◎ Пі́ўзынэ ’тоўстыя галіны ці маладыя ствалы дрэў, звязаныя разам і пакладзеныя на верх стога’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамлю піўзэ, півзыпцэ, пізыпне ’дручкі, прывязаныя да саламянай страхі, каб вецер не разносіў салому’ (Шушк.; лін., кобр., Сл. Брэс.). Гл. поўзіна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кукуру́зіна, ‑ы, ж.
Разм. Адно сцябло або зерне кукурузы. Маладыя хлопцы паспяваюць падаваць у прагавітую пашчу машыны зялёныя, сакавітыя сцябліны кукурузы і паціху штурхнуць каторую-небудзь дзяўчынусвавольніцу ці папусціць у яе доўгай кукурузінай. Палтаран.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няскро́мны, ‑ая, ‑ае.
Які не вызначаецца скромнасцю; нясціплы. Няскромны чалавек. // Які вырашае адсутнасць скромнасці. Мяне надзвычай зацікавілі маладыя вочы і старая галава.. Альжбеты. На маё няскромнае запытанне аб гэтым яна махнула абрывіста рукою. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падцерабі́ць, ‑цераблю, ‑цярэбіш, ‑цярэбіць; зак., што.
Абсячы, абрэзаць ніжнія галінкі, сучкі на дрэве. Язэп тым часам аблюбаваў на ўскрайку тры маладыя елачкі, крыху падцерабіў іх знізу, нахіліў адну да другой і.. звязаў верхавіны. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пля́нцы ’месца, дзе вырошчваюць садовыя саджанцы, паркавыя дрэўцы’ (нясвіж., Ялік.), аляпцы, плянсы ’расада’ (ігн., Сл. ПЗБ). Паводле Грынавяцкене, з літ. plensai ’маладыя расліны, парасткі’ < ням. pflanzen ’тс’ (Сл. ПЗБ, 4, 24), што неабавязкова, параўн. бел. ((глянцы, флянцікі ’атожылкі, саджанцы’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
красава́нне, ‑я, н.
Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. красаваць і красавацца. Пахі трывожаць мяне веснавыя І зноў я чакаю садоў красавання! Броўка. — Няхай маладыя ездзяць красавацца, а мне, старому, навошта яно, тое красаванне? Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
філія́л, ‑а, м.
Аддзяленне буйнога прадпрыемства, якой‑н. установы ці арганізацыі. Філіял музея. Філіял Акадэміі навук. □ Зімою амаль усе маладыя рабочыя вучыліся ў філіяле будаўнічай школы, набывалі спецыяльнасці муляраў і тынкоўшчыкаў, сантэхмантажнікаў і арматуршчыкаў. Грахоўскі.
[Ад лац. filialis — сыноўні.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ско́чкі ‘шматгадовая травяністая, з сакавітым лісцем расліна сямейства таўсцянкавых’ (ТСБМ), ‘расліна Sempervivum L.’ (Кіс.), ско́чка ‘скочкі’ (Янк. 3., Сл. Брэс., ТС, ЛА, 1). Укр. ско́чка, польск. skoczek, skoczki ‘тс’. Да скакаць, скочыць (гл.), таму што маладыя разеткі расліны, адрываючыся, адскакваюць ад мацярынскай расліны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ду́жаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
Разм. Асільваць, перамагаць. Астап, які дужаў мядзведзяў у маладыя гады, лёгка адпіхнуў яго. Лынькоў. У васемнаццаць гадоў не сустракаў [Адам] па сіле роўнага, усіх дужаў — і аднагодкаў, і старэйшых. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цесць, ‑я; мн. цясці, ‑ёў; м.
Жончын бацька. [Ліда:] — Я ж кажу, што ў Валодзі цяпер усе шансы мець багатага цесця. Федасеенка. Не тое багацце, што цесць з цешчаю далі, а што маладыя самі нажылі. З нар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)