Такі, якога нельга было прадбачыць; нечаканы. Непрадбачаныя акалічнасці. □ План планам, а ў час працы — Шульга добра ведае гэта — абавязкова .. вынікне столькі нечаканасцей і розных непрадбачаных перашкод, што калі не праявіць кемлівасці, то можна моцна адстаць.Краўчанка.І імчыць зялёны легкавічок за вёску, у непрадбачаны рэйс...Ракітны./узнач.наз.непрадба́чанае, ‑ага, н.І раптам, калі работа падыходзіла ўжо да канца, здарылася непрадбачанае.Данілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трукм.
1. (акрабатычны) Trick m -s, -s; Kniff m -(e)s, -e; Kúnstgriff m -(e)s, -e (прыём, хітрасць);
2. (нечаканыўчынак) Kúnststück n -(e)s, -e, Stréich m -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ЛА́ПІКАЎ Іван Герасімавіч
(7.7.1922, с. Горны Балыклей Дубоўскага р-на Валгаградскай вобл., Расія — 5.5.1993),
расійскі акцёр. Нар.арт.СССР (1982). Вучыўся ў Харкаўскім тэатр. вучылішчы (1939—41). Працаваў у Валгаградскім т-ры. З 1954 у кіно. Выканаўца драм. роляў, майстар эпізоду, ёмістай і дакладнай абрысоўкі героя. Лепшыя ролі: у кінафільмах — Сямён Трубнікаў («Старшыня», 1964), салдат Краюшкін («Хвіліна маўчання»), манах Кірыл («Андрэй Рублёў», абодва 1971), Сляпцоў («Нечаканы госць», 1972), старшына Папрышчанка («Яны змагаліся за Радзіму», 1975), Панцялей («Стэп», 1977), Ерафеіч («Фронт за лініяй фронту», 1978; «Фронт у тыле ворага», 1982), дзед Селіван («Крыніца», 1982) і інш.; у тэлефільмах — Панкрат («Вечны кліч», 1976—83), Міхаіл Ермакоў («Мой лёс», 1973) і інш.Дзярж. прэмія Расіі 1973. Дзярж. прэмія СССР 1979.
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
су́таргавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які выклікаецца сутаргай, з’яўляецца ёю. Дыхнуўшы цёплага паветра,.. [Сотнікаў] пачаў кашляць, як заўжды, да сутаргавых спазмаў у грудзях, да болю ў галаве.Быкаў.// Які суправаджаецца сутаргамі, неадвольны і моцны. Сутаргавы кашаль. □ Лейтэнант зрабіў некалькі сутаргавых глыткоў і перарывіста задыхаў.Курто.Пачулася ўсхліпванне — прыдушанае, сутаргавае.Місько.
2.перан. Парывісты, напружаны, рэзкі. Сутаргава парыў ветру быў моцны і нечаканы.Савіцкі.
3.перан. Хваравіта-неспакойны, ліхаманкавы. Паступова крыкі .. [Рывы] слабеюць, глухнуць, пераходзяць у сутаргавы шэпт.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
gwałtowny
gwałtown|y
1. імклівы, бурны; парывісты;
2. запальчывы, імпульсіўны;
3. гвалтоўны, нечаканы; рэзкі;
~a śmierć — гвалтоўная смерць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
парадо́кс
(гр. paradoksos = нечаканы, дзіўны)
своеасаблівая думка, меркаванне, якое разыходзіцца з агульнапрынятымі поглядамі, супярэчыць разумнаму сэнсу;
2) нечаканая з’ява, якая не адпавядае звычайным уяўленням у навуцы;
3) лог. адзін з відаў супярэчнасцей, што ўзнікаюць у правільным па лагічнай форме разважанні.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
неспадзява́ны, ‑ая, ‑ае.
Нечаканы, непрадбачаны. Неспадзяваны госць. Неспадзяваная вестка. □ Прысутнасць на сходзе Мікалая Вайткевіча была для серадзіборцаў неспадзяванай.Пестрак.— Вашаму батальёну даручана абысці ворага з тылу і панесці першы неспадзяваны ўдар.Грахоўскі.// Які вельмі хутка ўзнік; раптоўны. Тут маці засмяялася, неспадзяваная здагадка мільгнула ў галаве.Кулакоўскі.Напад на [Лаўрэна] быў такі неспадзяваны, што ён нават не адбіваўся.Якімовіч./узнач.наз.неспадзява́нае, ‑ага, н.І тут здарылася неспадзяванае. Федзя раптам падняўся з-за парты і пайшоў да дошкі.Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)