Рудчанка А. Я., гл. Мірны Панас

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

нейтралітэ́т, ‑у, М ‑таце, м.

1. У міжнародным праве — становішча дзяржавы, якая не прымае ўдзелу ў вайне, а ў мірны час не ўваходзіць у ваенныя блокі. Захоўваць нейтралітэт. Палітыка нейтралітэту.

2. перан. Неўмяшанне ў чые‑н. справы, барацьбу, спрэчкі і пад.

•••

Пастаянны нейтралітэт — становішча дзяржавы, якая ўзяла абавязацельства не прымаць ўдзелу ў вайне, але захоўвае права па самаабарону, а ў мірны час праводзіць міралюбівую знешнюю палітыку.

Узброены нейтралітэт — становішча дзяржавы, якая не прымае ўдзелу ў вайне, але прыняла меры для самаабароны.

[Ням. Neutralität, ад лац. neutralis — які не належыць ні таму, ні другому.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ашчаці́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.

Паставіць дыбам шчацінне. // перан. Выставіць якія‑н. вострыя прадметы (штыкі, пікі, калы і пад.). Лавінай нечаканаю вайна, Усё знішчаючы перад сабой, На мірны край абрушылася наш, Стальныя ашчацініўшы штыкі. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ка́дры, ‑аў; адз. няма.

1. Пастаянны састаў воінскіх часцей, які не дэмабілізуецца ў мірны час. Служыць у кадрах.

2. Асноўны састаў кваліфікаваных работнікаў якой‑н. галіны дзейнасці, якога‑н. прадпрыемства, установы і пад. Тэхнічныя кадры.. Сельскагаспадарчыя кадры.

[Фр. cadres.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тракта́т

(лац. tractatus = абмеркаванне, разгляд)

1) навуковая праца, у якой разглядаецца асобнае пытанне ці праблема;

2) міжнародны дагавор, пагадненне (напр. мірны т.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

amicable

[ˈæmɪkəbəl]

adj.

прыя́зны, міралю́бны; палюбо́ўны, мі́рны

to settle a quarrel in an amicable way — зала́дзіць сва́рку палюбо́ўна

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

separate​1 [ˈseprət] adj.

1. (from) асо́бны, паасо́бны;

go separate ways разыхо́дзіцца

2. ро́зны; самасто́йны; індывідуа́льны

3. сепара́тны;

a separate peace treaty сепара́тны мі́рны дагаво́р

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ка́дры

(фр. cadres)

1) пастаянны састаў войск у мірны час (служыць у кадрах);

2) састаў работнікаў якой-н. галіны дзейнасці (напр. тэхнічныя к.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Fríedensakt

m -(e)s, -e

1) мі́рны дагаво́р

2) падпіса́нне [акт падпіса́ння] мі́рнага дагаво́ру [пагадне́ння]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

нейтралітэ́т, -у, М -тэ́це, м.

1. Міжнародна-прававое становішча дзяржавы, якая не прымае ўдзелу ў вайне, што вядзецца паміж іншымі краінамі, і захоўвае з імі мірныя адносіны, не ўваходзіць у ваенна-палітычныя блокі.

Захоўваць н.

2. перан. Неўмяшанне ў чужыя спрэчкі, у барацьбу паміж двума бакамі.

○

Пастаянны нейтралітэт — знешнепалітычны курс шэрагу дзяржаў, якія ўзялі абавязацельства не прымаць удзелу ў вайне, захоўваючы права на самаабарону, а ў мірны час праводзіць міралюбівую знешнюю палітыку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)