БЕХЗА́Д Кемаледдзін
(1450-я г., г. Герат, Афганістан — 1535 ці 1536),
мініяцюрыст, прадстаўнік герацкай школы мініяцюры. Вучыўся ў Гераце. Майстар вытанчаных па малюнку і гучных па колеры, то экспрэсіўных, то лірычных шматфігурных дынамічных кампазіцый і партрэтаў. Сярод работ: мініяцюры рукапісу «Зафар-намэ» Шараф-эд-дзіна Алі Іездзі (каля 1494), ілюстрацыі да паэмы «Бустан» Саадзі (1487—88), да рукапісаў «Хамсе» Нізамі (мініяцюры 1493—94), партрэт Султана-Хусейна Байкара (1480-я г.) і інш.
т. 3, с. 132
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БІ́ЛАШ Аляксандр Іванавіч
(н. 6.3.1931, г.п. Градзіжск Палтаўскай вобл., Украіна),
украінскі кампазітар. Нар. арт. Украіны (1977). Скончыў Кіеўскую кансерваторыю (1957). Сярод твораў: оперы «Гайдамакі» (1965), «Балада вайны» (1971), «Сцяганосцы» (1985); аперэты «Чыстая крыніца» (1975), «Легенда пра Кіеў» (1982), «Званы Расіі» (1983); вак.-сімф. і сімф. творы; 2 канцэрты для фп. з арк. (1982—83); хары; музыка да драм. спектакляў і кінафільмаў. Аўтар песень («Каліна ў жыце», «Два колеры», «Равеснікі»). Дзярж. прэмія Украіны імя Т.Шаўчэнкі 1975.
т. 3, с. 151
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
паўто́н, ‑у, м.
1. Спец. Найменшы інтэрвал паміж двума гукамі, найменшае павышэнне або паніжэнне голасу.
2. Колер, фарба, якія ўтвараюць пераход ад светлага тону да цёмнага. Вуліца ўся ва ўладзе паўтонаў: колеры зліваюцца ў мяккую прывабную шэрань, а гукі як бы трацяць сваю дзённую выразнасць і акрэсленасць. Навуменка. // перан. Адсутнасць рэзкіх пераходаў. Важнай адзнакай узросшага майстэрства А. Кулакоўскага з’яўляецца тое, што ён усё больш смела, ахвотна, упэўнена карыстаецца ў сваіх творах паўтонамі. Гіст. бел. сав. літ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АПАТЭ́ЦЫЙ
(ад грэч. apothēkion сховішча),
адкрытае пладовае цела некаторых сумчатых грыбоў (дыскаміцэтаў) і дыскаміцэтных лішайнікаў. Звычайна мае сподка-, чаша-, дыскападобную і інш. формы, зрэдку мае выгляд шапачкі на ножцы (напр., у смаржкоў). Верхні гіменіяльны слой (гіменій) афарбаваны ў розныя колеры і складаецца з парафізаў, сярод якіх знаходзяцца сумкі са спорамі. Гіменій звычайна падсцілае тонкі слой пераплеценых гіфаў (субгіменій, або гіпатэцый). У лішайнікаў у апатэцый часта ўключаецца ганідыяльны слой водарасцяў. Асаблівасці будовы і колеру апатэцыю — важная сістэматычная прыкмета для вызначэння таксонаў у мікалогіі.
т. 1, с. 419
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
colour1 [ˈkʌlə] n.
1. ко́лер; тон; адце́нне;
all colours of the rainbow усе́ ко́леры вясёлкі;
the colour question ра́савая прабле́ма
2. фа́рба
3. ко́лер тва́ру;
His face was drained of colour. Ён нядобра сябе адчуваў.
4. калары́т
5. pl. colours сцяг, флаг;
join the colours пайсці́ ў а́рмію/у во́йска
♦
high colour румя́нец;
with flying colours перамо́жна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
kłócić się
kłóc|ić się
незак.
1. сварыцца; спрачацца;
2. не падыходзіць; не спалучацца; не гарманізаваць;
kolory się ~ą — колеры не падыходзяць (не спалучаюцца)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
АХМА́РАЎ Чынгіз Габдурахманавіч
(н. 18.8.1912, в. Троіцк Чэлябінскай вобл., Расія),
жывапісец-манументаліст. Нар. мастак Узбекістана (1964). Вучыўся ў Маскоўскім маст. ін-це (1935—42). Творча выкарыстаў традыцыі сярэдневяковага сярэднеазіяцкага жывапісу ў стварэнні тонкай па колеры і малюнку насценнай размалёўкі: у фае Вял. т-ра оперы і балета імя А.Наваі (1944—47; Дзярж. прэмія СССР 1948), у Ін-це ўсходазнаўства імя А.Біруні (1968—70) у Ташкенце, «Сагдыйскае вяселле» (1975—76) і інш. Аўтар станковых работ («Тамара Ханум», 1978, і інш.). Дзярж. прэмія Узбекістана імя Хамзы 1968.
т. 2, с. 146
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
stopniować
незак.
1. паступова ўзмацняць (павялічваць, пабольшваць) дзеянне;
stopniować barwy — паступова ўзмацняць колеры;
2. грам. змяняць па ступенях параўнання;
stopniować przymiotniki — утвараць ступені параўнання прыметнікаў
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
rażący
rażąc|y
1. яркі, надзвычайны;
~e podobieństwo — яркае (надзвычайнае) падабенства;
2. пранізлівы, прарэзлівы;
3. рэзкі (пра гукі); асляпляльна (пра колеры);
~e śwatło — асляпляльнае святло
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ро́зны
1. (неодинаковый) ра́зный;
~ныя ко́леры — ра́зные цвета́;
2. ра́зный, вся́кий, вся́ческий, разли́чный;
3. непа́рный, разро́зненный;
4. (разобщённый) разде́льный;
◊ апыну́цца на ро́зных берага́х — очути́ться на ра́зных берега́х;
гавары́ць на ро́зных мо́вах — говори́ть на ра́зных языка́х;
на ро́зныя (на ўсе) лады́ — на ра́зные (на все) лады́;
пад ро́знымі со́усамі — под ра́зными со́усами
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)