Verbum

анлайнавы слоўнік

эвальве́нта

(лац. evolvens, -ntis = які разгортвае)

мат. плоская крывая, апісаная вольным канцом ніткі, што замацавана ў пэўным пункце іншай крывой (эвалюты) і намотваецца на гэтую крывую.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АСІМПТО́ТА (ад грэч. asymptōtos які не супадае) крывой з бесканечнай галінай, прамая, да якой гэта галіна неабмежавана набліжаецца. напрыклад, асімптота гіпербалы y = 1/x — восі каардынат Ox і Oy. Крывая можа перасякаць сваю асімптоту (напр., графік затухальных ваганняў) або зусім не мець асімптоты (напр., парабала). Калі графік функцыі y = $𝑓 (x)$ пры вялікіх х мае асімптоту, што вызначана ўраўненнем y = kx + b, то гэту функцыю можна вызначыць як $𝑓 (x)$ = kx + b + a(x), дзе a(x)→0 пры x→∞. Выкарыстоўваецца ў матэм. аналізе.

т. 2, с. 30

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АСТРО́ІДА (ад астра... + грэч. eidos від), плоская алг. крывая 6-га парадку. Апісваецца пунктам M акружнасці радыуса r, якая коціцца па ўнутр. боку акружнасці радыуса $R = 4 r$ . Ураўненне астроіды ў дэкартавых каардынатах: $x^{2/3} + y^{2/3} = R^{2/3}$ , параметрычныя ўраўненні: $x = R {cos}^{3} t / 4$ , $y = R {sin}^{3} t / 4$ . Мае 4 пункты вяртання. Астроіда — агінальная сям’і адрэзкаў пастаяннай даўжыні з канцамі на дзвюх узаемна перпендыкулярных прамых. Косая астроіда — агінальная сям’і адрэзкаў пастаяннай даўжыні з канцамі на дзвюх прамых, што перасякаюцца пад адвольным вуглом.

т. 2, с. 56

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гадо́граф

(ад гр. hodos = шлях + -граф)

мат. крывая лінія, якая з’яўляецца геаметрычным месцам канцоў вектараў, што выходзяць з аднаго пункта і раўняюцца розным значэнням некаторага пераменнага вектара.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

канхо́іда

(ад гр. konche = ракавіна + -оід)

мат. плоская крывая, якая атрымліваецца пры павелічэнні або памяншэнні радыус-вектара кожнага пункта дадзенай крывой на адзін і той жа адрэзак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

перыцыкло́іда

(ад перы- + цыклоіда)

мат. плоская крывая, якую апісвае пункт, што ляжыць на акружнасці, якая коціцца без коўзання па нерухомай акружнасці, што датыкаецца да першай акружнасці пасярэдзіне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

брахістахро́на

(ад гр. brachistos = самы кароткі + chronos = час)

мат. крывая спуску, па якой цела пад дзеяннем пэўных сіл як найхутчэй пройдзе з верхняга пункта ў ніжні; з’яўляецца цыклоідай.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кардыёіда

(ад кардыё- + eidos = выгляд)

мат. крывая, апісаная пунктам акружнасці, якая са знешняга боку дакранаецца да нерухомай акружнасці, калі дыяметры абедзвюх акружнасцей роўныя (па форме нагадвае контур сэрца).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

трактры́са

(фр. tractrice, ад лац. tractus = выцягнены)

мат. плоская крывая лінія, для якой даўжыня адрэзка датычнай ад пункту дотыку да пункту перасячэння з дадзенай прамой ёсць пастаянная велічыня.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ме́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

1. Штучны або радзімы знак, які адрознівае прадметы або істоты ад іншых падобных прадметаў, істот. [Ляснік] спыніўся каля тоўстай лістоўніцы, паглядзеў нумар. — Вось гэтую будзеце спілоўваць, рабіце метку. Пальчэўскі. На месячным графіку крывая ўпарта не хацела паўзці за трывожную сінюю метку пяцідзесяці працэнтаў. Шыцік.

2. След, які астаўся пасля чаго‑н. У падпаветцы не было парадку, валяліся карчы, якіх жаночыя рукі не маглі рассекчы, на іх было шмат метак ад сякеры. Гурскі.

3. Дзеянне паводле знач. дзеясл. меціць ².

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)