнышэвіч.
2. перан.; чаго. Разм. Галоўнае, значнае ў чым‑н. Слон — Галоўная персона, Слон — Заўсёды цвік сезона. Барадулін. Без выступлення Алены Мінаўны мы не маглі вярнуцца ў рэдакцыю. Яно было запланавана як асноўны цвік у перадачы, прысвечанай ходу жніва. Грахоўскі.
•••
Цвіком сядзець; сядзець як цвік гл. сядзець.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ку́кішкі: на кукішках ’сагнуўшы ногі ў каленях і трымаючыся на насках (сядзець)’ (ТСБМ). Гл. кука 2 і кукіш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раз’ёўзаць ’папэцкаць’ (дзятл., Сл. ПЗБ). Прыставачнае ўтварэнне са зрухам семантыкі ад ёўзацца ’неспакойна сядзець, рухацца ўвесь час’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
thrónen
vi
1) сядзе́ць на тро́не
2) узвыша́цца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
кру́шня, ‑і, ж.
Абл. Куча камення. Яшчэ ў дзяцінстве .. [Лабановіч] любіў сядзець на кучы камення ў полі (гэта куча называлася крушня), слухаць і пазіраць, што адбываецца навокал. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)