КЮРЫ—ВЁЙСА ЗАКО́Н,

тэмпературная залежнасць удзельнай магнітнай успрыімлівасці парамагнетыкаў; абагульненне Кюры закона на выпадак узаемадзеяння паміж лакалізаванымі магнітнымі момантамі.

Мае выгляд χ = C/(T − Θ), дзе C — канстанта рэчыва (канстанта Кюры), Θ — парамагн. т-ра Кюры. Устаноўлены франц. фізікам П.Вейсам у 1907. К—В.з. падпарадкоўваюцца фера- і антыферамагнетыкі ў парамагн. вобласці пры т-рах, больш высокіх за Кюры пункт і Нееля пункт адпаведна, а таксама сегнетаэлектрыкі: дыэлектрычная пранікальнасць пры т-рах Τ>Θ, дзе Θ — т-ра Кюры сегнетаэлектрыка; змяняецца па законе ε = B/(T − Θ), дзе B — канстанта рэчыва.

т. 9, с. 77

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

распаўсю́джваць, распаўсю́дзіць verbriten vt; usdehnen vt; usbreiten vt, erstrcken vt; erwitern vt (пашырыць); usstreuen vt, in mlauf stzen, brittreten* аддз. vt (чуткі);

распаўсю́джваць дзе́янне зако́на die Gltung des Gestzes erwitern

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

афо́рміць

1. (надаць сілу закона) rchtskräftig [rchtsgültig] mchen; in rdnung brngen*;

афо́рміць арганізацы́йна organisatrisch rgeln;

2. (надаць закончаны выгляд) usgestalten vt, usstatten vt, ufmachen vt;

3. (прыняць на працу) instellen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

казуі́стыка

(фр. casuistique, ад лац. casus = выпадак)

1) прымяненне агульных артыкулаў закона да розных юрыдычных выпадкаў;

2) прымяненне да асобных выпадкаў агульных дагматычных палажэнняў у сярэдневяковай схаластыцы;

3) перан. спрыт пры доказах чаго-н. непраўдзівага, фальшывага; кручкатворства.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыге́сты

(лац. digesta, ад digerere = размяшчаць у парадку)

сістэматызаваныя прававыя зборнікі ўрыўкаў з твораў рымскіх юрыстаў у асноўным па пытаннях прыватнага права, складзеныя ў 6 ст. у Візантыі пры імператары Юстыніяне; як і інстытуцыі 1, мелі сілу закона.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

resistance [rɪˈzɪstəns] n.

1. (to) супраціўле́нне;

There has been a lot of resistance to this new law. Многія пратэставалі супраць гэтага новага закона.

2. супраціўля́льнасць;

Vitamins can build up your resistance to colds. Вітаміны могуць дапамагчы выпрацаваць у вас устойлівасць да хвароб прастуднага характару.

3. electr. супраціўле́нне

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

хіста́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Калыхацца, ківацца з боку ў бок.

Вершаліны дрэў хісталіся ад моцнага ветру.

Агеньчык свечкі слаба хістаўся.

2. Ківацца з боку ў бок пры хадзьбе.

Конь быў такі худы, што аж хістаўся.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Калыхацца, калывацца ў бакі.

Зуб хістаецца.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Траціць ранейшае значэнне, сілу.

Аўтарытэт закона хістаецца.

5. перан. Быць у нерашучасці, вагацца.

Перад тым, як прыняць рашэнне, ён заўсёды хістаўся.

6. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Быць няўстойлівым, мяняцца.

Цэны на рынку хістаюцца.

|| аднакр. хісну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся і хістану́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся.

|| наз. хіста́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Quem mos non rexit, vita non inclytus exit

Хто не трымаецца закону, зняслаўленым пойдзе на той свет.

Кто не соблюдает закона, бесчестным пойдёт на тот свет.

бел. Зжыў век не так, як чалавек. Сабаку сабачая смерць. Як пражывеш, так і праслывеш. Прыйшоў грэшна і пайшоў смешна.

рус. Как прожил, так и помер. Жил грешно, умер смешно. Жил собакой, околел псом. Каково житьё, такова и смерть. Жил ‒ ни о чём не тужил; помер ‒ и о нём не тужат.

фр. Telle vie, telle fin (Какова жизнь, таков конец).

англ. He that lives a knave will hardly die an honest man (Кто живёт мошенником, вряд ли умрёт честным человеком).

нем. Wie der Anfang, so das Ende (Каково начало, таков и конец).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

passage [ˈpæsɪdʒ] n.

1. прахо́д, прае́зд; пералёт; пла́ванне;

They were denied passage through the occupied territory. Iм адмовілі ў пераходзе праз акупаваную тэрыторыю.

2. прахо́д, калідо́р

3. адабрэ́нне, правядзе́нне, зацвярджэ́нне (закона)

4. уры́вак;

a passage from the Bible уры́вак з Бі́бліі

5. anat. прахо́д, прато́ка;

the bile passage жо́ўцевая прато́ка

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ВІ́ДЭМАНА—ФРА́НЦА ЗАКО́Н,

фізічная заканамернасць, што звязвае цеплаправоднасць і электраправоднасць металаў. Устаноўлены ў 1853 ням. фізікамі Т.Відэманам і Р.Францам і ўдакладнены ў 1881 дацкім фізікам Л.Лорэнцам. Паводле Відэмана—Франца закона для ўсіх металаў адносіны каэфіцыента цеплаправоднасці χ (дакладней, яе электроннай складальнай) да іх удзельнай электраправоднасці σ прама прапарцыянальныя абс. т-ры T: χ/σ = LT, дзе L — лік Лорэнца, аднолькавы для ўсіх металаў. Узаемная сувязь эл. праводнасці і цеплаправоднасці тлумачыцца тым, што гэтыя характарыстыкі металаў абумоўлены рухам свабодных электронаў. Відэмана—Франца закон выконваецца для большасці металаў у шырокім інтэрвале т-р, а таксама для паўправаднікоў (лік Лорэнца ў гэтым выпадку залежыць ад механізма рассеяння носьбітаў зараду).

т. 4, с. 144

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)