umazać
зак. запэцкаць, забрудзіць, замазаць, заквэцаць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Ашпэ́ціць, ашпэ́чываць ’зганіць, збрыдзіць’ (Нас.), ошпэтаты ’пераўзыйсці, абставіць’ (Клім.), ст.-бел. ошпетити ’зганіць’ з 1690 г. (Нас. гіст.), укр. ошпетити. Запазычана з польск. oszpecić ’зрабіць брыдкім, зганіць; забрудзіць’ ці cамастойна ўтворана ад шпэціць ’ганіць, псаваць, брыдзіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ума́заць, ума́жу, ума́жаш, ума́жа; ума́ж; ума́заны; зак., што ў што.
1. Запэцкаць, забрудзіць.
У. лоб у сажу.
2. Уставіць, замацаваўшы чым-н. вязкім.
У. кацёл у печ.
|| незак. ума́зваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. ума́званне, -я, н. (да 2 знач.) і ума́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абма́заць, абма́зваць
1. éinschmieren vt; bestréichen* vt; éinfetten vt (тлушчам); éinsalben vt (маззю);
2. (забрудзіць) beschmíeren vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
абга́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што.
Разм. Забрудзіць што‑н. чым‑н. // перан. Зганьбіць, зняславіць. Вось тут і паспрабуй уладзіць: паможаш іншаму, а ён цябе абгадзіць. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засме́ціць, ‑смечу, ‑смеціш, ‑смеціць; зак., што.
Запоўніць, забрудзіць смеццем. Засмеціць двор. Засмеціць падлогу. // Вырасшы ў вялікай колькасці, заглушыць іншыя расліны (пра пустазелле). Пустазелле засмеціла пасевы. // Сапсаваць непатрэбнымі прымесямі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wysmolić
зак. разм. выкачаць, запэцкаць, забрудзіць, завэдзгаць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
засори́ть сов. засме́ціць, мног. пазасме́чваць; (загрязнить) забру́дзіць; (забить) забі́ць; (глаза) запарушы́ць; (желудок) засары́ць; см. засоря́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
затапта́ць, -тапчу́, -то́пчаш, -то́пча; -тапчы́; -тапта́ны; зак.
1. што. Топчучы, зараўняць або ўціснуць што-н., прыціснуць.
З. сляды.
З. сцізорык у зямлю.
З. каго-н. у гразь (перан.: зняславіць, ачарніць; разм.).
2. каго (што). Топчучы, задушыць, забіць.
Конь затаптаў шчаня.
3. што. Забрудзіць слядамі (разм.).
З. падлогу.
|| незак. зато́птваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абма́заць, -ма́жу, -ма́жаш, -ма́жа; -ма́ж; -ма́заны; зак., каго-што.
1. Пакрыць, намазаць якім-н. рэчывам.
А. сцены глінай.
2. Забрудзіць, запэцкаць.
А. рукі фарбай.
|| незак. абма́зваць, -аю, -аеш, -ае.
|| звар. абма́зацца, -ма́жуся, -ма́жашся, -ма́жацца; -ма́жся; незак. абма́звацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. абма́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (да 1 знач.) і абма́званне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)